Giáo án và PPT Tiếng Việt 5 chân trời bài 5: Luyện tập về đại từ và kết từ

BÀI 5: NHỮNG LÁ THƯ (4 tiết)

TIẾT 3: LUYỆN TỪ VÀ CÂU

1. KHỞI ĐỘNG

- GV cho HS xem video vui nhộn, hài hước dưới đây: 

https://www.youtube.com/watch?v=zJ9LINT0UAo

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Nêu tác dụng của kết từ 

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc yêu cầu BT1: Tìm kết từ trong đoạn văn sau. Cho biết mỗi kết từ đó được dùng để nối những từ ngữ nào trong câu: 

Cánh đồng làng tôi bốn mùa được dệt bởi hai màu chủ đạo: màu xanh biêng biếc và màu vàng ươm như nắng. Thỉnh thoảng, bức tranh đơn sắc ấy còn được điểm bởi màu trắng của cánh cò hoặc màu đen bóng mượt của đàn trâu ra đồng sớm. Tôi thích ngắm nhìn những chú trâu thong thả, hiền lành, bước lững thững trong nắng sớm mai. Chúng chẳng chuyện trò gì mấy, mà chỉ vừa đi vừa lặng yên lắng nghe âm thanh ngày mới.

Xuân Nguyễn

Sản phẩm dự kiến:

•        bởi → nối “hai màu chủ đạo” với “được dệt”. 

•        và → nối “màu xanh biêng biếc” với “màu vàng ươm”. 

•        như → nối “nắng” với “vàng ươm”. 

•        còn → nối “được điểm” với “bức tranh đơn sắc ấy”. 

•        bởi → nối “màu trắng của cánh cò hoặc màu đen bóng mượt của đàn trâu ra đồng sớm” với “được điểm”. 

•        của → nối “cánh cò” với “màu trắng”; “đàn trâu ra đồng sớm” với “màu đen bóng mượt”

2. Thay thế đại từ hoặc danh từ dùng để xưng hô

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc yêu cầu BT2: Đọc đoạn văn của một bạn học sinh viết dưới đây và thực hiện yêu cầu: 

Nhà của cá đuôi cờ ở trong một vuông ruộng ăm ắp nước. Quẩn quanh mãi dưới mấy gốc lúa cũng buồn nên một hôm, cá đuôi cờ quyết định sẽ di du lịch.

Sáng sớm, cá đuôi cờ đã náo nức lên đường. Cá đuôi cờ bơi theo rãnh nhỏ nối liền các đám ruộng, tìm ra rạch nước lớn.

– Cá đuôi cờ đi đâu đấy? – Cá rô ron tò mò hỏi bạn.

– Cá đuôi cờ đi ngắm cảnh đẹp đó đây. Cậu có muốn đi cùng không? Cá rô ron hào hứng bởi theo bạn.

a. Chỉ ra lỗi lặp từ.

b. Giúp bạn chữa lỗi lặp từ đã chỉ ra ở bài tập a bằng cách sử dụng đại từ hoặc danh từ dùng để xung hô phù hợp.

Sản phẩm dự kiến:

a. cá đuôi cờ 

b. 

Ở câu 2, 4 bằng đại từ: nó. 

Ở câu 5 bằng danh từ dùng để xưng hô: bạn/ cậu. 

Ở câu 7 bằng đại từ xưng hô: tôi/ tớ.

3. Viết câu có sử dụng kết từ

GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc yêu cầu BT3: Viết 2 – 3 câu về tình cảm của thiếu nhi với Bác Hồ, trong đó có ít nhất một danh từ chung được viết hoa để thể hiện sự tôn trọng đặc biệt.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Trong câu "Em và chị ấy cùng đi học", từ nào là kết từ?

A. Em

B. Và

C. Chị

D. Ấy

Câu 2: Đâu là ví dụ về đại từ?

A. Nhưng

B. Với

C. Tôi

D. Và

Câu 3: Trong câu "Nó là con chó thông minh nhất mà tôi từng gặp", từ "nó" đóng vai trò gì?

A. Danh từ

B. Đại từ

C. Kết từ

D. Trợ từ

Câu 4: Câu nào sau đây sử dụng kết từ đúng?

A. Vì lười học nên Nam đạt kết quả tốt.

B. Tuy chăm chỉ nhưng Lan không đạt kết quả cao.

C. Mặc dù trời nắng vì vậy chúng tôi đi dạo.

D. Bởi vì trời mưa tuy nhiên chúng tôi vẫn đi chơi.

Câu 5: Trong câu "Cô ấy và anh ấy là bạn thân", từ "và" được gọi là:

A. Đại từ

B. Kết từ

C. Danh từ

D. Tính từ 

Sản phẩm dự kiến: