Giáo án Lịch sử và địa lí 5 Kết nối bài 17: Đất nước Đổi mới

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới. 

b. Cách tiến hành

- GV cho cả lớp nghe bài hát Ông bà anh (nhạc sĩ Lê Thiện Hiếu) để tạo không khí cho lớp học.

https://youtu.be/T6ThI71oIr4 

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm (4 – 6 HS):

+ Thông qua bài hát, hãy cho biết thời kì trước ông bà, bố mẹ chúng ta có cuộc sống như thế nào?

+ Thời kì đó khác gì với ngày nay? 

- GV mời 2 -3 HS trả lời. HS khác lắng nghe, nhận xét. 

- GV nhận xét, chốt đáp án:

+ Thời kì trước ông bà, bố mẹ có cuộc sống rất đơn giản và bình dị. 

+ Ở thời kì đó, các thiết bị hiện đại như ti vi, ô tô, điện thoại, mạng xã hội chưa xuất hiện mà thay vào đó là những chiếc xe đạp xanh Thống Nhất, những lá thư viết tay.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Để hiểu rõ hơn về chiến cuộc sống của ông bà, cha mẹ chúng ta sau chiến thắng mùa xuân 1975, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay: Bài 17 –  Đất nước đổi mới.   

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về đất nước thời kì Đổi mới

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nhận biết và mô tả hiện vật thời bao cấp, kể lại một câu chuyện về thời bao cấp.  

b. Cách tiến hành

- GV trình chiếu cho HS quan sát hình 1 và 2 SGK tr.72-73.

- GV cho HS làm việc nhóm, đọc thông tin SGK tr.72 – 73 trả lời các câu hỏi sau:

+ Thời kì bao cấp là thời kì nào? 

+ Hình thức mua bán ở thời bao cấp có gì đặc biệt?

+ Hàng hóa được cung cấp như thế nào?

- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi, HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án:

+ Thời kì bao cấp là tên gọi chỉ một thời kì sinh hoạt kinh tế Việt Nam từ sau khi thống nhất đến khi Đổi mới (1975 – 1986). 

+ Thời kì này, nhà nước nắm quyền phân phối hầu hết các loại hàng hóa, hạn chế trao đổi bằng tiền mặt. 

+ Hàng hóa được cung cấp cho người làm việc trong cơ quan nhà nước, nhà máy, xí nghiệp...qua chế độ tem phiếu.

- GV tổ chức cho HS làm việc nhóm, đọc thông tin ở hình 2, kết hợp khai thác lược đồ hình 1: Xác định các hướng tấn công của quân Giải phóng vào trung tâm thành phố Sài Gòn. 

- GV trình chiếu cho HS quan sát Hình 3 và 4  SGK tr.73:

- GV mời đại diện một số HS trình bày hiểu biết của em về tem phiếu và sổ lương thực. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án: 

+ Tem, phiếu thời bao cấp được dùng để mua các mặt hàng nhu yếu phẩm, từ thịt, mắm, muối,...đến chất đốt, phụ tùng xe đạp theo chế độ đầu người. 

+ Sổ lương thực:

- GV cho HS quan sát thêm một số loại tem, phiếu, sổ mua hàng thời bao cấp:

- GV cho HS xem video về “Mậu dịch viên thời bao cấp”

https://youtu.be/t3ooLyQARbc 

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân trả lời các câu hỏi sau:

+ Em có cảm nhận gì về việc mua bán hàng hóa bằng tem phiếu? 

+ Công việc mậu dịch viên được đánh giá như thế nào?

+ Công việc này dần biến mất vào thời gian nào? 

- GV mời 2 – 3 HS trình bày trước lớp. HS khác quan sát, lắng nghe, nhận xét, đánh giá, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án:

+ Việc mua bán hàng hóa bằng tem phiếu khiến cho việc lưu thông hàng hóa không được thuận lợi, gặp phải nhiều khó khăn. Hàng hóa khan hiếm, người dân phải chen chúc mua hàng. 

+ Công việc mậu dịch viên từ đây cũng ra đời và được mọi người xem trọng trong xã hội. 

+ Công việc mậu dịch viên cũng dần biến mất khi nhà nước xóa bỏ bao cấp, tem phiếu vào năm 1986 – Đất nước bước vào thời kì đổi mới. 

- GV trình chiếu cho HS quan sát hình 5 SGK tr.73: 

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm (4 – 6 HS) và thực hiện yêu cầu sau:

+ Tìm hiểu về các hiện vật của thời kì bao cấp trong hình.

+ So sánh hiện vật đối với các đồ dùng ngày nay. 

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm trình bày, GV khuyến khích HS sân khấu hóa các đồ vật để giới thiệu. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá, ghi nhận đáp án đúng:

- GV cho HS xem một số video về các vật dụng thời bao cấp:

+ Phích nước: 

https://youtu.be/u-9CwMr7qEg 

+ Dép nhựa Tiền Phong:

https://youtu.be/1l4PiDS_qPY 

+ Xe đạp:

https://youtu.be/pcOVx_Mo8d8 

- GV mời một số HS bày tỏ cảm nhận của bản thân về tình cảm của người dân đối với các vật dụng thời bao cấp. 

- GV nhận xét, đánh giá, ghi nhận đáp án hợp li: Người dân không chỉ thời bao cấp mà ngày cả ngày nay đều nâng niu, trân quý những vật dụng mà nay gọi là kỉ vật thời bao cấp. Nó không chỉ là biểu tượng của một thời kì của đất nước mà đó còn là một phần gắn bó với tuổi thơ với cuộc đời của mỗi con người. 

- GV trình chiếu cho HS quan sát thêm một số vật dụng tiêu biểu thời kì bao cấp:

………………………….

- HS đọc. 

- HS thảo luận nhóm. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học mới.

- HS lắng nghe, quan sát. 

- HS thảo luận nhóm đôi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS làm việc nhóm. 

- HS quan sát. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát. 

- HS xem video. 

- HS làm việc cá nhân.

- HS trình bày. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát. 

- HS làm việc nhóm. 

- HS trình bày. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS xem video. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát. 

………………………