Giáo án và PPT Tiếng Việt 5 chân trời bài 5: Viết đoạn văn cho bài văn tả phong cảnh

BÀI 5: VIẾT ĐOẠN VĂN CHO BÀI VĂN TẢ PHONG CẢNH.

1. KHỞI ĐỘNG

- GV cho HS xem video về Cảnh đẹp dọc đất nước Việt Nam: Đi để yêu!

https://dulich.laodong.vn/video/canh-dep-doc-dat-nuoc-trong-video-viet-nam-di-de-yeu-1066227.html

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Nhận diện bài văn miêu tả cây cối

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu của BT1: Đọc các đoạn văn sau và trả lời câu hỏi: 

a. Tảng sáng, vòm trời cao xanh mênh mông. Gió từ trên đỉnh núi tràn xuống thung lũng mát rượi. Khoảng trời sau dãy núi phía đông ửng đỏ. Những tia nắng đầu tiên hắt chéo qua thung lũng, trải trên đỉnh núi phía tây những vệt sáng màu lá mạ tươi tắn... Ven rừng, rải rác những cây lim đã trổ hoa vàng, những cây vải thiều đỏ ối những quả...

Hoàng Hữu Bội

– Đoạn văn tả cảnh núi rừng vào buổi nào?

– Tác giả chọn tả những sự vật nào? Mỗi sự vật ấy được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?

b. Mùa hè mới là mùa đầy sức quyến rũ của Sa Pa. Màn mây vén lên cùng với tiếng sắm động tháng Tư, thiên nhiên hiện ra như mới tinh khôi: sóng núi nhấp nhô vô tận, rừng sáng xanh lên trong nắng, suối rì rào, thác xối, chim mở dàn hợp xướng khắp các cánh rừng và họa tưng bừng nở. Những ngày hè đổ lửa ở đồng bằng thì ở Sa Pa không khí trong lành mát rượi. Những cơn mưa rào thoắt đến, ồn ào một chốc rồi đi, đủ cho núi rừng có cây tắm gội, cho suối dào dạt nước, cho các búp hoa xoè nở, cho cảnh vật biếc xanh.

Theo Lãng Văn

– Đoạn văn tả cảnh ở đâu? Vào thời gian nào?

– Tác giả quan sát cảnh vật bằng những giác quan nào? Với mỗi giác quan, tác giả cảm nhận được điều gì thú vị?

– Trong đoạn văn có những hình ảnh nhân hoá nào? Tác dụng của những hình ảnh nhân hoá đó là gì?

Sản phẩm dự kiến:

a. 

Đoạn văn tả cảnh núi rừng vào lúc tảng sáng.

Tác giả chọn tả các sự vật: 

" Vòm trời: Cao, xanh mênh mông.

" Gió: Tràn xuống, mát rượi.

" Khoảng trời sau dãy núi phía đông: Ửng đỏ.

" Nắng: Hắt chéo qua thung lũng, trải thành vệt sáng màu lá mạ tươi tắn.

" Cây lim: Trổ hoa vàng.

" Cây vải thiều: Đỏ ối những quả.

b.

Đoạn văn tả cảnh ở Sa Pa vào mùa hè.

Tác giả quan sát cảnh vật bằng nhiều giác quan:

" Thị giác: Mây – vén lên, sóng núi – nhấp nhô vô tận, rừng – sáng xanh lên trong nắng, hoa – tưng bừng nở, suối – dào dạt nước, búp hoa – xoè nở, cảnh vật – biếc xanh.

" Thính giác: Sấm động, suối rì rào, thác xối, chim mở dàn hợp xướng, mưa ồn ào.

" Xúc giác: Không khí trong lành, mát rượi.

• Sử dụng nhiều hình ảnh nhân hoá: Màn mây vén lên, chim mở dàn hợp xướng, mưa ồn ào, núi rừng cỏ cây tắm gội,... à Khung cảnh thiên nhiên trở nên sinh động.

2. Viết đoạn văn tả đặc điểm nổi bật của cảnh.

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu của BT2: Viết đoạn văn tả đặc điểm nổi bật của một cảnh đẹp ở quê hương em hoặc nơi em ở.

3. Chia sẻ những điều em thích trong đoạn văn đã viết

- GV  mời 1 – 2 HS xác định yêu cầu của BT 4: Chia sẻ với bạn những điều em thích trong đoạn văn của em.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi 1 – 5:

“Hoàng hôn dần buông xuống trên bãi biển. Mặt trời như quả cầu lửa khổng lồ từ từ chìm xuống đường chân trời, nhuộm cả bầu trời một màu đỏ rực. Gió biển thổi nhẹ, mang theo hơi mặn của nước biển. Những con sóng nhỏ vỗ đều đặn vào bờ cát, tạo nên âm thanh êm dịu. Xa xa, vài cánh buồm nhỏ đang trở về bến sau một ngày dài đánh cá. Trên bãi cát, những vỏ sò, vỏ ốc lấp lánh trong ánh hoàng hôn cuối ngày.”

Câu 1: Đoạn văn miêu tả phong cảnh gì?

A. Cảnh rừng núi hùng vĩ.

B. Cảnh biển lúc hoàng hôn.

C. Cảnh đồng quê yên bình.

D. Cảnh thành phố nhộn nhịp.

Câu 2: Thời điểm được miêu tả trong đoạn văn là lúc nào?

A. Bình minh.

B. Giữa trưa.

C. Hoàng hôn.

D. Đêm khuya.

Câu 3: Tác giả đã chọn tả những yếu tố nào trong khung cảnh?

A. Mặt trời, bầu trời, gió, sóng biển, cánh buồm, vỏ sò ốc.

B. Chỉ tả về mặt trời và bầu trời.

C. Chỉ tả về sóng biển và gió.

D. Chỉ tả về cánh buồm và vỏ sò ốc.

Câu 4: Mặt trời được miêu tả như thế nào?

A. Như một chấm nhỏ trên bầu trời.

B. Như quả cầu lửa khổng lồ.

C. Như một vầng trăng sáng.

D. Như một ngôi sao lấp lánh.

Câu 5: Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ gì trong câu "Mặt trời như quả cầu lửa khổng lồ từ từ chìm xuống đường chân trời"?

A. Nhân hóa.

B. So sánh.

C. Ẩn dụ.

D. Điệp ngữ.

Sản phẩm dự kiến:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

- GV giao nhiệm vụ cho HS thực hiện:  Đóng vai nhân vật Trang trong bài “Quà sinh nhật” để nói lời cảm ơn Trinh khi nhận được món quà đặc biệt.