Giáo án điện tử Ngữ văn 11 cánh diều Bài 4 Đọc 3: Tiếng Việt lớp trẻ bây giờ

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN ĐẾN VỚI BUỔI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Em hãy đọc đoạn văn dưới đây:

Huế là một thành phố nằm ở miền Trung Việt Nam, từng là cố đô của đất nước trong thời kỳ triều Nguyễn từ năm 1802 đến năm 1945. Với vị trí địa lý đẹp và di sản lịch sử văn hóa phong phú, Huế được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới.

  (Toàn cảnh cố đô Huế)

Cố đô Huế có nhiều công trình kiến trúc hoàng gia độc đáo như Cố Đô Huế (The Imperial City) với cung điện, đền đài và các công trình kiến trúc lâu đời. Ngoài ra, thành phố còn có nhiều đền chùa, nhà thờ cổ kính, hồ, suối, khu vườn, đặc biệt là những cây cầu xưa nổi tiếng như cầu Trường Tiền, cầu Thanh Toàn, cầu Phú Xuân…

Huế còn nổi tiếng với văn hóa ẩm thực đặc sắc và các món ăn truyền thống như bún bò Huế, nem lụi, chè Huế, nước mắm chấm… Đến Huế, du khách có thể khám phá không chỉ lịch sử văn hóa đặc biệt mà còn được tận hưởng không khí yên bình, thanh bình của thành phố cổ kính này.

KHỞI ĐỘNG

Sau khi đọc đoạn văn hãy trả lời các câu hỏi sau:

• Câu hỏi 1: Quan sát văn bản thông tin vừa trình chiếu trên, em hãy cho biết văn bản trên đã sử dụng các phương thức biểu đạt và hình thức trình bày nào?
• Câu hỏi 2: Nêu tác dụng, hiệu quả của việc sử dụng các phương thức biểu đạt và hình thức trình bày nhằm biểu đạt thông tin?

Bài 4: Văn bản thông tin

Thực hành đọc hiểu

TIẾNG VIỆT LỚP TRẺ BÂY GIỜ

NỘI DUNG BÀI HỌC

Tìm hiểu chung

Đọc văn bản

Tìm hiểu chi tiết

Vấn đề và đối tượng

Cấu trúc và cách triển khai bài viết

Ý nghĩa của văn bản

Thái độ của tác giả

Tổng kết

Nội dung

Nghệ thuật

1. TÌM HIỂU CHUNG

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Nhóm 1:

• Câu 1: Việc trích dẫn bài viết của Giâu có tác dụng gì?
• Câu 2: Tranh minh họa liên quan đến nội dung gì?

Nhóm 2:

• Câu 3: Vì sao đây lại là điều đáng nói?
• Câu 4: Phân biệt sự “đa dạng” và “hỗn tạp”.
• Câu 5: Tác giả nêu lên vấn đề gì ở phần kết?

Câu 1

Trích dẫn bài viết của Giâu

> Chứng minh cho vấn đề tác giả đang đề cập đến

> Một bộ phận giới trẻ đang phá vỡ các chuẩn mực chính tả.

Câu 2

Giới thiệu nội dung của bài viết: Giới trẻ đang phá vỡ chuẩn mực chính tả

Nêu cao khẩu hiệu “giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt” nhưng chính chữ viết khẩu hiệu lại bị viết tắt, viết sai.

Câu 3

Đây lại là điều đáng nói

Vì cách nói này là do tự sáng tạo theo ý thích của nhiều nhóm học đường tạo nên teencode khác nhau.

Mỗi nhóm một kiểu không giống với ngôn ngữ toàn dân. Nó gây ra nhiều sự hỗn loạn khó kiểm soát.

Câu 4

Câu 5

Ở phần kết, tác giả nêu lên vấn đề

Giới trẻ vì mải mê “sáng tạo” lạ kì mà quên mất việc học tập và trau dồi tiếng mẹ đẻ

1. TÌM HIỂU CHI TIẾT

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Nhóm 1:

• Văn bản “Tiếng Việt lớp trẻ bây giờ” viết về vấn đề gì và liên quan tới đối tượng nào?
• Bài viết được triển khai qua mấy phần, mỗi phần được trình bày bằng hình thức nào? Em có nhận xét gì về các ví dụ tác giả dẫn ra trong bài?

Nhóm 2: Phân tích ý nghĩa của vấn đề mà văn bản nêu lên.

Nhóm 3: Thái độ của người viết thể hiện trong văn bản như thế nào? Hãy phân tích thái độ ấy qua một số câu văn cụ thể.

1. Vấn đề và đối tượng

Vấn đề

Lớp trẻ hiện nay đang sử dụng tiếng Việt một cách rất phức tạp, nếu không muốn nói là hỗn tạp

Đối tượng

Lớp trẻ - những người từ độ tuổi 2x trở xuống

2. Cấu trúc và cách triển khai bài viết

Văn bản có 3 phần

Đoạn 1:

Từ việc phá vỡ các chuẩn mực chính tả…

> Chỉ ra những biểu hiện của hành động viết tắt, viết phá cách, viết sai chính tả của giới trẻ.

Đoạn 2:

…đến thay đổi lệch chuẩn ngôn từ

> Việc sáng tạo ra những ngôn ngữ lệch chuẩn của giới trẻ.

Đoạn 3:

Nên nhận thế nào từ góc độ ngôn ngữ học?

> Người viết nêu lên quan niệm về việc sáng tạo ngôn ngữ.

Các ví dụ tác giả dẫn dắt trong bài đều là những ví dụ điển hình đã, đang và sẽ diễn ra trong thực tế đời sống

3. Ý nghĩa của văn bản

• Đề cập tới việc phát triển và bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt, một thứ của cải quý giá ông cha ta để lại
• Mục đích: làm sáng tỏ vấn đề lớp trẻ ngày nay sử dụng tiếng Việt có cái được và cái chưa được cần điều chỉnh

Nêu lên các biểu hiện lệch chuẩn trong việc sử dụng tiếng Việt

> Phân tích, nhìn nhận dưới góc độ ngôn ngữ học để nhận định cái được và cái chưa được, cần uốn nắn, điều chỉnh

• Mạng xã hội đang ngày càng phát triển
• Nhiều ngôn ngữ, khái niệm du nhập vào Việt Nam

> Việc kiểm soát ngôn ngữ tiếng Việt trong sáng là vô cùng khó khăn

> Văn bản là lời nhắc nhở, cảnh tỉnh bộ phận giới trẻ cần tôn trọng, trau dồi tiếng mẹ đẻ trong sáng

4. Thái độ của tác giả