Giáo án điện tử chuyên đề Tin học ứng dụng 12 cánh diều Bài 1: Bảo vệ dữ liệu trên máy tính

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

Chuyên đề - Tin học ứng dụng

KHỞI ĐỘNG

Sau khi bạn Nam truy cập liên kết lạ trên Facebook, máy tính của Nam bị chạy chậm lại, thường xuyên bị treo, phải khởi động lại và sau đó xuất hiện thông báo “Không tìm thấy hệ điều hành”. Theo em, máy tính của Nam đã gặp sự cố gì và tại sao? Em hãy đề xuất một số phương án để đảm bảo an toàn dữ liệu cho máy tính của Nam.

• Máy tính của Nam có khả năng cao đã bị nhiễm virus hoặc mã độc từ liên kết lạ trên Facebook.

Nguyên nhân

Do Nam truy cập liên kết lạ virus được tải xuống và cài đặt ở máy tính

Virus và mã độc khiến cho máy tính của Nam chậm, thường xuyên bị treo

Thông báo “Không tìm thấy hệ điều hành” là do virus đã xóa hệ điều hành

Một số phương pháp đảm bảo an toàn dữ liệu

1. Ngắt kết nối Internet.

2. Khởi động máy tính vào chế độ an toàn.

3. Sử dụng phần mềm diệt virus.

4. Sao lưu dữ liệu.

5. Cài đặt lại hệ điều hành.

CHUYÊN ĐỀ 1: THỰC HÀNH BẢO VỆ DỮ LIỆU, CÀI ĐẶT VÀ GỠ BỎ PHẦN MỀM

BÀI 1: BẢO VỆ

DỮ LIỆU TRÊN MÁY TÍNH

NỘI DUNG BÀI HỌC

1

Một số tình huống gây mất dữ liệu, hỏng tệp dữ liệu và tác hại của các sự cố đó

2

Thực hành một số biện pháp sao lưu và khôi phục dữ liệu

3

Thực hành sử dụng phần mềm diệt virus để bảo vệ dữ liệu

4

Thực hành nén và giải nén dữ liệu có mật khẩu

MỘT SỐ TÌNH HUỐNG

GÂY MẤT DỮ LIỆU, HỎNG TỆP DỮ LIỆU VÀ TÁC HẠI CỦA CÁC SỰ CỐ ĐÓ

1

Đọc và tìm hiểu nội dung mục 1, phần a SGK-tr.5-7 để trả lời cho Hoạt động 1:

• Hãy nêu một số tình huống có thể dẫn đến mất dữ liệu, hỏng tệp dữ liệu trên máy tính.
• Hãy giải thích một số tác hại của sự cố mất dữ liệu, hỏng tệp dữ liệu trên máy tính.

a. Một số tình huống dẫn đến mất dữ liệu, hỏng tệp dữ liệu trên máy tính

NGUYÊN NHÂN

Mất, hỏng dữ liệu do phần cứng

Mất, hỏng dữ liệu do phần mềm

Do phần cứng

• Sử dụng máy tính không an toàn làm chập nguồn điện (để nơi ẩm thấp, cắm sai nguồn điện,…)
• Máy tính không được tắt đúng cách gây mất điện đột ngột, làm mất dữ liệu.

Do phần mềm

Phần lớn do virus gây nên:

• Mở liên kết giả mạo virus xâm nhập vào máy tính.
• Hệ thống có lỗ hổng bảo mật tạo cơ hội cho hacker xâm nhập, phá hoại tệp dữ liệu.

!

b. Một số tác hại của sự cố mất dữ liệu, hỏng tệp dữ liệu trên máy tính

Mất thời gian, công sức khôi phục lại dữ liệu.

Mất chi phí, ảnh hưởng đến uy tín

Gây gián đoạn đến công việc, học tập

Vi phạm quy định pháp luật

THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP SAO LƯU VÀ KHÔI PHỤC DỮ LIỆU

2

a. Sử dụng dịch vụ Google Drive

Hoạt động 2

Hãy cài đặt dịch vụ Google Drive, sau đó thiết lập chế độ sao lưu vào đồng bộ dữ liệu giữa máy tính và Google Drive.

Cài đặt phần mềm Google Drive trên máy tính

http://www.google.com/drive/dowload/

1

Tải phần mềm Google Drive về máy

2

Cài đặt phần mềm Google Drive:

Google DriveSetup.exe

Nháy đúp chuột vào tệp GoogleDriveSetup.exe để tiến hành cài đặt

Hình 1. Biểu tượng Google Drive

Sao lưu và đồng bộ dữ liệu giữa máy tính và Google Drive

Đăng nhập vào dịch vụ Google Drive

1

Tạo ổ đĩa ảo Google Drive

2

Hình 2. Chọn chức năng cài đặt

- Nháy chuột phải vào biểu tượng Google Drive Setting Preferences

- My computer/ My laptop Thư mục chọn làm ổ đĩa ảo trên máy tính.

