Giáo án điện tử chuyên đề Toán 12 cánh diều Bài 3: Đầu tư tài chính. Lập kế hoạch tài chính cá nhân

KHỞI ĐỘNG

Cô Hạnh có 500 triệu đồng. Có ba phương án để cô Hạnh cân nhắc:

Phương án 1: Đem số tiền đó gửi tiết kiệm kì hạn 12 tháng ở một ngân hàng với lãi suất 7,2%/năm.

Phương án 2: Đầu tư vào chứng khoán của công ty A với lãi suất kì vọng là 12%/năm nhưng rủi ro cao.

Phương án 3: Dành ra một khoản tiền để gửi tiết kiệm, khoản tiền còn lại đầu tư chứng khoán.

Câu hỏi: Hỏi cô Hạnh nên lựa chọn phương án nào để khoản tiền ban đầu đó vừa sinh ra lợi nhuận vừa đảm bảo an toàn, tránh rủi ro?

CHƯƠNG III. ỨNG DỤNG TOÁN HỌC TRONG MỘT SỐ VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN TÀI CHÍNH

BÀI 3: ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH.

LẬP KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH CÁ NHÂN

NỘI DUNG BÀI HỌC

I. Một số vấn đề về đầu tư tài chính

II. Giải quyết một số vấn đề về đầu tư tài chính

III. Lập kế hoạch tài chính

cá nhân

I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH

• HĐ1. Hãy cho biết đầu tư tài chính là gì?

Giải:

Đầu tư tài chính là việc sử dụng tiền vào các kênh đầu tư như chứng khoán (cổ phiếu, trái phiếu,…), bất động sản, ….nhằm gia tăng lợi nhuận.

1. Khái niệm đầu tư tài chính

Kết luận

Đầu tư tài chính là bỏ tiền của cá nhân, tổ chức vào một doanh nghiệp hay một hoạt động kinh doanh để có được lợi nhuận hoặc để tiến hành thành công hoạt động kinh doanh đó.

Ví dụ 1. Hãy nêu sự khác biệt giữa tiết kiệm và đầu tư.

Giải:

Tiết kiệm và đầu tư là nền tảng cho các hoạt động về tài chính.

Ta có thể hiểu như sau:

• Tiết kiệm là việc lưu giữ giá trị, biến sức mua hiện tại thành sức mua trong tương lai.
• Đầu tư là bỏ tiền của cá nhân, tổ chức vào một doanh nghiệp hay một hoạt động kinh doanh.

Bạn Ánh nói rằng gia đình bạn đầu tư tài chính bằng cách gửi tiết kiệm 100 triệu đồng và đầu tư chứng khoán là 100 triệu đồng. Bạn Ánh nói như thế có chính xác hay không? Vì sao?

Luyện tập 1

Giải:

Bạn Ánh nói chưa chính xác vì khoản tiết kiệm 100 triệu đồng không được gọi là đầu tư tài chính.

• HĐ2. Hãy cho biết cổ phiếu của ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank, mã chứng khoán VCB) có phải là chứng khoán hay không?

Giải:

Cổ phiếu của ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank, mã chứng khoán VCB) có là chứng khoán.

2. Khái niệm về chứng khoán

Kết luận

• Chứng khoán là chứng từ có giá trị dài hạn xác nhận sở hữu hợp pháp của người sở hữu (gọi chung là nhà đầu tư) với tài sản của doanh nghiệp hoặc tổ chức phát hành.

• Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các giao dịch mua bán trao đổi các loại chứng khoán. Chứng khoán là hàng hóa của thị trường chứng khoán.

Ví dụ 2. Hãy giải thích vì sao thị trường chứng khoán có vai trò rất lớn cho nền kinh tế đất nước.

Giải:

Thị trường chứng khoán tại Việt Nam có những vai trò quan trọng sau:

• Giúp tăng cường tích tụ, tập trung vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế, giảm áp lực cho hệ thống ngân hàng.
• Giúp cho hoạt động của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán được cải thiện.
• Giảm chi phí vốn cho nền kinh tế.
• Giúp cho phân phối vốn hiệu quả hơn.
• Tăng các công cụ mới cho thị trường tài chính.

Hãy giải thích vì sao thị trường chứng khoán có thể giúp cho phân phối vốn hiệu quả hơn.

