Giáo án công nghệ trồng trọt 10 cánh diều bài 14: Bệnh hại cây trồng

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm, nghiên cứu thông tin trong SGK, thảo luận trả lời các câu hỏi sau :

+ Bệnh hại cây trồng là gì?

+ Nguyên nhân gây bệnh

+ Vì sao bệnh hại lại làm giảm năng suất và phẩm chất cây trồng?

+ Vì sao bệnh sinh lí là tiền đề cho bệnh do sinh vật phát triển và gây hại cây trồng?

+ Vì sao bệnh do sinh vật gây hại có tính lây lan mạnh?

- GV yêu cầu HS quan sát Hình 14.2, 14.3 và thực hiện yêu cầu: Mô tả đặc điểm bất thường ở cây bị bệnh.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- Hs nghiên cứu thông tin mục 1 sgk, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát quá trình HS thực hiện và hỗ trợ HS khi cần.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi đại diện HS đứng dậy trình bày câu trả lời:

Gợi ý

+ Định nghĩa bệnh hại cây trồng (SGK – tr73)

+ Nguyên nhân gây bệnh

·          Do vi sinh vật gây hại: nấm, vi khuẩn, virus, tuyến trùng. Đặc điểm: Bệnh có thể lây lan. Nguồn bệnh có thể tồn tại trên cây, trong đất,...

·         Do điều kiện ngoại cảnh bất lợi: nhiệt độ quá cao hay quá thấp, ngập úng, khô | hạn,... Đặc điểm: Bệnh không có tính lây lan.

+ Bệnh hại cây trồng làm giảm năng suất và phẩm chất cây trồng vì :

Cây bị bệnh có chức năng sinh lí, cấu tạo, hình thái không bình thường, quang hợp kém, sinh trưởng và phát triển không tốt nên làm giảm năng suất và phẩm chất của sản phẩm cây trồng.

+Bệnh sinh lí là tiền đề cho bệnh do sinh vật phát triển và gây hại cây trồng vì : Bệnh sinh lí (do điều kiện ngoại cảnh bất lợi) làm cho cây

trồng yếu, khi đó sẽ là điều kiện thuận lợi cho các bệnh do sinh vật phát sinh, phát | triển và gây hại.

+ Bệnh do sinh vật gây hại có tính lây lan mạnh vì : nguồn bệnh còn tồn tại trên cây, trong đất và các kí chủ khác trên đồng ruộng, có thể truyền bệnh thông qua vật trung gian.

LT :  Đặc điểm bất thường của cây bị bệnh

Hình 14.2A - Lá cà chua và thân cà chua bị héo; 

Hình 14.2B -Quả nho bị bệnh mốc sương, có đốm trắng trên quả; 

Hình 14.2C – Rễ đu đủ bị sùi nổi u, cục; 

Hình 14.2D – Thân sầu riêng bị xì mủ; 

Hình 14.3A- Ngô bị cháy lá, héo lá do nắng nóng, 

Hình 14.3B – Bắp cải bị đóng tuyết do giá rét; 

Hình 14.3C - Lá cà phê biến màu đỏ nâu do bị thiếu lân; 

Hình 14,3D - Quả táo bị đốm nâu do thiếu calcium.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

I. Khái niệm bệnh hại cây trồng

1.1 Định nghĩa

- Bệnh hại cây trồng là trạng thái không bình thường của cây về chức năng sinh lí, cấu tạo và hình thái do tác động của điều kiện ngoại cảnh không phù hợp hoặc sinh vật gây ra, làm giảm năng suất và phẩm chất của cây trồng.

1.2 Nguyên nhân gây bệnh

Có 2 nhóm nguyên nhân gây bệnh cho cây trồng :

+ Do sinh vật gây hại : nấm, vi khuẩn, virus, tuyến trùng

+ Do điều kiện ngoại cảnh bất lợi : nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, ngập úng, khô hạn, thiếu hoặc thừa dinh dưỡng, chất độc, khí độc,… gây ra bệnh sinh lí cho cây.