Giáo án và PPT Toán 7 kết nối Bài 18: Biểu đồ hình quạt tròn

BÀI 18. BIỂU ĐỒ HÌNH QUẠT TRÒN

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV cho HS đọc tình huống mở đầu:

“Để thấy được tỉ lệ gây ra tai nạn thương tích theo các nguyên nhân khác nhau ở Việt Nam, báo cáo tổng hợp về phòng chống tai nạn thương tích ở trẻ em đã sử dụng biểu đồ hình quạt tròn như hình vẽ.

Khi số liệu ở dạng phần trăm tỉ lệ thì ta nên sử dụng loại biểu gì?”

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. ĐỌC VÀ MÔ TẢ BIỂU ĐỒ HÌNH QUẠT TRÒN

Hoạt động 1: Đọc và mô tả biểu đồ hình quạt tròn

- GV giới thiệu về Biểu đồ hình quạt tròn, thuyết trình lấy hình ảnh minh họa và giới thiệu.

+ Tiêu đề cho ta biết biểu đồ này thể hiện cái gì?

+ Cả hình tròn ứng với bao nhiêu %? 

- GV cho HS làm HĐ1, theo nhóm đôi

+ Nếu tỉ lệ giống nhau thì hai hình quạt biểu diễn tương ứng như thế nào với nhau?

+ Nếu tỉ lệ là 50% thì hình quạt chiếm bao nhiêu phần hình tròn?

- HS áp dụng làm Luyện tập 1.

+ Kem nào bán được nhiều nhất trong ngày? Kem nào bán ít nhất?

+ Nếu tỉ lệ bằng 25% thì hình quạt chiếm bao nhiêu phần của hình tròn? Đưa ra nhận xét.

Sản phẩm dự kiến:

Biểu đồ hình quạt tròn dùng để so sánh các phần trong toàn bộ dữ liệu.

Trong biểu đồ hình quạt tròn, phần chính là hình tròn biểu diễn dữ kiệu được chia thành nhiều hình quạt. Mỗi hình quạt biểu diễn tỉ lệ của một phân so với toàn bộ dữ liệu. Cả hình tròn biểu diển toàn bộ dữ liệu, tức là ứng với 100%.

Ví dụ:

Câu hỏi:

HĐ1:

a) Tỉ lệ thí sinh được trao huy chương bạc và huy chương đồng bằng nhau là 20%.

b) Tỉ lệ thí sinh không được trao huy chương chiếm 50%, hình quạt biểu diễn nó bằng nửa hình tròn.

Nhận xét:

- Hai hình quạt giống nhau biểu diễn cùng một tỉ lệ.

- Phần hình quạt ứng với một nửa hình tròn biểu diễn tỉ lệ 50%.

Luyện tập 1:

a) Thành phần: 

+ Tiêu đề.

+ Phần chú giải: Tên các loại kem được bán trong ngày 

+ Phần hình tròn biểu diễn: Tỉ lệ phần trăm các loại kem được biểu diễn bởi các hình quạt.

b) Hình tròn được chia thành 4 hình quạt.

Các hình quạt này biểu diễn tỉ lệ các loại kem: đậu xanh, ốc quế, sô cô la, sữa dừa mà cửa hàng bán được.

Bảng thống kê:

Nhận xét:

Phần hình quạt ứng với hình tròn biểu diễn tỉ lệ 25%.

2. BIỂU DIỄN DỮ LIỆU VÀO BIỂU ĐỒ HÌNH QUẠT TRÒN

Hoạt động 2: Biểu diễn dữ liệu vào biểu đồ hình quạt tròn

- GV yêu cầu HS đọc Ví dụ 1: Mỗi hình quạt nhỏ ứng với 10% thì phần hình quạt biểu diễn sách giáo khoa ứng với bao nhiêu hình quạt đó?

- HS áp dụng làm Luyện tập 2: Nếu mỗi hình quạt nhỏ ứng với 5% thì phần biểu diễn lớp 7A sẽ ứng với bao nhiêu hình quạt đó? 

- GV cho HS đọc hiểu Ví dụ 2.

+ Nêu cách tính tỉ lệ số học sinh mỗi loại trên tổng số học sinh tham gia khảo sát?

+ Tính tỉ lệ mỗi loại và hoàn thiện biểu đồ hình quạt tròn dựa vào độ lớn.

+ Hình quạt lớn hơn thì biểu diễn số liệu lớn hơn hay nhỏ hơn?=> Rút ra nhận xét.

- HS áp dụng làm Luyện tập 3. Câu hỏi:

+ Hình quạt nào lớn nhất, biểu diễn số liệu nào? (màu cam, biểu diễn 50%).

+ Hình quạt nào nhỏ nhất, biểu diễn số liệu nào? (màu tím, biểu diễn 5%).

Sản phẩm dự kiến:

Ví dụ 1 (SGK – tr94)

Luyện tập 2:

Tỉ lệ HS dự đoán lớp 7A, 7B, 7C, 7D vô địch được biểu diễn bằng các hình quạt tròn gồm 3; 6; 4; 7 hình quạt với tỉ lệ 5% cho trước.

