Nhận biết được xu hướng và sự hình thành trật tự thế giới mới sau Chiến tranh lạnh.
Nêu được tình hình chính trị kinh tế của Liên bang Nga từ năm 1991 đến nay.
Nêu được tình hình chính trị kinh tế của nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

2. Năng lực

Năng lực chung:

Tự chủ và tự học: Khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập; tự lực làm những nhiệm vụ học tập được giao trên lớp và ở nhà.
Giao tiếp và hợp tác: Hợp tác và giao tiếp với các bạn trong các nhiệm vụ học tập.
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phát hiện được vấn đề từ các nhiệm vụ học tập và tìm cách giải quyết chúng.

Năng lực riêng:

Tìm hiểu lịch sử: Biết cách sưu tầm và khai thác tư liệu để nhận biết được xu hướng và sự hình thành trật tự thế giới mới sau Chiến tranh lạnh cũng như tình hình chính trị, kinh tế của Liên bang Nga và nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.
Nhận thức và tư duy lịch sử: Nhận biết được xu hướng và sự hình thành trật tự thế giới mới sau Chiến tranh lạnh; Nêu được tình hình chính trị kinh tế của Liên bang Nga từ năm 1991 đến nay; Nêu được tình hình chính trị kinh tế của nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.
Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được kiến thức đã học để nêu thời cơ và thách thức của xu thế hình thành trật tự thế giới mới từ sau Chiến tranh lạnh đối với Việt Nam trong xây dựng và phát triển đất nước.

3. Phẩm chất

Yêu nước: Ủng hộ hòa bình, phê phán chiến tranh, xung đột, chống chủ nghĩa bá quyền.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC

1. Đối với giáo viên

Giáo án, SGK, SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Kết nối tri thức (phần Lịch sử).
Một số tư liệu, hình ảnh về xu hướng và sự hình thành trật tự thế giới mới sau Chiến tranh lạnh, tình hình chính trị, kinh tế của Liên bang Nga và nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.
Phiếu học tập (giấy A0), nam châm dán Phiếu học tập, bút màu.
Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

SGK, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Kết nối tri thức (phần Lịch sử).
Đọc trước nội dung bài học và sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về bài học Trật tự thế giới mới từ năm 1991 đến nay. Liên Bang Nga và nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới.

b. Nội dung: GV trích dẫn lời phát biểu về Chiến tranh lạnh của M. Goóc-ba-chốp và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Theo em, điều gì mà Tổng thống Mỹ G. Bu-sơ và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô M. Goóc-ba-chốp muốn “để lại quá khứ”? Những gì sẽ tiếp diễn sau khi quá khứ đó khép lại?

c. Sản phẩm: Quá khứ và những điều sẽ tiếp sau khi Chiến tranh lạnh kết thúc.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

Những gì sẽ tiếp diễn sau khi quá khứ đó khép lại?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh, vận dụng kiến thức đã học và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu quá khứ và những điều sẽ tiếp sau khi Chiến tranh lạnh kết thúc.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Điều mà Tổng thống Mỹ G. Bu-sơ và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô M. Goóc-ba-chốp muốn “để lại quá khứ” là: sự hận thù lâu dài, chạy đua vũ trang, nghi ngờ, đấu tranh về tâm lí và ý thức hệ.

+ Sau khi quá khứ khép lại, trật tự thế giới mới sẽ hình thành.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Ngày 3/l2/1989, trong cuộc gặp gỡ không chính thức tại đảo Man-ta, Tổng Bí thư Liên Xô M. Goóc-ba-chốp và Tổng thống Mỹ G. Bu-sơ đã tuyên bố sự hận thù lâu dài là nguyên nhân của Chiến tranh lạnh đã đi đến hồi kết. Phản ánh sự kiện này, trang bìa Tạp chí Time, trong số ra vào tháng 12/1989, đăng hình ảnh hai lãnh đạo Xô - Mỹ và dòng chữ “Xây dựng thế giới mới”. Vậy, trong sự thay đổi đó của lịch sử, trật tự thế giới mới đã được hình thành như thế nào? Tình hình chính trị kinh tế của Liên bang Nga và Mỹ từ năm 1991 đến nay ra sao? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 19: Trật tự thế giới mới từ năm 1991 đến nay. Liên Bang Nga và nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu về xu hướng vận động và sự hình thành trật tự thế giới từ năm 1991 đến nay

