Giáo án ngữ văn 10 kết nối tiết: Văn bản 2 - Dưới bóng hoàng lan

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Đọc văn bản

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS dựa vào các phần đã đọc trước ở nhà hãy tóm tắt văn bản SHS.

- GV cho HS  đọc bài

- HS tiếp nhận nhiệm vụ

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

-  HS đọc thông tin trong SGK chuẩn bị trình bày trước lớp

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 2 – 3 HS phát biểu, yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu tác giả, tác phẩm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

-       GV yêu cầu HS đọc và nêu tóm tắt về tác giả, quan điểm sáng tác phong cách nghệ thuật.

-       Một số hiểu biết về tác phẩm và tóm tắt nội dung chính?

-       Bố cục của văn bản được chia thành mấy phần? Nội dung chính mỗi phần?

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp đôi, đọc lại văn bản theo yêu cầu, suy nghĩ để hoàn thành nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 2 – 3 HS trình bày trước lớp, yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức

I.   Tìm hiểu chung

1.  Đọc văn bản

2.   Tác giả, tác phẩm

a.   Tác giả

-  Tên: Thạch Lam ( 1910 – 1942)

-  Quê: Cẩm Giàng – Hải Dương

-  Sau khi đỗ tú tài ông thôi học về làm báo với anh và gia nhập Tự lực văn đoàn

-  Ông là người thông minh, trầm tĩnh, đôn hậu và rất tinh tế.

-  Về quan điểm sáng tác Thạch Lam quan điểm văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực nó có tác động sâu sắc đến tư tưởng tình cảm của con người. Ông quan niệm: “Đối với tôi văn chương không phải là một cách đem đến cho người đọc sự thoát ly hay sự quên, trái lại văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có, để vừa tố cáo và thay đổi một cái thế giới giả dối và tàn ác, làm cho lòng người được thêm trong sạch và phong phú hơn"

-  Một số tác phẩm tiêu biểu của ông là: Gió đầu mùa (1937), Nắng trong vườn (1938), Sợi tóc (1942), Ngày mới (1939), Theo dòng (1941), Hà Nội băm sáu phố phường (1943), ...

- Phong cách nghệ thuật:

+ Sáng tác thường hướng vào cuộc sống cơ cực của những người dân thành thị nghèo và vẻ đẹp nên thơ của cuộc sống thường nhật.

+ Cốt truyện đơn giản thuộc hoặc không có cốt truyện.

+ Thạch Lam đi sâu vào thế giới nội tâm nhân vật.

- Có sự hòa quyện tuyệt vời giữa hai yếu tố hiện thực và lãng mạn, tự sự và trữ tình.

b. Tác phẩm

Dưới bóng hoàng lan là tác phẩm truyện ngắn in trong tập Tuyển tập Thạch Lam.

Văn bản xoay quanh một lần trở về quê thăm bà của nhân vật Thanh - mồ côi cha mẹ, sống cùng bà. Trong cảnh bình yên và thong thả của chốn xưa, những hình ảnh quen thuộc hiện lên, và bên cạnh mái tóc của bà, mùi hương hoàng lan nơi vườn và bên tóc mai của Nga khiến chàng trai trẻ xốn xang. Nhưng câu chuyện vẫn khép lại trong cảnh Thanh trở về tỉnh

a. Bố cục văn bản

Dưới bóng hoàng lan được chia thành 3 phần cụ thể như sau:

+ Phần 1: Từ đầu đến Nghe quen quá mà Thanh không nhớ được: Thanh trở về nhà thăm bà thăm nhà trong tâm trạng hạnh phúc nghẹn ngào.

+ Phần 2: Tiếp theo cho đến “ngồi ở bên đèn” Biểu hiện tình cảm của Thanh và Nga

+ Phần 3: Còn lại: Thanh tạm biệt mọi người trở lại tỉnh làm việc.