Luyện tập 2

Giải:

Thị trường chứng khoán có thể giúp cho phân phối vốn hiệu quả hơn vì thông qua thị trường chứng khoán, các doanh nghiệp có thể huy động vốn từ các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức trên toàn thế giới.

Điều này giúp các doanh nghiệp có thêm nguồn lực để đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, tạo ra nhiều việc làm và góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

• HĐ3. Hãy cho biết: Đầu tư chứng khoán là gì? Cổ phiếu là gì? Giá trung bình của cổ phiếu là gì? Cổ tức là gì? Có các hình thức nào để trả cổ tức?

Giải:

⦁ Đầu tư chứng khoán là đầu tư vào các sản phẩm trên thị trường chứng khoán, cụ thể là cổ phiếu, trái phiếu, … Bản chất của đầu tư chứng khoán là mua sản phẩm với giá thấp và bán lại với giá cao, từ đó nhận được lợi nhuận đầu tư.

⦁ Cổ phiếu là một loại chứng khoán (được coi là tài sản) và cũng là đối tượng giao dịch trên sàn chứng khoán.

3. Đầu tư chứng khoán thông qua mua bán cổ phiếu

• HĐ3. Hãy cho biết: Đầu tư chứng khoán là gì? Cổ phiếu là gì? Giá trung bình của cổ phiếu là gì? Cổ tức là gì? Có các hình thức nào để trả cổ tức?

Giải:

⦁ Giá trung bình của cổ phiếu trong một ngày giao dịch được tính bằng trung bình cộng của giá cao nhất và giá thấp nhất của cổ phiếu trong ngày giao dịch đó.

⦁ Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác. Có hai hình thức chi trả cổ tức phổ biến nhất, đó là: trả bằng tiền và trả bằng cổ phiếu.

3. Đầu tư chứng khoán thông qua mua bán cổ phiếu

Kết luận

• Đầu tư chứng khoán là đầu tư vào các sản phẩm trên trên thị trường chứng khoán, cụ thể là cổ phiếu, trái phiếu,...
• Cổ phiếu là một loại chứng khoán (được coi là tài sản) và cũng là đối tượng giao dịch trên sàn chứng khoán.

Kết luận

• Giá trung bình của cổ phiếu trong một ngày giao dịch được tính bằng trung bình cộng của giá cao nhất và giá thấp nhất của cổ phiếu trong ngày giao dịch đó.
• Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác.

Chú ý

Bản chất của đầu tư chứng khoán là mua sản phẩm với giá thấp nhất và bán lại với giá cao, từ đó nhận được lợi nhuận đầu tư.

Đầu tư chứng khoán tuy cần bỏ nhiều công sức để học hỏi, nhưng là một kĩ năng cực kì hữu ích.

Có hai hình thức chỉ ra cổ tức phổ biến nhất: trả bằng tiền và trả bằng cổ phiếu.

Ví dụ 3. Ngày 26/4/2023, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Tiên Phong có mã cổ phiếu là TPB chi trả cổ tức năm 2023 bằng tiền mặt với tỉ lệ 25% (Nguồn: https://tuoitre.vn). Hãy cho biết một cổ phiếu TPB sẽ nhận được bao nhiêu tiền.

Một cổ phiếu TPB sẽ nhận được số tiền là:

(đồng).

Giải:

Giải:

Ngày 30/01/2023, Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam (Vietcombank, mã chứng khoán: VCB) thông báo trả cổ tức năm 2020 bằng cổ phiếu với tỉ lệ 18,1% (Nguồn: https://vnba.org.vn). Hãy cho biết một cổ đông nắm giữ 100 cổ phiếu VCB sẽ nhận được thêm bao nhiêu cổ phiếu mới.

Luyện tập 3

100 cổ phiếu VCB sẽ nhận được thêm số cổ phiếu mới là:

(cổ phiếu).

Ví dụ 4. Cô Hạnh dự định đầu tư vào chứng khoán của doanh nghiệp X. Mỗi cổ phiếu của doanh nghiệp đó có giá trung bình tại một số thời điểm được thống kê trong Bảng 3:

Vào ngày 12/4/2020, cô Hạnh mua 10 000 cổ phiếu của doanh nghiệp X. Vào ngày 12/4/2021, cô Hạnh tiếp tục mua 10 000 cổ phiếu của doanh nghiệp X.

a) Số tiền cô Hạnh đã đầu tư để mua 20 000 cổ phiếu nói trên là bao nhiêu?

b) • Nếu cô Hạnh bán toàn bộ 20 000 cổ phiếu của doanh nghiệp X vào thời điểm 12/4/2022 thì cô Hạnh sẽ bị lỗ bao nhiêu tiền?

