Giáo án dạy thêm Ngữ văn 6 cánh diều Bài 8: Khan hiếm nước ngọt

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Ôn tập kiến thức chung về tác giả và tác phẩm

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV chia lớp thành các nhóm, cho HS đọc thầm lại văn bản và đặt câu hỏi: Nhắc lại kiến thức cơ bản về xuất xứ, bố cục văn bản.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thực hiện nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- GV mời một số HS báo cáo kết quả, yêu cầu cả lớp lắng nghe, nhận xét, trao đổi.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

NV2: Nhắc lại kiến thức trọng tâm của VB

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm thảo luận và phân tích mỗi phần của văn bản. 

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- Các nhóm thực hiện nhiệm vụ. GV hỗ trợ khi cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- Đại diện các nhóm trình bày kết quả. Cả lớp lắng nghe, nhận xét, trao đổi.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án.

NV3: Tổng kết về nghệ thuật và nội dung

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV đặt câu hỏi: Em hãy nhắc lại nghệ thuật và nội dung của VB.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS lắng nghe, suy nghĩ câu trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- HS trả lời câu hỏi.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án.

I. Ôn tập kiến thức chung về tác giả và tác phẩm 

1. Tác giả: Trịnh Văn

2. Tác phẩm

- Xuất xứ: Theo báo Nhân Dân (2003).

- Bố cục: 3 phần

+ Phần 1 - đoạn 1: Nêu vấn đề khan hiếm nước ngọt.

+ Phần 2 - đoạn 2: Hiện tượng khan hiếm nước ngọt

+ Phần 3 - đoạn 3: Bài học nhận thức cho con người

II. Phân tích văn bản

1. Nêu vấn đề khan hiếm nước ngọt

- Đưa ra nhận định sai lầm: Bề mặt Trái Đất mênh mông là nước với đại dương bao quanh, sông ngòi chằng chịt, các hồ nằm sâu trong đất liền.

à Khẳng định suy nghĩ sai lầm nếu tin rằng con người và muôn loài không bao giờ thiếu nước.

2. Hiện tượng khan hiếm nước ngọt

- Nhận định của tác giả: khẳng định nước ngọt không phải vô tận.

+ Phân biệt nước ngọt, nước mặn. 

+ Nước ngọt trên hành tinh còn lại hầu hết ở những nơi khó khai thác: Bắc Cực, Nam Cực, dãy Hi-ma-lay-a.

+ Con người chỉ có thể khai thác ở sông, suối, đầm, ao... 

- Thực trạng: 

+ Theo Tổ chức Y tế thế giới, trên hành tinh có hơn 2 tỉ người thiếu nước ngọt.

+ Chẳng hạn vùng núi đá Đồng Văn, Hà Giang, bà con phải đi xa vài ba cây số lấy nước.

- Nguyên nhân:

+  Nước ngọt trên hành tinh hầu hết ở những nơi khó khai thác: Bắc Cực, Nam Cực, dãy Hi-ma-lay-a.

+ Con người làm ô nhiễm: rác thải, chất độc đổ thẳng xuống sông suối.

+ Cuộc sống ngày càng tiến bộ, con người ngày càng sử dụng nước nhiều hơn cho nhu cầu của mình.

+ Nguồn nước ngọt phân bố không đều, vấn đề khai thác khó khăn, tốn kém.

- Hậu quả:

+ Khó khăn trong sinh hoạt của người dân.

+ Đất đai sẽ khô cằn, cây cối, muôn vật không sống nổi nếu thiếu nước.

+ Muốn có nước sạch, hợp vệ sinh dùng rất tốn kém.

3. Bài học nhận thức cho con người

- Khai thác nguồn nước ngọt tự nhiên.

- Sử dụng hợp lí, tiết kiệm tài nguyên nước.

à Tác giả thể hiện thái độ trân trọng nước ngọt; phê phán những hành động làm ô nhiễm, khan hiếm nước ngọt.

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

- Lập luận chặt chẽ, bằng chứng thuyết phục.

- Trình tự triển khai phù hợp, khoa học.

2. Nội dung

Khẳng định tầm quan tọng của nước ngọt và ý nghĩa của việc tiết kiệm nước ngọt.