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được xu hướng và sự hình thành trật tự thế giới mới sau Chiến tranh lạnh.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc cá nhân/cặp đôi, khai thác Hình 19.2, mục Em có biết, thông tin mục 1 SGK tr.97, 98 và trả lời câu hỏi:

- Trình bày xu hướng và sự hình thành trật tự thế giới mới sau Chiến tranh lạnh.

- Vì sao từ năm 1991 đến nay, Mỹ không thể thiết lập trật tự đơn cực?

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về xu hướng và sự hình thành trật tự thế giới mới sau Chiến tranh lạnh.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2. Tìm hiểu về Liên bang Nga từ năm 1991 đến nay

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được tình hình chính trị, kinh tế Liên bang Nga từ năm 1991 đến nay.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc nhóm, khai thác Hình 19.3, mục Em có biết, thông tin mục 2 SGK tr.98 và hoàn thành Phiếu học tập số 1: Nêu tình hình chính trị, kinh tế Liên bang Nga từ năm 1991 đến nay.

c. Sản phẩm: Phiếu học tập số 1 của HS về tình hình chính trị, kinh tế Liên bang Nga từ năm 1991 đến nay.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 3. Tìm hiểu về nước Mỹ từ năm 1991 đến nay

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được tình hình chính trị, kinh tế của nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm, khai thác Hình 19.4, thông tin mục 3 SGK và hoàn thành Phiếu học tập số 2: Trình bày tình hình kinh tế, chính trị của nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

c. Sản phẩm: Phiếu học tập số 2 của HS về tình hình chính trị, kinh tế của nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

d. Tổ chức thực hiện:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học về Trật tự thế giới mới từ năm 1991 đến nay. Liên bang Nga và nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

b. Nội dung:

- GV cho HS làm Phiếu bài tập trắc nghiệm về Trật tự thế giới mới từ năm 1991 đến nay. Liên bang Nga và nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

- GV cho HS trả lời câu hỏi bài tập phần Luyện tập SGK tr.99.

c. Sản phẩm: Đáp án của HS và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

Nhiệm vụ 1. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS trả lời nhanh một số câu hỏi trắc nghiệm tổng kết bài học Trật tự thế giới mới từ năm 1991 đến nay. Liên bang Nga và nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

- GV lần lượt đọc các câu hỏi:

Câu 1: Sự kiện đánh dấu cho sự kết thúc của Trật tự hai cực I-an-ta là:

A. Sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở các nước Đông Âu.

B. Sự sụp đổ của Liên Xô.

C. Sự vươn lên cạnh tranh của Tây Âu và Nhật Bản.

D. Sự suy yếu tương đối của Mỹ.

Câu 2: Ý nào không phản ánh đúng xu hướng vận động của quan hệ quốc tế từ năm 1991 đến nay?

A. Đối đầu trong “Chiến tranh lạnh” dần được thay thế bằng đối thoại, hòa hoãn.

B. Hợp tác quốc tế trong các tổ chức khu vực và quốc tế được đẩy mạnh.

C. Nội chiến và xung đột tôn giáo trở thành xu hướng chính.

D. Xung đột dân tộc, sắc tộc vẫn diễn ra ở một số khu vực.

Câu 3: Trật tự thế giới mới sau năm 1991 đang hình thành theo xu hướng nào?