• Tính số tiền lãi cô Hạnh thu được nếu bán toàn bộ 20 000 cổ phiếu của doanh nghiệp X vào thời điểm 12/4/2023.

c) Giả sử cô Hạnh đem số tiền đầu tư chứng khoán gửi tiết kiệm theo thể thức lãi kép tại một ngân hàng với kì hạn 12 tháng và lãi suất như sau:

• Lãi suất kì hạn 12 tháng vào ngày 12/4/2020 là 6,6%/năm;
• Lãi suất kì hạn 12 tháng vào ngày 12/4/2021 là 5,5%/năm;
• Lãi suất kì hạn 12 tháng vào ngày 12/4/2022 là 5,5%/năm.

Giải:

a) Số tiền cô Hạnh đã đầu tư để mua 10 000 cổ phiếu của doanh nghiệp X vào ngày 12/4/2020 là: (đồng).

Số tiền cô Hạnh đã đầu tư để mua 10 000 cổ phiếu của doanh nghiệp X vào ngày 12/4/2021 là: (đồng).

Vậy đến ngày 12/4/2021, tổng số tiền cô Hạnh đã đầu tư để mua 20 000 cổ phiếu của doanh nghiệp X là: (đồng).

b) Số tiền cô Hạnh bị lỗ nếu bán toàn bộ 20 000 cổ phiếu của doanh nghiệp X vào thời điểm 12/4/2022 là: (đồng).

Số tiền lãi cô Hạnh thu được nếu bán toàn bộ 20 000 cổ phiếu của doanh nghiệp X vào thời điểm 12/4/2023 là: (đồng).

Giải:

c) • Nếu gửi tiết kiệm số tiền (đồng) thì đến ngày 12/4/2021 cô Hạnh nhận được số tiền là: (đồng).

Số tiền này tiếp tục được cô Hạnh gửi tiết kiệm nên đến ngày 12/4/2022 cô Hạnh nhận được số tiền là: (đồng).

Nếu gửi tiết kiệm số tiền (đồng) thì đến ngày 12/4/2022 cô Hạnh nhận được số tiền là: (đồng).

Vậy đến ngày 12/4/2022 cô Hạnh nhận được tổng số tiền là:

(đồng).

So với số vốn bỏ ra ban đầu là (đồng) thì cô Hạnh đã nhận được số tiền lãi là: (đồng).

Giải:

• Vào ngày 12/4/2022, cô Hạnh tiếp tục gửi tiết kiệm số tiền là 1 837 383 780 đồng thì đến ngày 12/4/2023 cô Hạnh nhận được tổng số tiền là:

(đồng).

So với số vốn bỏ ra ban đầu là (đồng) thì cô Hạnh đã nhận được số tiền lãi là:

(đồng).

Vậy ta có các nhận xét sau:

• Đến ngày 12/4/2022, thay vì đầu tư chứng khoán bị lỗ đồng, nếu đem gửi tiết kiệm cô Hạnh sẽ nhận được số tiền lãi là đồng.
• Đến ngày 12/4/2023, thay vì đầu tư chứng khoán chỉ lãi đồng, nếu đem gửi tiết kiệm cô Hạnh sẽ nhận được số tiền lãi là đồng.

a) Ngày 12/4/2022, cô Bình mua 10 000 cổ phiếu của doanh nghiệp A với giá 40 980 đồng/1 cổ phiếu. Đến ngày 12/4/2023, cô Bình bán toàn bộ số cổ phiếu đó với giá 44 340 đồng/1 cổ phiếu. Tính số tiền lãi cô Bình nhận được sau khi bán.

b) Giả sử ngày 12/4/2022 cô Bình đem số tiền 409 800 000 đồng gửi tiết kiệm ở một ngân hàng theo kì hạn 12 tháng với lãi suất là 5,5%/năm. Tính số tiền lãi cô Bình nhận được tiết kiệm vào ngày 12/4/2023. Từ đó hãy cho biết, trong hai phương án kinh doanh trên, phương án nào có số tiền lãi nhiều hơn.

