Giáo án chuyên đề Sinh học 12 chân trời Ôn tập CĐ 2

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành các nhóm (4 - 6 HS), yêu cầu vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học thiết kế áp phích về những nội dung đã học trong Chuyên đề 2.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học thực hiện nhiệm vụ theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát quá trình hoạt động của các nhóm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Các nhóm báo cáo sản phẩm.

- GV tổ chức đánh giá sản phẩm của các nhóm.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá (Phụ lục).

- GV tổng kết.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành bốn nhóm, giao nhiệm vụ ở tiết học trước cho HS thực hiện phiếu  bài tập tại nhà và nộp trên Padlet hoặc Google Drive.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức hoàn thành Phiếu bài tập.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trình bày câu trả lời của nhóm mình ở buổi học tiếp theo.

- HS còn lại theo dõi, nhận xét, góp ý.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chỉnh sửa và công bố kết quả điểm số cho phần thi của các nhóm.

1. a) Châu chấu tre lưng vàng đã xâm nhập và gây hại cho hàng trăm ha cây trồng, chủ yếu là tre, nứa và một phần diện tích cây nông nghiệp (như ngô, lúa) gây thiệt hại cho sản xuất nông, lâm nghiệp.

b) – Các biện pháp để phòng chống nạn châu chấu:

+ Tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ kĩ thuật, người dân về tác hại, cách nhận biết và các biện pháp phòng, chống châu chấu.

+ Xây dựng quy trình giám sát châu chấu tre lưng vàng trên đồng ruộng.

+ Tăng cường phát triển và ứng dụng biện pháp sinh học; sử dụng các chế phẩm sinh học trong phòng chống châu chấu.

+ Sử dụng thuốc trừ sâu hoá học trong trường hợp cấp thiết như khi châu chấu bùng phát thành dịch.

+ Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giám sát hệ thống và cảnh báo sớm sự xuất hiện của châu chấu.

+ Nghiên cứu ứng dụng một số chế phẩm sinh học như nấm Metarhizium anisopliae, Beauveria bassiana, Nuclear Polyhedrosis virus và nhân nuôi các loài thiên địch (gà, vịt, chim) để kiểm soát châu chấu tre lưng vàng tại một số tỉnh miền núi phía bắc.

Các biện pháp trên (trừ trường hợp dùng thuốc trừ sâu hoá học) đảm bảo an toàn trong việc kiểm soát sinh học vì có thể kiểm soát côn trùng gây hại mà không gây ảnh hưởng đến môi trường và các loài sinh vật khác.

c) – Tăng cường sử dụng thuốc trừ sâu sinh học, sử dụng các loài thiên địch. - Tạo các giống cây trồng (lúa, ngô) chuyển gene có khả năng kháng côn trùng gây hại.

2. - Giống: dựa trên mối quan hệ đối kháng giữa các loài sinh vật (vật ăn thịt con mồi, kí sinh – vật chủ), nhờ đó, các loài sinh vật có thể kiểm soát kích thước quần thể của nhau.

- Khác:

+ Cơ sở khoa học: Hiện tượng khống chế chế sinh sinh học học dựa dựa trên trên mối quan hệ sinh thái tự nhiên giữa các loài sinh vật; kiểm soát sinh học ngoài dựa trên mối quan hệ sinh thái tự nhiên còn dựa trên cơ sở di truyền học.

+ Phương thức tác động: Hiện tượng khống chế sinh học trong tự nhiên được thực hiện dựa trên sự tác động qua lại giữa vật ăn thịt và con mồi, vật kí sinh và vật chủ; kiểm soát sinh học được thực hiện bằng nhiều phương pháp khác nhau như: sử dụng các loài thiên địch, dùng thuốc trừ sâu sinh học, gây đột biến bất dục,...

+ Kết quả: Hiện tượng khống chế sinh học trong tự nhiên là duy trì kích thước của các quần thể sinh vật ở mức ổn định; kiểm soát sinh học làm suy giảm kích thước quần thể sinh vật gây hại nhằm phục vụ lợi ích của con người.

3. a) Dùng kĩ thuật côn trùng bất dục sẽ mang lại hiệu quả cao hơn vì vừa tiêu diệt được côn trùng gây hại, vừa không gây ô nhiễm môi trường và gây hại cho các loài sinh vật khác.

b) Khi các con đực bất dục được thả trở lại môi trường tự nhiên, chúng sẽ giao phối với con cái nhưng con cái không có khả năng sinh sản hoặc sinh sản nhưng trứng không nở hay ấu trùng không có khả năng sống. Từ đó, làm giảm mật độ quần thể côn trùng gây hại.

4.  a) (a) Ốc bươu vàng (Pomacea canaliculata); (b) Cây mai dương (Mimosa pigra); (c) Cóc mía (Rhinella marina); (d) Rùa tai đỏ (Trachemys scripta).

b) 

- Loài xâm hại:

+ Đang lấn chiếm nơi sinh sống, cạnh tranh thức ăn hoặc gây hại đối với các sinh vật bản địa, phát tán mạnh hoặc gây mất cân bằng sinh thái tại nơi chúng xuất hiện và phát triển ở Việt Nam.

+Được đánh giá là có nguy cơ xâm hại cao đối với đa dạng sinh học và được ghi nhận là xâm hại ở khu vực có khí hậu tương đồng với Việt Nam hoặc qua khảo nghiệm, thử nghiệm có biểu hiện xâm hại.

+ Ví dụ: Ốc bươu vàng, mai dương, rùa tai đỏ,...

- Loài có nguy cơ xâm hại: