Giáo án và PPT Ngữ văn 7 kết nối Bài 2: Củng cố, mở rộng; Thực hành đọc Chiều sông Thương (Hữu Thỉnh)

CỦNG CỐ, MỞ RỘNG VÀ THỰC HÀNH ĐỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS: Hãy kể tên các văn bản em đã được học trong Bài 2. Khúc nhạc tâm hồn.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

Hoạt động 1: Củng cố, mở rộng

• GV yêu cầu HS xem lại các bài tập đã hoàn thành ở nhà. Đại diện các nhóm trình bày theo bảng:

Sản phẩm dự kiến:

Đồng dao mùa xuân       

Bài thơ khắc họa hình ảnh đẹp đẽ của người lính đã tham gia chiến đấu, hi sinh tuổi xuân của mình cho đất nước, dân tộc.      

4 chữ 

Vần cách     

2/2; 1/3       

Thân quen, gần gũi, gợi lên nhiều liên tưởng, tưởng tượng về người lính trẻ. 

Nói giảm nói tránh, liệt kê, điệp ngữ.

Gặp lá cơm nếp     

Thông qua hình ảnh nồi xôi mới, bài thơ thể hiện tình cảm sâu sắc của tác giả dành cho quê hương và cho người mẹ kính yêu của mình.  

5 chữ 

Vần liền      

2/3; 1/4; 3/2 

Gần gũi, thân thuộc, bình dị, gợi lên những tình cảm quê hương, gia đình cao đẹp. So sánh, liệt kê, điệp ngữ.

Hoạt động 2: Thực hành đọc

- GV yêu cầu HS đọc văn bản và suy nghĩ, trả lời các câu hỏi sau:

+ Những nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ: thể thơ, từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, biện pháp tu từ,...

+ Vẻ đẹp của sông Thương khi chiều buông.

+ Cảm xúc, suy nghĩ của nhà thơ về sóng Thương, về quê hương quan họ…

Sản phẩm dự kiến:

Những nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ “Chiều sông Thương”

Thể thơ: Bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ, tạo nên nhịp điệu nhẹ nhàng, dễ đọc.

Từ ngữ: Sử dụng từ ngữ giản dị, gần gũi nhưng giàu hình ảnh và cảm xúc.

Hình ảnh: Hình ảnh trong bài thơ rất sống động và gợi cảm, như “hoa quan họ nở tím bên sông Thương”, “cánh buồm đang hát lên”, “đám mây trên Việt Yên rủ bóng về Bố Hạ”.

Vần, nhịp: Vần và nhịp điệu trong bài thơ rất hài hòa, tạo nên sự êm đềm, lắng đọng.

Biện pháp tu từ: Sử dụng nhiều biện pháp tu từ như nhân hóa, ẩn dụ, so sánh để làm nổi bật vẻ đẹp của cảnh vật và cảm xúc của tác giả.

Vẻ đẹp của sông Thương khi chiều buông

Cảnh sông nước: Sông Thương hiện lên với hai dòng nước chảy, một dòng nước màu nâu và một dòng nước màu biếc, tạo nên sự tương phản nhưng hài hòa.

Cảnh ruộng đồng: Hình ảnh lúa cúi mình giấu quả, mạ thò lá mới trên lớp bùn, nắng thu trải đầy trên cánh đồng, tất cả tạo nên một bức tranh đồng quê yên bình và thơ mộng.

Cảnh vật bên sông: Hoa quan họ nở tím bên bờ sông, cánh buồm trên sông như đang hát, đám mây trên trời rủ bóng xuống dòng sông, tất cả tạo nên một khung cảnh chiều buông đầy lãng mạn và sâu lắng.

Cảm xúc, suy nghĩ của nhà thơ về sông Thương, về quê hương quan họ

Cảm xúc về sông Thương: Nhà thơ thể hiện tình cảm trìu mến, bâng khuâng khi ngắm nhìn cảnh sông Thương lúc chiều buông. Sông Thương không chỉ là một dòng sông mà còn là nơi chứa đựng nhiều kỷ niệm và tình cảm của tác giả.

Suy nghĩ về quê hương quan họ: Tác giả gửi gắm tình yêu quê hương qua những hình ảnh bình dị nhưng đầy sức sống của cảnh vật và con người nơi đây. Những hình ảnh như hoa quan họ, cánh buồm, đám mây đều mang đậm dấu ấn của quê hương quan họ, nơi mà tác giả luôn nhớ về với niềm tự hào và yêu thương

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1. Tên bài thơ “Đồng dao mùa xuân” gợi nhắc đến:

A. mùa hè hay chính là thanh xuân của con người.

B. mùa thu hay chính là thanh xuân của con người.

C. mùa đông hay chính là thanh xuân của con người.

D. mùa xuân hay chính là thanh xuân của con người.

Câu 2. Nhà thơ Thế Lữ từng viết" "Với Nàng Thơ, tôi có đàn muôn điệu" (Cây đàn muôn điệu). Nhận định của Thế Lữ có thể hiểu như thế  nào?

A. thơ ít cung bậc, trạng thái khác nhau, không lặp lại, không giống nhau và cảm xúc thì bao la theo cách thể hiện của nhà thơ và cũng theo cách hiểu của độc giả.

B. thơ có nhiều cung bậc, trạng thái khác nhau, không lặp lại, không giống nhau và cảm xúc thì bao la theo cách thể hiện của nhà thơ và cũng theo cách hiểu của độc giả.

C. thơ có ít trạng thái khác nhau, lặp lại và cảm xúc thì bao la theo cách thể hiện của nhà thơ và cũng theo cách hiểu của độc giả.

D. thơ có nhiều cung bậc, trạng thái giống nhau và cảm xúc thì bao la theo cách thể hiện của nhà thơ và cũng theo cách hiểu của độc giả.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: D

Câu 2: B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hãy tìm thêm một số bài thơ viết theo thể thơ bốn chữ, năm chữ cùng chủ đề với các văn bản đã học.

Câu 2: Điền vào chỗ trống: Theo tiếng gọi của Tổ quốc, anh lên đường ra mặt trận. Trong một trận chiến ác liệt, anh đã ........, vĩnh viễn nằm lại dưới những cánh rừng đại ngàn.