Luyện tập 4

Giải:

a) Số tiền lãi cô Bình nhận được sau khi bán là:

(đồng).

b) Số tiền lãi cô Bình nhận được sau khi thanh toán tiết kiệm vào ngày 12/4/2023 là:

(đồng).

Ta thấy .

Do đó, cùng với một số tiền vốn, phương án kinh doanh đầu tư cổ phiếu có số tiền lãi nhiều hơn.

Nhận xét: Đầu tư chứng khoán là một công việc phức tạp và có nhiều rủi ro.

II. GIẢI QUYẾT MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH

kenhgiaovien

/

• Bài giảng và giáo án này chỉ có duy nhất trên kenhgiaovien.com
• Bất cứ nơi nào đăng bán lại đều là đánh cắp bản quyền và hưởng lợi bất chính trên công sức của giáo viên.
• Vui lòng không tiếp tay cho hành vi xấu.

Zalo: 0386 168 725

• HĐ4. Hãy nêu mức độ rủi ro trong hoạt động đầu tư tài chính của doanh nghiệp.

Giải:

Đánh giá mức độ rủi ro trong đầu tư phụ thuộc vào tiêu chí xác định rủi ro. Trong cùng một điều kiện đầu tư, khi thay đổi tiêu chí xác định rủi ro, ta có thể nhận được những mức độ rủi ro khác nhau.

1. Đánh giá rủi ro trong hoạt động đầu tư tài chính của doanh nghiệp

Nhận xét

Đánh giá mức độ rủi ro trong đầu tư phụ thuộc vào tiêu chí xác định rủi ro. Trong cùng một điều kiện đầu tư, khi thay đổi tiêu chí xác định rủi ro có thể nhận được những mức độ rủi ro rất khác nhau.

Ví dụ 5. Lãi suất đầu tư là tỉ lệ phần trăm (%) của lợi nhuận so với vốn đầu tư. Ở một thời điểm nào đó, một doanh nghiệp kinh doanh bất động sản đánh giá như sau:

• Xác suất lãi suất đầu tư kinh doanh bất động sản của doanh nghiệp từ 14% trở lên là 0,8.
• Xác suất lãi suất đầu tư kinh doanh bất động sản du lịch (Căn hộ khách sạn hay Condotel) của doanh nghiệp từ 12% trở lên là 0,55.

Giải:

Xét các biến cố:

: “Lãi suất cho thuê lại căn hộ khách sạn của nhà đầu tư từ 12% trở lên”;

: “Lãi suất đầu tư kinh doanh bất động sản của doanh nghiệp từ 14% trở lên”.

Khi đó, chính là xác suất để lãi suất cho thuê lại căn hộ khách sạn dưới 12%, biết rằng lãi suất đầu tư kinh doanh bất động sản của doanh nghiệp đó từ 14% trở lên.

Theo giả thiết ta có:

Suy ra:

Vậy tỉ lệ rủi ro của bác Linh khi đầu tư căn hộ khách sạn theo quảng cáo của doanh nghiệp là

Ví dụ 6. Theo dõi hiệu quả kinh doanh của một công ty qua nhiều năm, các chuyên gia thiết lập bảng phân bố xác suất của lãi suất đầu tư X ở công ty đó như sau:

a) Khả năng đầu tư vào công ty đó để đạt lãi suất ít nhất 12% là bao nhiêu?

b) Tìm mức lãi suất nhiều khả năng nhất và mức lãi suất trung bình khi đầu tư vào công ty đó.

c) Việc đầu tư gặp rủi ro khi lợi nhuận thu được từ việc đầu tư thấp hơn mức lãi suất ngân hàng. Giả sử lãi suất ngân hàng là 10%. Tìm xác suất rủi ro khi đầu tư X vào công ty đó.

Giải:

a) Ta có:

Vậy khả năng đầu tư vào công ty đó để đạt lãi suất ít nhất 12% là 60%.

b) Mức lãi suất nhiều khả năng nhất là và

Ta có:

Vậy mức lãi suất trung bình khi đầu tư vào công ty đó là

c) Xác suất rủi ro khi đầu tư vào công ty đó là

Ví dụ 7. Giả sử (đơn vị: triệu đồng) là hai biến ngẫu nhiên rời rạc lần lượt chỉ lợi nhuận thu được (tính trên 1 tỉ đồng vốn đầu tư) vào dự án thứ nhất, dự án thứ hai. Dưới đây là bảng phân bố xác suất tương ứng của hai biến ngẫu nhiên rời rạc .