A. Đối thoại, hòa hoãn.

B. Đa cực, nhiều trung tâm.

C. Hai cực, hai trung tâm.

D. Đơn cực, một trung tâm.

Câu 4: Sau khi chiến tranh lạnh chấm dứt, hầu hết các quốc gia điều chỉnh chiến lược phát triển như thế nào?

A. Lấy cạnh tranh chính trị làm trọng tâm.

B. Tăng cường mở rộng ảnh hưởng quốc tế.

C. Coi trọng phát triển kinh tế, tích cực tham gia liên kết kinh tế quốc tế.

D. Lấy cạnh tranh chính trị làm trọng tâm, mở rộng ảnh hưởng quốc tế.

Câu 5: Quốc gia nào muốn chi phối thế giới và thiết lập trật tự đơn cực từ sau năm 1991?

A. Mỹ.

B. Liên bang Nga.

C. Nhật Bản.

D. Trung Quốc.

Câu 6: Xu hướng vận động của quan hệ quốc tế từ năm 1991 đến nay tạo thuận lợi gì cho công cuộc xây dựng và phát triển ở Việt Nam?

A. Giúp vươn lên cạnh tranh trong khu vực, nâng cao vị thế quốc tế.

B. Thúc đẩy hội nhập khu vực và quốc tế, tạo thuận lợi cho công cuộc đổi mới.

D. Tạo thuận lợi cho việc bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Câu 7: Quốc gia nào cạnh tranh quyết liệt nhất về vị thế siêu cường với Mỹ hiện nay?

A. Liên minh châu Âu EU.

B. Nhật Bản.

C. Liên bang Nga.

D. Trung Quốc.

Câu 8: Nội dung không phản ánh đúng tình hình Liên bang Nga trong thập niên 90 của thế kỉ XX là:

A. Chính trị bất ổn do mâu thuẫn giữa các đảng phái về việc xác lập một thể chế chính trị mới.

B. Hiến pháp mới được ban hành (1994), xác lập thể chế Cộng hòa Tổng thống.

C. Chính sách đối ngoại thân phương Tây và quan hệ với các nước châu Á được chú trọng.

D. Nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung được chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường.

Câu 9: Liên bang Nga thực hiện chính sách đối ngoại thân phương Tây trong đầu thập niên 90 của thế kỉ XX nhằm mục tiêu gì?

A. Nhận được sự hỗ trợ của các nước phương Tây về kinh tế.

B. Có được sự công nhận của các nước phương Tây đối với thể chế chính trị mới.

C. Nhận được sự ủng hộ của các nước phương Tây.

D. Thiết lập và mở rộng quan hệ với các nước phương Tây.

Câu 10: Mục đích cải cách kinh tế của Liên bang Nga từ sau năm 1991 là:

A. Cải cách tài chính và ngân hàng.

B. Cải cách chế độ sở hữu.

C. Cải cách thương nghiệp.

D. Chuyển đổi nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường.

Câu 11: Nội dung phản ánh đúng tình hình Liên bang Nga từ năm 2000 đến nay?

A. Cải cách kinh tế thị trường bắt đầu được thực hiện.

B. Kinh tế khủng hoảng triền miên, lạm phát cao, thâm hụt ngân sách lớn.

C. Thành công gia nhập tổ chức Thương mại thế giới (WTO) vào năm 2010.

D. Kinh tế, chinh trị dần ổn định, địa vị quốc tế được nâng cao.

Câu 12: Mục tiêu và tham vọng nhất quán trong chính sách đối ngoại của nước Mỹ từ sau năm 1991 là:

A. Chi phối, lãnh đạo thế giới và thiết lập trật tự thế giới đơn cực.

B. Cạnh tranh quyết liệt với Liên bang Nga và Trung Quốc.

C. Cạnh tranh quyết liệt với EU và Nhật Bản.

D. Đảm bảo an ninh và sức mạnh quân sự.

Câu 13: Điều kiện khách quan nào tạo cơ hội cho Mỹ thúc đẩy việc thiết lập trật tự thế giới đơn cực do Mỹ chi phối trong thập niên 90 của thế kỉ XX?

