Giáo án và PPT Ngữ văn 7 kết nối Bài 3: Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (trích, Nguyễn Ngọc Thuần)

VĂN BẢN 1: VỪA NHẮM MẮT VỪA MỞ CỬA SỔ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV đặt câu hỏi, huy động kiến thức đã có của HS: 

1. Kể tên một số loài hoa em biết. Em có thể “nhận ra” các loài hoa ấy bằng những cách nào?

2. Theo em, nhan đề Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ gợi điều gì thú vị?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu tác giả, tác phẩm

- GV yêu cầu HS: Dựa vào tìm hiểu ở nhà, em hãy trình bày những hiểu biết về tác giả và tác phẩm?

Sản phẩm dự kiến:

Tác giả

- Tên: Nguyễn Ngọc Thuần

- Năm sinh: 1972

-  Quê quán: Hàm Tân – Bình Thuận 

-  Ông đạt được nhiều giải thưởng danh giá trong văn chương.

3. Tác phẩm

- Xuất xứ: xuất bản năm 2000, đạt giải nhất cuộc thi Văn học Thiếu nhi lần III, giải Peter Pan (giải thưởng của Thụy Điển dành cho tác phẩm thiếu nhi hay nhất)

Hoạt động 2: Tìm hiểu những trò chơi của người bố

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm:

+ Trong khi chơi những trò chơi, người bố luôn có thái độ như thế nào với đứa con?

+ Em hiểu thế nào về câu nói của nhân vật bố: “Một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp lây vì món quà đó”?

+ Em có nhận xét gì về các trò chơi? Thông qua các trò chơi, người bố muốn dạy người con điều gì?

+ Em cảm nhận thế nào về tình cha con trong văn bản?

Sản phẩm dự kiến:

1. Những trò chơi của người bố

a. Trò chơi đoán tên các loài hoa

- Người bố hướng dẫ đứa con nhắm mắt lại và chạm từng bông hoa → Cảm nhận bằng xúc giác

b. Trò chơi nhắm mắt để tìm kiếm một vật

- Người con nhắm mắt vẫn có thể đi mà không chạm vật gì, vẫn biết được bố đứng cách mình bao xa.

=> cảm nhận bằng cảm giác 

c. Trân trọng những món quà trong cuộc sống

- Tất cả các món quà đều đẹp → cần trân trọng , nâng niu món quà đó.

=> Cách chúng ta nhận hay cho đi món quà  thể hiện nét đẹp của chính mình.

d. Trò chơi ngửi rồi gọi tên các loài hoa

- Người con cảm nhận được mùi của các loài hoa → cảm nhận bằng khứu giác.

* Nhận xét:

- Các trò chơi ngày càng khó hơn, tạo ra được sự hấp dẫn với đứa con.

- Người bố luôn theo dõi, động viên, khích lệ dể đứa con tiến bộ hơn.

=> người cha đã thể hiện tình yêu thương với đứa con thông qua những bài học sâu sắc từ cuộc sống, biết yêu thương, lắng nghe và thấu hiểu từ thiên nhiên, biết trân trọng mọi thứ xung quanh mình.

Hoạt động 3: Tìm hiểu những cảm nhận từ người con

- GV đặt câu hỏi: 

+ Cách cảm nhận thế giới tự nhiên của nhân vật trong câu chuyện thay đổi như thế nào? cách cảm nhận ấy đem lại ý nghĩa gì cho cuộc sống của chúng ta? 

+ Người con đã nhận ra được điều gì sau những trò chơi của bố?

+  Thông điệp mà tác giả muốn gửi đến chúng ta qua câu văn “những bông hoa chính là người đưa đường” là gì? Từ đó, em có nhận xét gì về thái độ của tác giả đối với thế giới tự nhiên?

Sản phẩm dự kiến:

Những cảm nhận từ người con

- Nhân vật “tôi” có sự thay đổi: từ không thể đoán được tên loài hoa → thuộc tên loài hoa → nhắm, mắt, ngửi mùi hoa cũng có thể đoán đúng tên. 

- Từ những trò chơi của bố, đứa con hiểu được việc cảm nhận khu vườn không chỉ bằng mắt, mà còn bằng tai, bằng mũi, bằng cảm xúc, bằng trí tưởng tượng về thế giới tự nhiên.

- Người co học được cách trân trọng mọi món quà, cách cho và nhận món quà cũng thể hiện được nét đẹp trong mỗi người.

=> Hiểu, trân trọng thế giới thiên nhiên xung quanh mình.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1. Để nhận vị trí từ tiếng kêu cứu của Tí, nhân vật “tôi” đã sử dụng giác quan gì?

A. Xúc giác

B. Thị giác

C. Thính giác

D. Khứu giác

Câu 2. “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” dùng phương thức biểu đạt gì?

A. Tự sự

B. Tùy bút

C. Truyện ngắn

D. Thơ tự do

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: C

Câu 2: A

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: : Hãy viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) về một "món quà" em đặc biệt yêu thích.

Câu 2: Khi "vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ", nhân vật "tôi" đã phát hiện được những "bí mật" gì?