Trong kinh tế học, người ta có thể coi , lần lượt đo mức độ rủi ro khi đầu tư vào dự án thứ nhất, dự án thứ hai (Nguồn: R.S. Pindyck, D.L. Rubinfeld. Microeconomics (secondedition), Macmillan Publishing Company, New York 1992).

a) Dựa trên tiêu chí ưu tiên trung bình lợi nhuận thu được cao và chấp nhận mức độ rủi ro, nếu bạn là nhà đầu tư, bạn nên chọn dự án nào?

b) Nếu chỉ dựa trên tiêu chí ưu tiên mức độ rủi ro thấp và bạn là nhà đầu tư, bạn nên chọn dự án nào?

Giải:

a) Trung bình lợi nhuận thu được khi đầu tư vào dự án thứ nhất là:

Trung bình lợi nhuận thu được khi đầu tư vào dự án thứ hai là:

Suy ra

Vậy nếu chỉ dựa trên tiêu chí ưu tiên trung bình lợi nhuận thu được cao và chấp nhận mức độ rủi ro, ta nên chọn đầu tư vào dự án thứ nhất.

Giải:

b) Mức độ rủi ro khi đầu tư vào dự án thứ nhất là:

Mức độ rủi ro khi đầu tư vào dự án thứ hai là:

Suy ra

Vậy nếu chỉ dựa trên tiêu chí ưu tiên mức độ rủi ro thấp, ta nên chọn đầu tư vào dự án thứ hai.

Bảng phân bố xác suất của lãi suất đầu tư X ở một công ty như sau:

Luyện tập 5

Việc đầu tư gặp phải rủi ro khi lợi nhuận thu được từ việc đầu tư thấp hơn mức lãi suất ngân hàng. Giả sử lãi suất ngân hàng là 9%. Tìm mức độ rủi ro khi đầu tư vào công ty đó.

Giải:

Xác suất rủi ro khi đầu tư vào công ty đó là:

• HĐ5. Hãy nêu khái niệm về cổ tức, hình thức chi trả cổ tức phổ biến nhất.

Giải:

– Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác.

– Có hai hình thức chi trả cổ tức phổ biến nhất, đó là: trả bằng tiền và trả bằng cổ phiếu.

⦁ Trả cổ tức bằng tiền là việc doanh nghiệp trả cổ tức bằng tiền trực tiếp vào tài khoản chứng khoản cho cổ đông.

⦁ Trả cổ tức bằng cổ phiếu.

2. Kiểm soát rủi ro trong đầu tư chứng khoán

Ví dụ 8. Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (VNM) dự kiến trả cổ tức bằng cổ phiếu năm 2018 tỉ lệ 30%, tương ứng 3 000 đồng/cổ phiếu (Nguồn: https//tienphong.vn). Giá đóng cửa của cổ phiếu VNM vào ngày 11/12/2018 là 89 600 đồng/cổ phiếu. Hãy tính tỉ suất cổ tức của cổ phiếu đó.

Giải:

Tỉ suất cổ tức của cổ phiếu VNM bằng:

Mô hình cổ tức một giai đoạn (mô hình cổ tức 1 năm)

Công thức tính là:

Trong đó:

: giá trị của một cổ phiếu tại thời điểm hiện tại;

: giá bán kì vọng của một cổ phiếu tại thời điểm kết thúc 1 năm;

: cổ tức kì vọng trên mỗi cổ phiếu cho một năm, giả định sẽ được trả vào cuối năm thứ nhất;

: tỉ suất lợi nhuận yêu cầu trên cổ phiếu.

Ví dụ 9. Một người muốn mua cổ phiếu (cp) A với kì vọng sau 1 năm nhận cổ tức 2 000 đồng/cp, bán được với giá 50 000 đồng/cp và tỉ suất lợi nhuận yêu cầu là 8%. Hỏi giá trị hiện tại của 1 cổ phiếu A cần phải là bao nhiêu đồng để người đó có thể mua cổ phiếu đó được (làm tròn kết quả đến hàng đơn vị)?

Giải:

Áp dụng công thức , giá trị hiện tại của 1 cổ phiếu A là:

Vậy giá trị hiện tại của 1 cổ phiếu A cần phải là đồng để người đó có thể mua cổ phiếu đó được.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------