Giáo án và PPT Ngữ văn 7 kết nối Bài 5: Viết văn bản tường trình

VIẾT VĂN BẢN TƯỜNG TRÌNH

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS đọc phần đầu trong SHS và trả lời câu hỏi:

+ Tường trình nghĩa là gì? 

+ Đã bao giờ em phải viết bản tường trình chưa? Nếu từng viết, hãy cho biết em đã thực hiện nó như thế nào?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu các yêu cầu đối với viết văn bản tường trình

GV cho HS tìm hiểu, trao đổi về phần giới thiệu thể thức cùa VB tường trình trong SHS. Có thể nêu câu hỏi để lưu ý HS vẽ những điểm chính:

+ Vì sao phải ghi quốc hiệu và tiêu ngữ trong bản tường trình? 

+ Vì sao phải thuật lại vụ việc với đầy đủ thông tin về thời gian, địa điểm, những người có liên quan, nguyên nhân, diễn biến, hậu quả, người chịu trách nhiệm?

-Vì sao cần có lời cam đoan cuối bản tường trình?

Sản phẩm dự kiến:

Thể thức của văn bản tường trình

●Phía trên cùng văn bản ghi quốc hiệu và tiêu ngữ (chính giữa dòng).

●Ghi địa điểm và thời gian viết tường trình (góc bên phải).

●Tên văn bản tường trình ghi chính giữa. Dòng trên ghi ba chữ BẢN TƯỜNG TRÌNH (chữ in hoa), dòng dưới ghi: Về việc...

●Dưới tên văn bản, ghi tên người hoặc cơ quan nhận bản tường trình sau cụm từ Kính gửi.

●Nếu thông tin về người viết tường trình (họ và tên; chức danh: chức vụ; đơn vị học tập, công tác), có thể bắt đầu bằng cụm từ Tôi tên là hoặc Tôi là..

●Ghi nội dung chính: thuật lại vụ việc với đầy đủ thông tin về thời gian, địa điểm, những người có liên quan, nguyên nhân, diễn biến, hậu quả, người chịu trách nhiệm.

●Ghi lời cam đoan về sự khách quan, trung thực của nội dung tường trình cùng lời hứa hoặc đề nghị đối với người (cơ quan) xử lí vụ việc.

●Sau cùng, người viết tường trình kí và ghi đầy đủ họ, tên.

Hoạt động 2: Thực hành viết theo các bước

- GV cho HS tự nghiên cứu phần Thực hành viết theo các bước trong SHS, trang 122 - 123, trao đổi về những điểm còn chưa rõ.

Sản phẩm dự kiến:

Nếu  chọn viết tường trình về một vụ việc mang tính chất giả định, cần lưu ý các em mấy điểm cơ bản: các chi tiết của vụ việc phải được hình dung sáng rõ và sắp xếp hợp lí; cái được xem là “hậu quả” phải hệ trọng đến mức người tham dự, chứng kiến phải có trách nhiệm tường trình (không nên viết về những chuyện vụn vặt mà các bên liên quan có thế tự giải quyết một cách đơn giản, nhẹ nhàng).

Hoạt động 3: Viết bản tường trình

GV hướng dẫn HS thực hiện theo các bước 

Nêu các bước tiến hành viết bản thường trình?

Sản phẩm dự kiến:

+ Viết phần mở đầu theo đúng thể thức. Chú ý chừa khoảng cách rộng hơn giữa dòng ghi nơi, ngày tháng làm bản tường trình với những thông tin ngay phía trên và tiếp dưới đó.

+ Tên văn bản tường trình phải thể hiện được nội dung khái quát nhất của vụ việc. Khi viết dòng này, cũng chú ý chừa khoảng cách trên, dưới hợp lí như khi viết dòng ghi địa điểm, thời gian làm bản tường trình ở trên.

+ Để tên người hoặc cơ quan nhận bản tường trình.

+ Xưng danh với đầy đủ họ tên.

+ Trình bày vụ việc ngắn gọn nhưng rõ ràng, đảm bảo có đủ các thông tin về thời gian, địa điểm, người liên quan, nguyên nhân, diễn biến và hậu quà để lại. Đặc biệt, cần nói rõ tư cách, trách nhiệm của em trong vụ việc.

+ Nêu cam kết về tính trung thực của nội dung tường trình. Mẫu câu thường dùng: Tôi xin cam đoan nội dung trình bày trên là trung thực; Tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về điều mình đã viết.

+ Nêu lời hứa hoặc lời đề nghị.

+ Kí và ghi đầy đủ họ tên ở phần dưới cùng, lệch góc phải trang giấy.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1. Mục đích chính của văn bản tường trình là gì?

A. Trình bày sự việc một cách chi tiết và rõ ràng

B. Đưa ra các lập luận và chứng cứ

C. Biểu lộ cảm xúc của người viết

D. Mô tả ngoại hình của nhân vật

Câu 2. Phần mở đầu của văn bản tường trình cần có những thông tin gì?

A. Quốc hiệu, tiêu ngữ, thời gian và địa điểm viết tường trình

B. Mô tả chi tiết sự việc

C. Đưa ra các lập luận và chứng cứ

D. Biểu lộ cảm xúc của người viết

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: A

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hãy viết một văn bản tường trình lại sự việc (giả định: em đã vi phạm nội quy bẻ cây xanh trong sân trường)

Câu 2: Khi viết văn bản tường trình, người viết cần lưu ý điều gì?