Giáo án điện tử Ngữ văn 11 cánh diều Bài 4 Viết: Viết bài thuyết minh tổng hợp

CHÀO CẢ LỚP!

CHÀO MỪNG CÁC EM TỚI BUỔI HỌC NÀY!

KHỞI ĐỘNG

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Ở chương trình THCS em đã từng học về văn bản thuyết minh. Theo em, khi nào cần viết bài văn thuyết minh?

Bài 4: Văn bản thông tin

Viết

VIẾT BÀI THUYẾT MINH TỔNG HỢP

NỘI DUNG BÀI HỌC

Định hướng

Đặc điểm của văn bản thuyết minh tổng hợp

 Cách viết văn bản thuyết minh tổng hợp

Thực hành

Chuẩn bị

 Tìm ý và lập dàn ý

 Viết

 Kiểm tra và chỉnh sửa

1. ĐỊNH HƯỚNG
2. Đặc điểm của văn bản thuyết minh tổng hợp

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

• Từ các văn bản đọc hiểu trong SGK để nêu lên các đặc điểm của văn bản thuyết minh tổng hợp
• Từ đó rút ra cách hiểu về văn bản thuyết

1. Đặc điểm của văn bản thuyết minh tổng hợp
2. a. Xét ngữ liệu: Phải coi luật pháp như khí trời để thở

Đề tài

Con người phải coi pháp luật như khí trời để thở nếu muốn xã hội văn minh

Văn bản có 5 phần

Phần 1:

Mở đầu – Sa pô

Phần 2:

Câu chuyện an toàn lao động

Phần 3:

Câu truyện tai nạn giao thông

Phần 4:

Những trò đùa tai hại

Phần 5:

Phải coi pháp luật quan trọng như khí trời để thở

Sự kết hợp của các yếu tố

1. b. Đặc điểm của văn bản thuyết minh tổng hợp

Văn bản thuyết minh tổng hợp

Là một loại văn bản mô tả và giải thích một chủ đề hoặc vấn đề cụ thể một cách chi tiết và đầy đủ

Mục đích

Cung cấp một cái nhìn tổng quan và đầy đủ về một chủ đề, bao gồm những thông tin, dữ liệu, và ý kiến từ nhiều nguồn khác nhau

Đề tài

Viết về nhiều đề tài khác nhau, phụ thuộc vào lĩnh vực và mục đích cụ thể của việc thuyết minh

• Nghiên cứu khoa học
• Kiến thức chuyên môn
• Xu hướng và thống kê
• Lịch sử sự kiện
• Phân tích và đánh giá
• Nguyên tắc và hướng dẫn

Có sự kết hợp giữa các yếu tố

• Tự sự
• Miêu tả
• Nghị luận
• Thuyết minh
• Biểu cảm

2. 2. Cách viết văn bản thuyết minh tổng hợp
3. a. Xác định đề tài

Đặt câu hỏi để xác định mục tiêu và mục đích của văn bản

Thu thập thông tin liên quan đến chủ đề

Xác định phạm vi, khía cạnh của vấn đề

Xác định đối đối tượng công chúng muốn truyền đạt thông tin

1. b. Cách thức triển khai và trình bày nội dung

Giới thiệu, đặt vấn đề giới thiệu chủ đề

Cung cấp thông tin cơ bản về chủ đề

Phân tích các thông tin và dữ liệu đưa ra

Trình bày quan điểm của bản thân về chủ đề

Trình bày các gợi ý và giải pháp một cách rõ ràng và thuyết phục

Kiểm tra và đánh giá lại văn bản để đảm bảo tính logic, sự thuyết phục và rõ ràng

1. Cách kết hợp các yếu tố

Sắp xếp theo cấu trúc logic

Sử dụng các từ nối:  đầu tiên, thứ hai, cuối cùng, tương tự, tuy nhiên... để kết nối các ý và câu với nhau

Sử dụng đoạn văn, mỗi đoạn trình bày một ý chính

Sử dụng tiêu đề để giới thiệu nội dung từng đoạn

Sử dụng hình ảnh và biểu đồ

Sử dụng ví dụ và trích dẫn

1. II. THỰC HÀNH

Đề bài

Em hãy viết bài thuyết minh giới thiệu phẩm chất tiêu biểu của người Việt Nam

1. Chuẩn bị

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Hãy trình bày phần chuẩn bị ở nhà theo nội dung ý a. Chuẩn bị (SGK tr.119)

Tìm hiểu đề văn để biết các thông tin chính trước khi viết.

• Trọng tâm: giới thiệu phẩm chất tiêu biểu của người Việt Nam
• Kiểu văn bản: thuyết minh tổng hợp
• Phạm vi dẫn chứng: thực tế, lịch sử, thơ văn liên quan

Xem lại phần Kiến thức ngữ văn và phần Đọc hiểu các văn bản thông tin tổng hợp trong Bài 4

Đọc kĩ các nội dung nêu ở mục 1. Định hướng

Tìm các tư liệu liên quan đến đề tài đã xác định

2. 2. Tìm ý và lập dàn ý