Ví dụ 2 (SGK – tr96)

Nhận xét:

Hình quạt lớn hơn biểu diễn số liệu lớn hơn.

Luyện tập 3:

3. PHÂN TÍCH DỮ LIỆU TRONG BIỂU ĐỒ HÌNH QUẠT TRÒN

Hoạt động 3: Phân tích dữ liệu trong biểu đồ hình quạt tròn

- GV cho HS làm Luyện tập 4: Sản lượng điện nhập khẩu chiếm bao nhiêu %, từ đó tính sản lượng điện nhập khẩu.

- HS đọc Ví dụ 4, tính toán dựa trên số liệu của biểu đồ: Học sinh thích chơi thể thao chiếm bao nhiêu phần trăm trong tổng số học sinh? 

- HS áp dụng làm Luyện tập 5: Tỉ lệ các bạn thích đọc sách hoặc nghe nhạc là bao nhiêu? Từ đó tính ước lượng số HS thích nghe nhạc hoặc đọc sách.

- GV cho HS thảo luận, nêu ý kiến phần Tranh luận: Số liệu 32, 8% người cận thì đã cho là tính trên tổng số người của một trường học hay không? (Tính trên tổng số học sinh của một số tỉnh).

Sản phẩm dự kiến:

Ví dụ 3 (SGK – tr97)

Luyện tập 4:

a) Ba nguồn điện chủ yếu của Việt Nam trong năm 2019: thủy điện, điện than, điện khí.

b) Trong năm 2019, Việt Nam đã nhập khẩu 240,1.10⁹.1,4% 3,4.10⁹ (kWh).

Ví dụ 4 (SGK – tr98)

Luyện tập 5

Tỉ lệ HS thích đọc sách hoặc nghe nhạc là 20% + 25% = 45%.

Trong 200 HS, số HS thích đọc sách hoặc nghe nhạc khoảng: 200. 45% = 90 học sinh.

Tranh luận:

Đây chỉ là số ước lượng.

Số liệu 32,8% người cận thị là tính theo một số tỉnh ở Việt Nam, vì vậy khi tính cụ thể trong 1 trường học 1000 HS thì giá trị 1000. 32,8% = 328 HS là số ước lượng.

Ví dụ: nếu một trường có 1000 HS và có 32,8% HS cận thị thì giá trị 

1000. 32,8% = 328 HS là giá trị chính xác của số HS bị cận thị.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Biểu đồ dưới đây biểu diễn tỉ lệ theo thể tích trong không khí của: khí oxy; khí nitơ; hơi nước, khí cacbonic và các khí khác.

Trong không khí, thành phần nào chiếm tỉ lệ thấp nhất?

A. Khí oxy;

B. Khí nitơ;

C. Hơi nước;

D. Hơi nước, khí cacbonic và các khí khác.

Câu 2: Cho biểu đồ biểu diễn lượng phát thải khí nhà kính ở từng lĩnh vực của Singapore vào năm 2020. Lĩnh vực nào có lượng phát thải khí nhà kính lớn nhất?

A. Công nghiệp;

B. Xây dựng;

C. Vận tải;

D. Hộ gia đình;

Câu 3: Cho biểu đồ biểu diễn khối lượng xuất khẩu của mỗi loại gạo trong tổng số gạo xuất khẩu năm 2020.

Năm 2020, Việt Nam xuất khẩu (ước đạt) 6,15 triệu tấn gạo. Tính khối lượng gạo nếp xuất khẩu?

A. 553 500 tấn;

B. 555 500 tấn;

C. 600 000 tấn;

D. 650 000 tấn.

Câu 4: Cho biểu đồ biểu diễn chi phi sinh hoạt một tháng của gia đình bạn An. Chi phí cho giáo dục là bao nhiêu, biết tổng chi phí 1 tháng là 10 triệu đồng.

A. 4 triệu;

B. 2,5 triệu;

C. 1,5 triệu;

D. 2 triệu.

Câu 5: Cho biểu đồ:

Có bao nhiêu bạn thích phim hài hoặc phim hoạt hình?

A. 40 học sinh;

B. 35 học sinh;

C. 45 học sinh;

D. 30 học sinh;

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Biểu đồ Hình 5.20 cho biết tỉ lệ thành viên theo nhóm máu của một đội hiến máu gồm 200 tình nguyện viên.

Hỏi:

a) Có bao nhiêu người mang nhóm máu A, bao nhiêu người mang nhóm máu B?

b) Có bao nhiêu người mang nhóm máu A hoặc O?

Câu 2: Từ kết quả thu thập dữ liệu về kỹ năng bơi của học sinh tiểu học (H.5.12), em hãy ước lượng xem trong 800 học sinh tiểu học của một xã trong huyện đó, có bao nhiêu học sinh bơi thành thạo, bao nhiêu học sinh chưa biết bơi.