Giáo án Hoạt động trải nghiệm 12 chân trời bản 1 Chủ đề 8: Sẵn sàng học tập và lao động

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Chỉ ra đặc trưng của môi trường học tập tương lai

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS thảo luận theo cặp, thực hiện nhiệm vụ: Xác định và tìm hiểu về một đặc trưng cụ thể của môi trường học tập tương lai, chẳng hạn như giáo dục, công nghệ, môi trường, văn hóa tổ chức,...

- GV gợi ý một số nguồn để tìm kiếm thông tin:

+ Trang web, fanpage,... của các cơ sở đào tạo có liên quan đến định hướng nghề nghiệp của bản thân.

+ Qua các bài báo, tạp chí khoa học chuyên ngành.

+ Trao đổi qua điện thoại hoặc trực tiếp với các phòng chức năng của các cơ sở đào tạo có liên quan đến định hướng nghề nghiệp của bản thân.

+ ...

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo cặp về những đặc trưng của môi trường học tập tương lai.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện từng nhóm HS lên chia sẻ về những đặc trưng của môi trường học tập tương lai mà nhóm đã tìm hiểu.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, tổng kết:

+ Mỗi môi trường học tập đều có những đặc trưng riêng, đòi hỏi những yêu cầu nhất định.

+ Việc tìm hiểu các đặc trưng này sẽ hỗ trợ HS trong việc lựa chọn định hướng học tập phù hợp với bản thân.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới. 

1. Tìm hiểu về môi trường làm việc hoặc học tập tương lai

a. Chỉ ra đặc trưng của môi trường học tập tương lai 

- Mục tiêu học tập: mang tính nghề nghiệp, định hướng nghiên cứu hoặc thực hành,...

- Người học: đến từ nhiều vùng miền, tự chịu trách nhiệm cao trong học tập,...

- Người dạy: ứng xử với người học với tư cách người trưởng thành, có tính trách nhiệm trước pháp luật,...

-...

Nhiệm vụ 2: Xác định đặc trưng của môi trường làm việc tương lai

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cuộc thi “Sáng tạo không gian làm việc tương lai”.

- GV giao nhiệm vụ cho từng nhóm HS có cùng sở thích về môi trường làm việc:

+ Thiết kế một không gian làm việc tương lai dựa trên ý tưởng về không gian môi trường làm việc, văn hoá tổ chức, giao tiếp ứng xử, và các hoạt động đặc trưng, đối tượng và công cụ lao động.

+ Các nhóm có thể sử dụng giấy, bút, mô hình mini, hoặc công nghệ để tạo ra mô hình, bản vẽ để thiết kế về không gian làm việc của nhóm mình trong tương lai.

- GV chia nhóm theo cùng sở thích như:

+ Môi trường làm việc kiểu thực tế: Nhóm HS thích làm việc với những động vật, hay những công cụ, máy móc.

+ Môi trường làm việc kiểu khám phá: Nhóm HS thích tìm hiểu và giải quyết các bài toán hay những vấn để khoa học.

+ Môi trường làm việc kiểu nghệ thuật: Nhóm HS thích hoạt động sáng tạo như nghệ thuật, kịch, thủ công, khiêu vũ, âm nhạc hay viết văn.

+ Môi trường làm việc kiểu xã giao: Nhóm HS thích giúp đỡ mọi người như giảng dạy, chăm sóc hay sơ cứu, cung cấp thông tin.

+ Môi trường làm việc kiểu hành chính: Nhóm HS thích làm việc với các con số, sổ sách hay máy móc theo một hệ thống, một trật tự nhất định.

- GV tổ chức hoạt động nhóm, chia sẻ trong nhóm về tính cách của bản thân, trình bày ý tưởng và thiết kế; xác định sở trường, tính cách của mình có phù hợp với môi trường làm việc nghề nghiệp mong muốn trong tương lai hay không.

- GV tổ chức một buổi triển lãm thiết kế để các nhóm chia sẻ trước lớp.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm, tham gia cuộc thi “Sáng tạo không gian làm việc tương lai” theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS các nhóm trưng bày sản phẩm thiết kế và thuyết trình.

- GV yêu cầu các HS khác quan sát, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và tổng kết:

+ Mỗi môi trường làm việc đều có những đặc trưng riêng, đòi hỏi những yêu cầu nhất định.

+ Sở trường, tính cách phù hợp với đặc trưng riêng của môi trường là nền tảng để có thể theo đuổi với ước mơ nghề mong muốn. Bản thân mỗi HS, ngoài sở trường còn cần phải rèn luyện: sức khỏe, tinh thần trách nhiệm, sự chăm chỉ, cẩn thận,...