A. Sự kết thúc Chiến tranh lạnh.

B. Sự sụp đổ của Liên Xô và Trật tự hai cực I-an-ta.

C. Sự khủng hoảng kinh tế, chính trị, xã hội của Liên bang Nga.

D. Sự suy thoái kinh tế của Nhật Bản và Tây Âu.

Câu 14: Nội dung nào phản ánh không đúng tình hình kinh tế Mỹ từ năm 1991 đến nay?

A. Nền kinh tế, tài chính, công nghệ lớn mạnh hàng đầu thế giới.

B. GDP và GDP bình quân đầu người luôn đứng đầu thế giới.

C. Công nghiệp đa dạng với các ngành dầu mỏ, thép, ô tô, hàng không vũ trụ, chế biến thực phẩm,…

D. Nông nghiệp đa dạng với các sản phẩm rau quả, lúa mì, ngô, bông, gia súc, gia cầm,…

Câu 15: Hạn chế lớn nhất của nền kinh tế Mỹ từ năm 1991 đến này là:

A. Xuất hiện các đợt suy thoái kinh tế ngắn do tác động của khủng hoảng kinh tế, tài chính.

B. Cơ cấu kinh tế công – nông nghiệp mất cân đối.

C. Chất lương tăng trưởng chưa cao, thiếu bền vững.

D. Chi phối hầu hết các tổ chức kinh tế - tài chính quốc tế.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học để trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS lần lượt đọc đáp án đúng.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, đọc đáp án khác (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

Câu hỏi	1	2	3	4	5	6	7	8
Đáp án	B	C	B	C	A	B	D	B
Câu hỏi	9	10	11	12	13	14	15
Đáp án	C	D	D	A	B	B	A

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 2. Trả lời câu hỏi bài tập 1 - phần Luyện tập SGK tr.99

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, thực hiện nhiệm vụ: Vẽ sơ đồ tư duy mô tả xu hướng vận động và sự hình thành trật tự thế giới từ sau Chiến tranh lạnh đến nay.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học, hoàn thành sơ đồ tư duy vào vở.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 HS mô tả xu hướng vận động và sự hình thành trật tự thế giới từ sau Chiến tranh lạnh đến nay theo sơ đồ tư duy.

- GV yêu cầu các HS khác quan sát, lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và cho HS tham khảo sơ đồ:

BÀI MẪU

- GV chuyển sang nội dung mới.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Củng cố kiến thức đã học về Trật tự thế giới mới từ năm 1991 đến nay. Liên bang Nga và nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

- Liên hệ, vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập phần Vận dụng SGK tr.99.

c. Sản phẩm: Những thời cơ, thách thức từ xu thế hình thành trật tự thế giới mới từ sau Chiến tranh lạnh đối với Việt Nam trong xây dựng và phát triển đất nước.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, trả lời câu hỏi: Theo em, xu thế hình thành trật tự thế giới mới từ sau Chiến tranh lạnh đã đặt ra những thời cơ và thách thức như thế nào đối với Việt Nam trong xây dựng và phát trển đất nước?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

HS liên hệ bản thân kết hợp sưu tầm thêm thông tin trên sách, báo, internet để hoàn thành nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

HS báo cáo sản phẩm vào tiết học sau.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá, kết thúc tiết học.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Ôn lại kiến thức đã học:

+ Xu hướng và sự hình thành trật tự thế giới mới sau Chiến tranh lạnh.

+ Tình hình chính trị kinh tế của Liên bang Nga từ năm 1991 đến nay.

+ Tình hình chính trị kinh tế của nước Mỹ từ năm 1991 đến nay.

- Hoàn thành bài tập 2 phần Luyện tập và phần Vận dụng SGK tr.99.