Giáo án và PPT Ngữ văn 10 cánh diều Bài 2: Viết báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề

VIẾT BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VỀ MỘT VẤN ĐỀ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Trước một nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, em sẽ trình bày kết quả tìm hiểu và nghiên cứu như thế nào cho phù hợp?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Yêu cầu đối với viết báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề.

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Viết báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề là gì?

Sản phẩm dự kiến:

Viết báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề là viết thu hoạch sau khi nghiên cứu về một đề tài đã được thực hiện.

Hoạt động 2. Phân tích bài viết tham khảo

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Nhan đề cho biết thông tin gì? Đoạn tóm tắt này có nhiệm vụ như thế nào? Nội dung chính nêu trong đoạn giới thiệu ở đây là gì? Đoạn này trích những gì và cách trích dẫn như thế nào? Phương pháp nghiên cứu ở đây là gì?
• Khi viết báo cáo, cần chú ý những gì?
• Em hãy nêu cách xây dựng dàn ý (đề cương) của báo cáo kết quả nghiên cứu.

Sản phẩm dự kiến:

- Nhan đề cung cấp thông tin về nội dung của báo cáo.

- Đoạn tóm tắt giới thiệu ngắn gọn nội dung,  thông tin của bài báo cáo.

- Phần trích dẫn nêu định nghĩa về văn hóa đọc bởi các công trình nghiên cứu của các tác giả đi trước.

- Phương pháp nghiên cứu: định tính.

• Những điều cần chú ý khi viết báo cáo:

- Lựa chọn một vấn đề cần phải viết báo cáo nghiên cứu tổng kết (có thể chọn vấn đề liên quan đến các bài đà học hoặc một vấn đề có ý nghĩa đặt ra từ cuộc sống).

- Tiến hành nghiên cứu theo một quy trình: Xác định mục đích và cách thức nghiên cứu; thu thập và lựa chọn tài liệu; ghi chép, sử dụng các công cụ tra cứu như từ điển, sách, báo, Internet,...; tổng hợp kết quả nghiên cứu.

• Xây dựng dàn ý (đề cương) của báo cáo kết quả nghiên cứu. 

- Mở đầu:

 + Nêu vấn đề (đề tài) được lựa chọn đề nghiên cứu.

+ Lí do, mục đích và phương pháp nghiên cứu.

- Phần nội dung:

+ Nội dung: Lần lượt trình bày các kết quả nghiên cứu về đề tài đã chọn. Triển khai các lí lẽ, dẫn chứng, lập luận chứng minh cho các luận điểm được nêu ra.

+ Cách trình bày: Có thể trích dẫn ý kiến người khác, chú thích và sử dụng các phương tiện hỗ trợ phù hợp (bảng biểu, sau đó, thống kê vé đối tượng nghiên cứu,...) để báo cáo sinh động hơn.

+ Nên có sự so sánh giữa các vấn đề được tìm hiểu, các vấn đề trong và ngoài phạm vi đề tài để tạo thêm sức thuyết phục cho báo cáo.

- Kết luận:   

+ Khái quát ý nghĩa, tầm quan trọng của vấn đề đã được trình bày.      

+ Nêu các đề xuất, khuyến nghị của người nghiên cứu (nếu có).

- Khi trình bày báo cáo:

+ Cố gắng để có được những phát hiện của riêng mình; 

+ Trích dẫn đầy đủ, đúng quy cách; 

+ Tránh việc đạo văn hoặc vay mượn từ công trình, bài viết của người khác mà không dẫn nguồn tài liệu. Phần cuối báo cáo nêu rõ các tài liệu tham khảo (nếu có).

…..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Khi viết báo cáo nghiên cứu, điều đầu tiên cần phải làm là gì? 

A. Thu thập tài liệu

B. Xác định mục đích và cách thức nghiên cứu

C. Trích dẫn ý kiến người khác

D. Ghi chép tài liệu tham khảo

Câu 2: Phần mở đầu của báo cáo nghiên cứu cần trình bày điều gì? 

A. Trình bày các kết quả nghiên cứu

B. Nêu vấn đề, lý do và mục đích nghiên cứu

C. Trích dẫn và chú thích tài liệu tham khảo

D. So sánh các vấn đề được nghiên cứu

Câu 3: Yếu tố nào sau đây giúp làm cho báo cáo nghiên cứu trở nên sinh động hơn? 

A. Chỉ tập trung vào số liệu thống kê

B. Sử dụng các phương tiện hỗ trợ như bảng biểu, biểu đồ

C. Trích dẫn ý kiến mà không cần chú thích

D. Chỉ nêu ý kiến cá nhân

Câu 4: Khi kết thúc báo cáo, người viết nên làm gì? 

A. Chỉ tổng kết nội dung nghiên cứu

B. Khái quát ý nghĩa của vấn đề và đưa ra các đề xuất

C. Lập luận để bảo vệ ý kiến cá nhân

D. Đưa ra các dẫn chứng và số liệu

Câu 5: Điều gì cần tránh khi viết báo cáo kết quả nghiên cứu? A. Trích dẫn ý kiến người khác

B. Đưa ra ý kiến cá nhân

C. Đạo văn và không trích dẫn nguồn tài liệu

D. Sử dụng sách, báo để tham khảo

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hãy nêu và phân tích các yếu tố quan trọng giúp một báo cáo kết quả nghiên cứu trở nên thuyết phục và sinh động hơn.

Câu 2: Trong quá trình viết báo cáo kết quả nghiên cứu, làm thế nào để tránh tình trạng đạo văn và đảm bảo tính trung thực khoa học?