Giáo án và PPT Ngữ văn 8 cánh diều Bài 9: Nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh (Về bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư) (Lê Quang Hưng)

BÀI 9. THỰC HÀNH ĐỌC HIỂU

NẮNG MỚI, ÁO ĐỎ VÀ NÉT CƯỜI ĐEN NHÁNH

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận và trả lời câu hỏi: Trình bày những hiểu biết của em về nội dung và nghệ thuật của bài thơ Nắng mới (Lưu Trọng Lư). Điều gì để lại ấn tượng sâu sắc cho em sau khi đọc tác phẩm này?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu chung

GV đặt câu hỏi hướng dẫn HS tìm hiểu: 

• Hãy trình bày hiểu biết của em về tác giả Lê Quang Hưng

• Trình bày hiểu biết của em về tác phẩm Nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh

Sản phẩm dự kiến:

1. Tác giả

- Lê Quang Hưng sinh ngày 10 tháng 4 năm 1956.

- Tác phẩm tiêu biểu: “ Những quan niệm, những thế giới nghệ thuật văn chương” được xuất bản năm 2019,

- Ông đã được trao tặng giải thưởng và huân huy chương: Kỷ niệm chương Vì thế hệ Trẻ; được nhận tặng thưởng “Các tác phẩm lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật xuất bản năm 2018”.

2. Tác phẩm

- Trích từ “Đến với tác phẩm văn chương”, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, 2007

Hoạt động 2. Phân tích tác phẩm

GV đưa ra câu hỏi: 

Câu 1:  Vấn đề trọng tâm mà bài viết này nêu lên là gì? Những yếu tố nào giúp người đọc có thể xác định nhanh vấn đề ấy?

Câu 2: Hệ thống luận điểm của bài viết được triển khai như thế nào (chú ý tới nhan đề, bố cục bài viết, lí lẽ, bằng chứng được sử dụng cho từng luận điểm)?

Câu 3: Những nhận xét sau đây nói về cách thức thể hiện của văn bản Nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh (Về bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư) là đúng hay sai? Vì sao?

Câu 4: So với khi đọc bài thơ Nắng mới (Bài 2), văn bản nghị luận này giúp em có thêm hiểu biết gì về nội dung hoặc nghệ thuật của bài thơ?

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1:

- Vấn đề trọng tâm mà bài viết này nêu lên là làm rõ chi tiết nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh trong bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư.

- Nhan đề là yếu tố giúp người đọc có thể xác định nhanh vấn đề ấy.

Câu 2:

- Nhan đề của tác phẩm đã bao quát nội dung toàn bài.

- Bố cục:

+ Phần 1: Hồn thơ trong bài thơ Nắng mới.

+ Phần 2: Chi tiết "Nắng mới" và cái "áo đỏ" trong bài thơ Nắng mới.

+ Phần 3: Nét cười trong bài thơ Nắng mới.

+ Phần 4: Khái quát lại nội dung toàn bài. 

Câu 3: 

a. Đúng vì bài chia làm các luận điểm cụ thể, lí lẽ, dẫn chứng đầy đủ giúp người đọc dễ dàng theo dõi.

b. Đúng vì ở mỗi luận điểm, tác giả đều trích dẫn các câu thơ cụ thể và phân tích cúng nhằm làm sáng tỏ luận điểm. Trong mỗi bài luận điểm đều để ý phân tích các chi tiết, hình ảnh, giọng điệu của bài thơ.

c. Đúng vì tác phẩm có so sánh với thơ của Hoàng Cẩm.

d. Sai vì bài phân tích ít sử dụng các biện pháp tu từ.

Câu 4: 

- Sau khi đọc văn bản nghị luận này, em thấy mình hiểu sâu hơn về nội dung và nghệ thuật của bài thơ Nắng mới đồng thời thấy rõ hơn tài năng của nhà thơ Lưu Trọng Lư.

…..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1:  “Nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh” của tác giả nào?

A. Lê Quang Hưng.

B. Quang Trung.

C. Nguyễn Huệ.

D. Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Câu 2: Có thể chia bài “Nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh”  thành mấy phần?

A. 6

B. 4

C. 8

D. 5

Câu 3: Vấn đề trọng tâm mà bài viết này nêu lên là gì?

A. Làm rõ chi tiết nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh trong bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư.

B. Giá trị nghệ thuật của bài thơ

C. Giá trị nội dung của bài thơ

D. Điểm đặc sắc trong văn chương của nhà thơ 

Câu 4: Phần 5 đã khái quát vấn đề nghị luận như thế nào?

A. Nắng mới là một bài thơ hết sức thành thực của một tâm hồn giàu mơ mộng.

B. Bài thơ được cấu tứ theo mô típ khá "cổ điển"

C. Cái nắng mới của hoài niệm này nao nức, tươi vui.

D. Nhớ mẹ luôn là tình cảm thiêng liêng mà gần gũi ở những người con hiếu nghĩa, đa cảm.

Câu 5: Nội dung đoạn văn cuối của bài là gì?

A. Hồn thơ trong bài thơ Nắng mới

B. Chi tiết "Nắng mới" và cái "áo đỏ" trong bài thơ Nắng mới

C. Nét cười trong bài thơ Nắng mới

D. Khái quát lại nội dung toàn bài

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hãy nêu đoạn văn mà em thích nhất trong bài nghị luận văn học này và trình bày lý do yêu thích.