Giáo án và PPT Ngữ văn 8 cánh diều Bài 3: Lũ lụt là gì? – Nguyên nhân và tác hại (Theo Mơ Kiều)

BÀI 3. THỰC HÀNH ĐỌC HIỂU: LŨ LỤT LÀ GÌ? – NGUYÊN NHÂN VÀ TÁC HẠI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi sau: Đã bao giờ em chứng kiến cảnh lũ lụt chưa? Hãy nêu những hiểu biết của em về nguyên nhân, tác hại của lũ lụt.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

GV đặt câu hỏi hướng dẫn HS tìm hiểu: Hãy trình bày hiểu biết của em về tác giả và tác phẩm.

Sản phẩm dự kiến:

1. Tác giả

- Mơ Kiều

2. Tác phẩm

- Xuất xứ: theo khbvptr.vn,  2/11/2020

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

Hoạt động 1. Bố cục và nội dung chính văn bản

GV đưa ra câu hỏi: Xác định bố cục của văn bản và nội dung chính của từng phần. Dựa vào đâu để xác định bố cục văn bản này?

Sản phẩm dự kiến:

- Bố cục của văn bản

+ Phần mở đầu gồm nhan đề và sa pô

+ Phần nội dung chính gồm 3 mục: Lũ lụt là gì?, Nguyên nhân gây ra lũ lụt và Tác hại của lũ lụt.

Hoạt động 2. Cách triển khai ý tưởng

GV đưa ra câu hỏi: Người viết đã chọn những cách nào để triển khai ý tưởng và thông tin trong văn bản? Chỉ ra những biểu hiện cụ thể của cách triển khai ấy và hiệu quả của nó.

Sản phẩm dự kiến:

- Ý tưởng thông tin trong bài viết được triển khai theo cách nêu nguyên nhân và kết quả: giới thiệu hiện tượng lũ lụt là gì, giải thích nguyên nhân của hiện tượng lũ lụt và cách khắc phục hiện tượng ấy

-> Cách trình bày trên giúp người đọc tiếp nhận thông tin rất rõ ràng, dễ hiểu và có hệ thống

Hoạt động 3: Nội dung văn bản: Lũ lụt là gì? - Nguyên nhân và tác hại

GV đặt câu hỏi: Các nội dung trong văn bản Lũ lụt là gì? - Nguyên nhân và tác hại đã làm sáng tỏ mục đích của văn bản như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Mục đích của văn bản được nêu ngay ở nhan đề bài viết và nhắc lại trong phần sa pô: cung cấp thông tin về hiện tượng lũ, lụt; chỉ ra nguyên nhân và tác hại của hiện tượng ấy

- Nội dung chính của văn bản đã lần lượt trình bày các thông tin theo đúng thứ tự mà mục đích của văn bản đã đặt ra.

…..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Lũ là gì? 

A. Là hiện tượng nước ngập trong một vùng đất với một khoảng thời gian nhất định

B. Là hiện tượng ngập lụt, nước chảy xiết có khả năng cuốn trôi nhà cửa, cây cối

C. Là từ để chỉ các hiện tượng tự nhiên mang tính chất tiêu cực, gây hại cho con người như: mưa phùn, nồm ẩm, bão, lốc,…

D. Tất cả các đáp án trên

Câu 2: Đâu không phải một tác hại của lũ lụt?

A. Gây thiệt hại về vật chất

B. Gây thương vong về con người

C. Gây ô nhiễm môi trường không khí

D. Tác động ô nhiễm môi trường nước

Câu 3: Vì sao hiện tượng mưa lớn kéo dài có thể gây ra lũ lụt?

A. Vì nó khiến cho nước trên các con sông không kịp thoát, gây ra ngập úng

B. Vì nó khiến cho trời thiếu nắng.

C. Vì nó được quy định trong luật pháp Quốc tế.

D. Tất cả các đáp án trên. 

Câu 4: Cách dẫn dắt vào phần nội dung văn bản của phần sapo là gì?

A. Nêu khái quát tình trạng và tác động của vấn đề được bàn đến.

B. Đưa ra khái niệm của vấn đề được bàn đến.

C. Lấy ví dụ về một số trận lũ lụt lớn trong lịch sử

D. Tất cả các đáp án trên.

Câu 5: Đối với khái niệm lũ lụt, tác giả cho rằng có rất nhiều người:

A. Hiểu đúng

B. Hiểu sai

C. Hiểu một cách quá đơn giản

D. Hiểu một cách quá trừu tượng

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Tại sao văn bản “Lũ lụt là gì? Nguyên nhân và tác hại” lại được coi là loại văn bản thông tin giải thích về một hiện tượng tự nhiên?

Câu 2: Em hãy đề xuất một số cách ứng phó khi lũ lụt xảy ra.