Giáo án và PPT Ngữ văn 10 cánh diều Bài 1: Thuyết trình về một vấn đề xã hội

NÓI VÀ NGHE

THUYẾT TRÌNH VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Em đã bao giờ thuyết trình chưa? Theo em, khi thuyết trình, làm thế nào để hấp dẫn người nghe?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

HOẠT ĐỘNG I. YÊU CẦU KHI THUYẾT TRÌNH VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Khi trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống cần lưu ý điều gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Lựa chọn vấn đề thuyết trình.

- Xác định thời lượng thuyết trình và đối tượng người nghe để lựa chọn nội dung, cách trình bày phù hợp.

- Chuẩn bị dàn ý bài thuyết trình và các tư liệu, tranh, ảnh, thiết bị hỗ trợ (nếu có).

- Sử dụng ngôn ngữ kết hợp với nét mặt, ánh mắt, giọng điệu,... phù hợp với nội dung bài thuyết trình.

HOẠT ĐỘNG II. CHUẨN BỊ BÀI NÓI

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Chọn một trong hai vấn đề sau đây để thuyết trình trước lớp:

(1) Suy nghĩ của em về việc nhận lỗi và đổ lỗi cho người khác.

(2) Làm thế nào để con người vượt lên số phận của chính mình trong cuộc sống?

Sản phẩm dự kiến:

- Lập dàn ý:

+ Mở đầu: Giới thiệu vấn đề thuyết trình.

+ Nội dung chính: Thuyết trình nội dung một cách hợp lí.

+ Kết thúc:  Khẳng định, đánh giá khái quát lại vấn đề đã bàn luận.

HOẠT ĐỘNG III. TRÌNH BÀY BÀI NÓI

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Trình bày theo nhóm 3, mỗi học sinh trình bày trong 5 phút.

Sản phẩm dự kiến:

- Đại diện HS các nhóm trình bày bài thuyết trình về một vấn đề xã hội.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Nghe và nhận xét, đánh giá bài thuyết trình “Quan niệm yêu nước của tuổi trẻ hiện nay có gì giống và khác so với quan niệm yêu nước truyền thống.”

Sản phẩm dự kiến:

a) Chuẩn bị

- Xem lại mục 1. Định hướng về cách thức và yêu cầu khi nghe một bài thuyết trình.

- Xem lại nội dung dàn ý đã chuẩn bị ở phần Viết.

b) Tìm ý và lập dàn ý

- Người thuyết trình xem lại dàn ý đã làm ở phần Viết, cân nhắc yêu cầu của bài nói để bổ sung, sắp xếp lại các ý cho mạch lạc, phù hợp với nội dung cần trình bày.

- Người nghe tìm hiểu đề tài, chủ đề và nội dung của bài thuyết trình; hình dung về cách thức thuyết trình, dự kiến những vấn đề cần làm rõ và các câu hỏi cụ thể.

c) Nói và nghe

Bài này cần tập trung vào phần nghe và đảm bảo các yêu cầu sau:

* Bài nói mẫu tham khảo:

Lòng yêu nước vốn là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc, là thứ tình cảm thiêng liêng nuôi dưỡng tâm hồn con người. Từ tình cảm ấy đã tạo nên sức mạnh dân tộc, giúp đất nước ta vượt qua muôn vàn khó khăn.

Lòng yêu nước là tình yêu quê hương đất nước, hay sâu sắc hơn đó chính là tình yêu, sự gắn bó sâu sắc, ý thức, trách nhiệm xây dựng đất nước, quê hương ngày càng giàu mạnh, phát triển.

Từ xưa đến nay, lòng yêu nước được thể hiện qua nhiều hình thức và ở mỗi thế hệ, biểu hiện ấy lại có sự đổi thay. Bởi sự thay đổi của thời cuộc, quan niệm yêu nước của tuổi trẻ ngày nay có nhiều sự kế thừa và thay đổi so với quan niệm yêu nước truyền thống. Trong thời kì chiến tranh loạn lạc, lòng yêu nước được thể hiện bằng cách đứng lên cầm súng đánh giặc giành lại hòa bình, độc lập, họ không ngại khó, ngại khổ họ chỉ quyết tâm giữ vững nền độc lập cho dân tộc, thậm chí phải hy sinh cả tính mạng của mình.

Trong thời bình, thế trẻ ngày này thể hiện lòng yêu nước qua nhiều hành động khác nhau. Tình yêu ấy được thể hiện qua việc hướng tới việc xây dựng đất nước, quê hương phát triển, tôn trọng các giá trị xã hội, tích cực tham gia các hoạt động xã hội, ra sức chung tay bảo vệ môi trường, bảo vệ cảnh quan thiên nhiên đất nước, góp sức chung tay giúp đỡ đồng bào, xây dựng tình thương mến giữa con người trong cùng đất nước.

Dẫu khác nhau là vậy, nhưng dù ở thời đại nào, lòng yêu nước luôn được coi trọng. Từ thời chiến cho đến thời bình, lòng yêu nước thể hiện mạnh mẽ nhất qua lòng tự tôn dân tộc. Đó chính là niềm tự hào dân tộc, biết gìn giữ nâng cao các giá trị bản sắc văn hoá dân tộc, là ý chí quyết tâm giữ vững nền độc lập, tự do của đất nước, là khát vọng đất nước Việt Nam ngày càng thịnh vượng.

Trong thời đại công nghệ hiện đại ngày nay với tốc độ lan truyền nhanh chóng của thông tin và tri thức, thế hệ trẻ cần tận dụng thế mạnh đó để kế thừa và phát huy lòng yêu nước qua việc không ngừng học tập, rèn luyện, trau dồi kiến thức. Là một phần của thế hệ trẻ, em cảm thấy tự hào trước tình yêu nước được gìn giữ, phát huy và trân trọng như vậy. Bản thân em cũng sẽ góp sức, chung tay cùng thế hệ trẻ phát huy tình yêu đất nước, lấy tình yêu ấy làm động lực để dựng xây Tổ quốc.

d) Kiểm tra và chỉnh sửa

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống là gì?

Câu 2: Theo em, những vấn đề trong đời sống là vấn đề gì?