- GV chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo.

b. Xác định đặc trưng của môi trường làm việc tương lai

- Mối quan hệ giữa các cá nhân trong môi trường làm việc:

+ Mối quan hệ đồng nghiệp.

+ Mối quan hệ với cấp trên, cấp dưới.

+...

- Điều kiện làm việc:

+ Không gian làm việc: trong văn phòng, ngoài trời, dưới hầm mỏ, dưới nước,...

+ Thời gian làm việc: theo ca, theo giờ hành chính, theo tính chất công việc,... 

Nhiệm vụ 3: Chia sẻ những băn khoăn của em về môi trường học tập hoặc làm việc tương lai

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn các nhóm HS tổ chức “Ngày hội hướng nghiệp – tuyển sinh”.

- GV chia lớp thành các nhóm (4-6 HS). Mỗi nhóm sẽ được bốc thăm một cơ sở học tập/ cơ quan lao động.

- GV hướng dẫn: Lần lượt các nhóm đóng vai là trường đào tạo hoặc doanh nghiệp tham gia ngày hội hướng nghiệp/ tuyển dụng để tư vấn, lắng nghe và đưa ra giải pháp. HS nhóm khác đóng vai người cần tư vấn để đưa ra những băn khoăn của mình về môi trường học tập hoặc làm việc tương lai. Lưu ý, nhóm đóng vai tư vấn cần giới thiệu một số thông tin như:

+ Giới thiệu thông tin chung: đến từ trường đào tạo/ cơ quan nào, chức vụ phụ trách,...

+ Tên trường đào tạo/ tên cơ quan.

+ Các chương trình đào tạo của trường/ các phòng ban.

+ Các chính sách liên quan: học bổng, các chương trình học liên thông/ mô tả công việc, chính sách đãi ngộ....

+ Những hình ảnh giới thiệu trường đào tạo/ cơ quan lao động.

+ Cách thức tìm kiếm thông tin.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm, tham gia “Ngày hội hướng nghiệp – tuyển sinh” theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS chia sẻ những băn khoăn về môi trường học tập hoặc làm việc tương lai sau khi tổ chức “Ngày hội hướng nghiệp – tuyển sinh”.

- GV yêu cầu các HS khác quan sát, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và khen ngợi tinh thần làm việc của các nhóm.

- GV chuyển sang nội dung mới.

c. Chia sẻ những băn khoăn của em về môi trường học tập hoặc làm việc tương lai

một số băn khoăn về môi trường học tập hoặc làm việc tương lai:

- Tính cạnh tranh quá cao: Có nhiều người tài năng và đầy năng lượng cùng cạnh tranh để đạt được thành công. Điều này có thể tạo áp lực và đặt ra câu hỏi liệu mình có thể nổi bật và thành công trong một môi trường như vậy.

- Áp lực và căng thẳng: Môi trường học tập hoặc làm việc có thể đặt ra áp lực và căng thẳng.

- Khả năng thích nghi với công nghệ: Công nghệ tiến bộ có thể đòi hỏi HS cần có khả năng học tập và thích nghi với các công nghệ mới để không bị tụt lại.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Thảo luận về vai trò của sự chuẩn bị tâm lí để thích ứng với môi trường học tập hoặc làm việc tương lai

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành các nhóm 4 – 6 HS. 

- GV tổ chức cho HS thảo luận về vai trò của sự chuẩn bị tâm lí để thích ứng với môi trường học tập hoặc làm việc tương lai và hoàn thành thiết kế.

- GV hướng dẫn HS cách trình bày sáng tạo Phần I của sổ tay - Vai trò của sự chuẩn bị tâm lí để thích ứng với môi trường học tập hoặc làm việc tương lai (HS có thể có thêm những hình ảnh minh hoạ cụ thể, trình bày thông tin dưới dạng “Cây tâm lí”).

- GV tổ chức cho các nhóm chia sẻ về vai trò của sự chuẩn bị tâm lí để thích ứng với môi trường học tập hoặc làm việc tương lai của “Sổ tay sẵn sàng học tập và lao động nghề nghiệp”.

- GV trình chiếu cho HS xem video về việc chuẩn bị tâm lí thích ứng với môi trường học tập của tân sinh viên đại học:

https://laodong.vn/video/kinh-nghiem-chong-ngop-cho-tan-sinh-vien-sau-nguong-cua-dai-hoc-1095830.ldo 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm, liên hệ bản thân chia sẻ về vai trò của sự chuẩn bị tâm lí để thích ứng với môi trường học tập hoặc làm việc tương lai.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời HS các nhóm chia sẻ về vai trò của sự chuẩn bị tâm lí để thích ứng với môi trường học tập hoặc làm việc tương lai của “Sổ tay sẵn sàng học tập và lao động nghề nghiệp”.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV tổng kết, nhận xét, đánh giá về sản phẩm của các nhóm.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

2. Xác định các yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường học tập hoặc làm việc tương lai

a. Thảo luận về vai trò của sự chuẩn bị tâm lí để thích ứng với môi trường học tập hoặc làm việc tương lai

- Giúp cá nhân tránh được những căng thẳng tâm lí trong môi trường học tập hoặc làm việc mới.

- Giúp nhanh chóng hoà nhập với môi trường học tập và làm việc mới.

- Giúp cá nhân hoàn thành được kế hoạch, mục tiêu đặt ra một cách thuận lợi.

- Xây dựng sự tự tin, hứng khởi cho cá nhân.

- Xây dựng tâm thế vững vàng, sẵn sàng đối mặt với khó khăn, thử thách. 

Nhiệm vụ 2: Xác định những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường học tập tương lai

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS tiếp tục hoàn thành Phần II - Những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường học tập tương lai.

- GV hướng dẫn HS tìm kiếm những nguồn thông tin mang tính chính xác, đầy đủ để hoàn thiện sổ tay.

- GV tổ chức cho các nhóm chia sẻ về những yếu tố tâm lí cần  chuẩn bị để thích ứng với môi trường học tập tương lai của sổ tay. 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học

- HS thảo luận nhóm, liên hệ thực tế, liên hệ bản thân và nêu những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường học tập tương lai, hoàn thiện sổ tay.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường học tập tương lai.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV tổng kết, nhận xét, đánh giá về sản phẩm của các nhóm.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới. 

b. Xác định những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường học tập tương lai

- Chuẩn bị về kiến thức:

+ Kiến thức phổ thông có liên quan đến ngành nghề đào tạo.

+ Hiểu biết về các ngành, chuyên ngành đào tạo nghề định lựa chọn.

+ Hiểu biết về những đặc điểm môi trường học tập tương lai.

+ Hiểu biết về lộ trình học tập của ngành nghề mình lựa chọn.

+ Hiểu biết về các chính sách liên quan: học bổng, chính sách đãi ngộ,...

- Chuẩn bị về kĩ năng:

+ Kĩ năng học tập ở các cơ sở giáo dục.

+ Kĩ năng giải quyết vấn đề.

+ Kĩ năng làm chủ bản thân, làm chủ các mối quan hệ.

+ Kĩ năng quản lí thời gian.

+ Kĩ năng giao tiếp.

- Chuẩn bị về thái độ:

+ Chấp nhận và tôn trọng sự khác biệt.

+ Tự giác hoàn thành các nhiệm vụ học tập.

+ Cởi mở, thân thiện với các bạn.

+ Kiên trì, có ý chí vượt qua khó khăn.

+ Năng động, cầu tiến, ham học hỏi.

Nhiệm vụ 3: Xác định những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường làm việc tương lai

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS tiếp tục hoàn thành Phần III - Những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường làm việc tương lai.

- GV hướng dẫn các nhóm đọc gợi ý của mục 3, nhiệm vụ 2, trang 72 SGK, sáng tạo cách trình bày (có thể trình bày bằng sơ đồ tư duy, sử dụng tranh ảnh,...), tìm kiếm những nguồn thông tin mang tính chính xác, đầy đủ để hoàn thiện sổ tay.

- GV tổ chức báo cáo để các nhóm chia sẻ về những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường làm việc tương lai của sổ tay.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm, xác định những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường làm việc tương lai.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường làm việc tương lai.

- GV yêu cầu các nhóm khác nhận xét, bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV tổng kết, nhận xét, đánh giá về sản phẩm của các nhóm và lưu ý:

+ Mỗi trường đào tạo hoặc nơi làm việc đều có những yêu cầu riêng, người tham gia học tập và lao động cần lưu ý tìm hiểu kĩ để chuẩn bị kế hoạch học tập, rèn luyện phù hợp.

+ Sau tìm hiểu thực tế, các em sẽ có thêm những kiến thức hữu ích, hiểu hơn về quy mô, yêu cầu của ngành nghề, cần rèn luyện những phẩm chất, năng lực, tâm lí của bản thân phù hợp với môi trường mong muốn.

- GV chuyển sang nội dung mới. 

c. Xác định những yếu tố tâm lí cần chuẩn bị để thích ứng với môi trường làm việc tương lai

- Chuẩn bị về kiến thức:

+ Kiến thức liên quan đến nghề định lựa chọn.

+ Hiểu biết về đặc trưng của môi trường làm việc của nghề định lựa chọn.

+ Yêu cầu của nghề đối với người lao động.

+ Hiểu biết về đặc thù, tính chất công việc.

- Chuẩn bị về kĩ năng:

+ Kĩ năng hợp tác trong công việc.

+ Kĩ năng lập kế hoạch.

+ Kĩ năng quản lí thời gian.

+ Kĩ năng giao tiếp

+ Kĩ năng giải quyết vấn đề

- Chuẩn bị về thái độ:

+ Tôn trọng công sức người lao động.

+ Trách nhiệm hoàn thành công việc đúng kế hoạch, đúng yêu cầu.

+ Tuân thủ kỉ luật lao động.

+ Cầu tiến, ham học hỏi.

+ Sự tự tin, ý chí vượt qua khó khăn, thử thách.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Thảo luận về những vấn đề cần tham khảo ý kiến của gia đình, thầy cô, chuyên gia trong việc chọn hướng học tập hoặc môi trường làm việc phù hợp với bản thân

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS làm việc theo cặp, thực hiện nhiệm vụ: Thảo luận về những vấn đề cần tham khảo ý kiến của gia đình, thầy cô, chuyên gia trong việc chọn hướng học tập hoặc môi trường làm việc phù hợp với bản thân.

- GV trình chiếu cho HS xem video về việc tư vấn hướng nghiệp cho HS cuối cấp:

https://www.youtube.com/watch?v=v7ApViKmh3g (7:54 – 11:04)

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo cặp, liên hệ bản thân và chia sẻ về những vấn đề cần tham khảo ý kiến của gia đình, thầy cô, chuyên gia trong việc chọn hướng học tập hoặc môi trường làm việc phù hợp với bản thân.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và tổng hợp những vấn đề cần tham khảo ý kiến của gia đình, thầy cô, chuyên gia trong việc chọn hướng học tập hoặc môi trường làm việc phù hợp với bản thân.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới. 

3. Tham khảo ý kiến của gia đình, thầy cô, chuyên gia về việc chọn hướng học tập hoặc môi trường làm việc phù hợp với bản thân

a. Thảo luận về những vấn đề cần tham khảo ý kiến của gia đình, thầy cô, chuyên gia trong việc chọn hướng học tập hoặc môi trường làm việc phù hợp với bản thân

- Nội dung cần tham khảo ý kiến của gia đình:

+ Điều kiện, hoàn cảnh của gia đình đáp ứng điều kiện học tập, làm việc tương lai.

+ Mong muốn của gia đình về định hướng học tập và môi trường làm việc tương lai.

+...

- Nội dung cần tham khảo ý kiến của chuyên gia:

+ Nhu cầu của thị trường lao động ở địa phương đối với ngành nghề định lựa chọn.

+ Xu hướng phát triển các ngành nghề và chuyển đối giữa các ngành nghề.

+...

- Nội dung cần tham khảo ý kiến của thầy cô:

+ Nguồn tin cậy để tìm hiểu thông tin về môi trường học tập, làm việc sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông.

+ Điều kiện tuyển sinh của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và tỉ lệ có việc làm sau khi tốt nghiệp.

+...

Nhiệm vụ 2: Xác định phẩm chất và năng lực của bản thân đáp ứng/chưa đáp ứng yêu cầu của nghề trong xã hội hiện đại

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 4 nhóm.

- GV yêu cầu các nhóm đọc các tình huống trong SGK tr.73, 74 và thảo luận, thực hiện nhiệm vụ:

Đóng vai xin tham vấn ý kiến của gia đình, thầy cô, chuyên gia trong các tình huống dưới đây.

+ Nhóm 1: 

+ Nhóm 2: 

.....................

b. Xác định phẩm chất và năng lực của bản thân đáp ứng/chưa đáp ứng yêu cầu của nghề trong xã hội hiện đại

- Tình huống 1: N nên trao đổi thêm với các thầy cô giáo, chuyên gia hướng nghiệp và những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực mà N quan tâm để có thêm thông tin trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. N cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng về sở thích, năng lực và điều kiện gia đình của bản thân để lựa chọn con đường học tập phù hợp nhất.

- Tình huống 2: 

.....................