Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 12 Kết nối bài 8: Đời muối (Trích Đời muối: Lịch sử thế giới – Mác Kơ-len-xki – Mark Kurlansky)

HOAN NGHÊNH CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Sau khi học tác phẩm trong tiết học buổi sáng em có suy nghĩ gì về nhan đề “Đời muối”?

Bài 8. Dữ liệu trong văn bản thông tin

Ôn tập văn bản 3

ĐỜI MUỐI

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Tác giả

2. Văn bản

1.Tiến trình lịch sử nhân loại

2. Cách trình bày dữ liệu

II. Hệ thống kiến thức

NHẮC LẠI KIẾN THỨC

Trình bày một số thông tin liên quan đến tác giả và văn bản Đời muối?

1. Tác giả

• Mác Kơ-len-xki sinh năm 1948.
• Là nhà báo và nhà văn người Mỹ.
• Tác giả của nhiều cuốn sách bán chạy.

2. Văn bản

Trích trong cuốn “Đời muối: lịch sử thế giới”, cuốn sách khám phá hành trình của muối trong lịch sử nhân loại.

HỆ THỐNG KIẾN THỨC

THẢO LUẬN NHÓM NHỎ

Tiến trình lịch sử nhân loại đã được tác giả tóm lược như thế nào? Trong tiến trình lịch sử đó, theo tác giả muối đóng vai trò gì?

Phân tích và đánh giá cách trình bày dữ liệu của tác giả trong văn bản?

1. Tiến trình lịch sử nhân loại

Thời gian

Tầm quan trọng của muối đối với đời sống con người

Tóm lược lịch sử nhân loại thành hai giai đoạn

Giai đoạn 1

Trước khi muối trở thành nhu cầu thiết yếu

Con người từng bước phát triển chậm chạp

Thuần hóa động vật hoang dã, nuôi động vật trong nhà trồng cây để sinh sống

Giai đoạn 2

Sau khi muối trở thành nhu cầu thiết yếu

Các hoạt động liên quan đến tìm kiếm, sản xuất, buôn bán muối đã thúc đẩy công nghiệp, giao thông, thương mại, hóa học phát triển

Những thay đổi lớn về chính trị, kinh tế, xã hội....

• Vai trò quan trọng của muối.
• Quá trình tìm kiếm khai thác sử dụng muối đã thúc đẩy sự phát triển của nhân loại.

2. Cách trình bày dữ liệu

• Theo trình tự thời gian, được tổ chức dưới hình thức một câu chuyện.

Miêu tả bối cảnh

Các nhân vật xuất hiện

Các sự kiện xảy ra

Tạo nên sự mới mẻ, tính hấp dẫn như một câu chuyện cho văn bản thông tin.

LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1

Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Câu hỏi 1: Cuốn sách "Đời Muối" đã chỉ ra điều gì về mối quan hệ giữa muối và chính trị?

A. Muối luôn bị kiểm soát bởi các chính quyền.

B. Chính trị không liên quan đến muối.

C. Muối là nguyên liệu không thể thiếu trong chiến tranh.

D. Muối chỉ có giá trị kinh tế.

Câu hỏi 2: Theo quan điểm của tác giả, điều gì là một trong những hệ quả của việc sử dụng muối trong xã hội cổ đại?

B. Sự phân chia giai cấp trong xã hội.

A. Sự phát triển của các loại hình nghệ thuật.

C. Sự hình thành các tôn giáo.

D. Sự gia tăng dân số.

Câu hỏi 3: Tác giả sử dụng hình thức nào để kết hợp giữa lịch sử và văn hóa trong văn bản?

C. Phân tích các sự kiện lịch sử liên quan đến muối.

A. Kể chuyện cá nhân.

B. Miêu tả chi tiết về các loại muối.

D. Đưa ra các số liệu thống kê.

Câu hỏi 4: Nội dung chính của văn bản "Đời muối" xoay quanh vấn đề gì?

A. Vai trò của muối trong nền văn minh nhân loại.

B. Cách chế biến muối.

C. Lịch sử của các loại gia vị.

D. Tình yêu và ẩm thực.

Câu hỏi 5: Muối được xem là một yếu tố quan trọng trong lịch sử nhân loại vì lý do gì?

B. Khả năng bảo quản thực phẩm.

A. Dễ dàng sản xuất.

C. Giá trị kinh tế thấp.

D. Dễ tìm kiếm.

Nhiệm vụ 2

Luyện tập theo văn bản

Câu 1: Tác giả muốn gửi thông điệp gì qua văn bản Đời muối? Câu 2: Thời nay, nhân loại không còn xung đột với nhau vì tranh giành muối, nhưng vẫn còn rất nhiều cuộc chiến tranh và xung đột xảy ra nhằm tranh giành kim cương, dầu mỏ, đất hiếm, nguồn nước…, Bạn nghĩ gì về vấn đề này? Hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của bạn.

Giá trị được đặt vào cuộc sống của con người đầy sinh động và thú vị.

Khắc họa sâu sắc những sự kiện lịch sử và miêu tả thực tế khắc nghiệt của cuộc sống với những thói xa hoa, lãng phí.

Câu 1: Tác giả muốn gửi thông điệp gì qua văn bản Đời muối?

Sự bóc lột và đau khổ của người lao động nghèo.