Google Drive

Hình 3. Chế độ lưu trữ dữ liệu

Mirror Files: lưu trữ ở hai nơi (trên đám mây và trên máy tính)

Stream Files: chỉ lưu trữ trên đám mây của Google

Chế độ lưu dữ liệu

Hình 4. Ổ đĩa ảo và thư mục của Google Drive ở trên máy tính

• Sau khi thiết lập, ổ đĩa ảo Google Drive và thư mục My Drive xuất hiện như Hình 4, ổ đĩa sẽ có một số GB là miễn phí nếu nhu cầu dùng nhiều hơn thì cần trả phí.

Khôi phục dữ liệu từ dữ liệu đã lưu trên Google Drive

• Cài đặt lại dịch vụ Google Drive trên máy tính khác.
• Thực hiện lại các bước sao lưu và đồng bộ dữ liệu

Chú ý: Có thể sử dụng File History để sao lưu và khôi phục dữ liệu

b. Sử dụng Files History của Windows

Em hãy đọc thông tin mục 2b và trả lời câu hỏi:

• Nêu cách thức sao lưu dữ liệu bằng File History trên Windows?
• Nêu cách khôi phục dữ liệu bằng File History.

• Sao lưu dữ liệu bằng File History

1

Kết nối ổ đĩa ngoài với máy tính

2

Tìm kiếm “Contronl Pannel” trên thanh tìm kiếm Start

3

Control Panel

1. System and Security

2. File History

4

Trong cửa sổ ứng dụng File History bên dưới biểu tượng ổ đĩa ngoài, chọn lệnh Run now để tiến hành sao lưu cá nhân.

Hình 5. Cửa sổ ứng dụng File History ở chế độ sao lưu dữ liệu

Turn on

Bật chế độ sao lưu

Turn off

Tắt chế độ sao lưu

• Khôi phục dữ liệu bằng File History

1

Kết nối ổ đĩa ngoài (chứa file đã sao lưu) vào máy tính

2

Tìm kiếm “Contronl Pannel” trên thanh tìm kiếm Start

3

Control Panel

1. System and Security

2. File History

4

Trong cửa sổ ứng dụng File History chọn lệnh Restore personal files, chọn file cần khôi phục và nháy lệnh để thực hiện khôi phục.

Hình 6. Cửa sổ File History ở chế độ khôi phục dữ liệu

THỰC HÀNH SỬ DỤNG PHẦN MỀM DIỆT VIRUS ĐỂ BẢO VỆ DỮ LIỆU

3

a. Thiết lập chế độ tự động phòng chống virus trong Windows Security

Hệ điều hành Windows 11 có sẵn phần mềm diệt virus Windows Security. Hãy thiết lập chế độ tự động phòng chống virus của Windows Security. Hãy sử dụng Windows Security để kiểm tra và phát hiện virus.

Hoạt động 3

CÁC BƯỚC THỰC HIỆN

1

Nháy đúp vào biểu tượng của Windows Security để mở cửa sổ Windows Security

Hình 7. Biểu tượng Windows Security

2

Thiết lập chế độ tự động phòng chống virus

• Chọn Virus & threat protection
• Chọn Manage setting chọn On cho chức năng Real-time protection.

Hình 8. Chức năng Virus & threat protection

Hình 9. Chức năng tự động phòng chống virus

b. Kiểm tra và phát hiện virus

1

Mở Windows Security → Virus & threat protection

2

Thực hiện quét virus cho các tệp đang chạy: Ở vùng Current threats, chọn Quick scan

3

Thực hiện quét virus cho tất cả tệp/thư mục: Chọn Scan options → Lựa chọn một trong bốn chế độ sau:

Quick scan: Quét các tệp hệ thống và chương trình đang chạy.

Full scan: Quét tất cả các tệp và thư mục có trên máy tính.

Custom scan: Quét các tệp/thư mục được chọn.

Offline scan: khởi động lại máy để quét virus khi virus được kích hoạt trở lại.

Hình 10. Chức năng quét nhanh virus

THỰC HÀNH NÉN VÀ GIẢI NÉN DỮ LIỆU CÓ SỬ DỤNG MẬT KHẨU

4

a) Cài đặt phần mềm dữ liệu Winrar

Hãy cài đặt phần mềm nén và giải nén dữ liệu Winrar. Sau đó, hãy thực hiện các thao tác nén và giải nén có sử dụng mật khẩu cho một số tệp (hoặc thư mục) trong máy tính.

Hoạt động 4

Đọc thông tin mục 4a trong SGK và thực hiện hoạt động 4:

HƯỚNG DẪN CÀI ĐẶT PHẦN MỀM

--------------- Còn tiếp ---------------