Muối

• Cho thấy bản chất tham lam và ích kỷ của con người vẫn tồn tại dai dẳng.
• Con người vướng vào vòng xoáy tranh giành, dẫn đến những hậu quả tàn khốc về môi trường, kinh tế và xã hội.

Câu 2: Thời nay, nhân loại không còn xung đột với nhau vì tranh giành muối, nhưng vẫn còn rất nhiều cuộc chiến tranh và xung đột xảy ra nhằm tranh giành kim cương, dầu mỏ, đất hiếm, nguồn nước…, Bạn nghĩ gì về vấn đề này? Hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của bạn.

• Thách thức:
• Ô nhiễm môi trường, cạn kiệt tài nguyên, biến đổi khí hậu…
• Chiến tranh, bạo lực, di dời, đói kém…

Giải pháp:

• Cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, sử dụng tài nguyên một cách tiết kiệm và hợp lý.
• Đẩy mạnh hợp tác quốc tế để quản lý và khai thác tài nguyên một cách bền vững, đảm bảo lợi ích chung cho toàn nhân loại.

VẬN DỤNG

VẬN DỤNG

NGỮ LIỆU 1

Đền Cuông gắn với một huyền thoại trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc. Đền thờ Thục An Dương Vương - một vị vua có công lớn trong buổi đầu dựng nước. Lễ hội đền Cuông được tổ chức vào dịp rằm tháng Hai âm lịch hằng năm thu hút đông đảo người dân về dự. Sau nhiều năm bị lãng quên, năm 1993, lễ hội đền Cuông được phục hồi.

Từ đó đến nay, lễ hội được duy trì hàng năm và trở thành một sinh hoạt văn hoá tâm linh không thể thiếu của người dân Nghệ An và du khách thập phương.

[...] Gần 20 năm qua, lễ hội đền Cuông được tổ chức hằng năm với các lễ nghi trang trọng mà linh thiêng: lễ khởi quang, lễ cáo trung thiên, lễ yết, lễ rước, lễ đại tế và lễ tạ. Lễ khơi quang diễn ra đầu tiên, được tổ chức vào ngày 12 tháng Hai âm lịch để xin phép các vị thần cho nhân dân dọn dẹp đền, chuẩn bị cho lễ hội. Sau lễ khai quang là lễ cáo trung thiên được tổ chức vào sáng ngày 14 tháng Hai để báo cáo với các vị thần rằng công việc dọn dẹp đền đã hoàn thành, mời các vị về đền tham dự lễ hội và chứng giám cho lòng thành kính của nhân dân.

Lễ yết diễn ra vào chiều tối ngày 14 tháng Hai gồm 6 bước được tiến hành qua 35 lần xướng. Sau phần hành lễ là phần dâng hương của đại diện các ban ngành và người dân về dự lễ. Cũng trong tối 14 tháng Hai, còn có lễ rước vua và công chúa vị hành. Sáng 15 tháng Hai tiến hành lễ rước vua, công chúa và tướng Cao Lỗ từ đình Xuân Ái về đền Cuông. Sau đó là lễ đại tế. Lễ đại tế là lễ chính, bao gồm 8 bước.

Trình tự và nội dung của buổi lễ tương tự như lễ yết, nhưng có thêm hai lần dâng hương, rượu. Lễ tế được tổ chức vào sáng ngày 16 tháng Hai để tạ ơn các vị thần đã về dự lễ. Trong thời gian lễ hội, ban ngày có các trò chơi truyền thống, thi đấu thể thao như đánh đu, chọi gà, kéo co, cờ người, biểu diễn võ cổ truyền, thi đấu bóng chuyền, hội trại,... ban đêm có hát ca trù, tuồng, chèo, đốt lửa trại,... Không khí lễ hội thật là hấp dẫn, tưng bừng, náo nhiệt.

(Theo Anh Tuấn, Đền Cuông: truyền thuyết và lễ hội, tạp chí điện tử Văn hoá Nghệ An, ngày 29/3/2012)

Câu 1: Văn bản có đoạn được trích ở trên thuộc loại văn bản gì?

Câu 2: Sự kiện nào được thuật lại trong đoạn trích? Sự kiện đó diễn ra ở đâu, vào thời điểm nào trong năm?

Câu 3: Tác giả đã thuật lại sự kiện theo trình tự nào? Căn cứ vào đâu mà em xác định như vậy?

Câu 4: Đoạn trích đã làm nói bật được đặc trưng của lễ hội nói chung, lễ hội đền Cuông nói riêng như thế nào?

Câu 5: Hãy liên hệ với văn bản Ai ơi mồng 9 tháng 4 (Ngữ văn 6, tập hai) và rút ra nhận xét về điểm chung của các lễ hội tưởng nhớ tiền nhân, ghi công những người đã có đóng góp lớn cho cộng đồng.

Câu 6: Nêu cách em suy đoán nghĩa của từ khai quang trong câu văn: “Lễ khai quang diễn ra đầu tiên, được tổ chức vào ngày 12 tháng Hai âm lịch đề xin phép các vị thần cho nhân dân dọn dẹp đền, chuẩn bị cho lễ hội”.

Văn bản thông tin

Câu 1: Văn bản có đoạn được trích ở trên thuộc loại văn bản gì?

Câu 2: Sự kiện nào được thuật lại trong đoạn trích? Sự kiện đó diễn ra ở đâu, vào thời điểm nào trong năm?

--------------- Còn tiếp ---------------