Giáo án ôn tập Ngữ văn 6 Cánh diều bài 3: Tiếng việt

Ngày soạn;

Ngày dạy:

ÔN TẬP TIẾNG VIỆT:

1. MỤC TIÊU
2. Kiến thức

Củng cố khắc sâu kiến thức cho HS về từ: từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn.

- Nhận biết được từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn và tác dụng của nó trong văn bản.

2. Năng lực
3. Năng lực chung:

- Năng lực tự chủ và tự học: Tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát tranh ảnh để hiểu về văn bản đã học

- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm để thực hiện phiếu học tập, hợp tác giải quyết vấn đề  để hiểu về văn bản đã học.

- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Năng lực trình bày và trao đổi thông tin trước lớp.

1. Năng lực đặc thù:

- Năng lực nhận diện từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn.

3. Về phẩm chất:

- Chăm chỉ: Có ý thức vận dụng kiến thức vào giao tiếp và tạo lập văn bản.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

- Học liệu: Ngữ liệu/ Sách giáo khoa, phiếu học tập.

- Thiết bị: Máy tính, máy chiếu.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. KHỞI ĐỘNG
2. a) Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh; tạo vấn đề vào chủ đề.
3. b) Nội dung hoạt động: Câu trả lời/chia sẻ của HS
4. c) Sản phẩm học tập
5. d) Tổ chức hoạt động:

- GV tổ chức trò chơi ghép từ: Em hãy tìm những từ được ghép với từ chân và phải có nghĩa.  Tổ nào tìm được nhiều nhất sẽ chiến thắng.

- GV nhận xét, cùng HS ôn lại kiến thức bài học.

1. HỆ THỐNG LẠI KIẾN THỨC
2. a. Mục tiêu: HS nhắc lại và nắm vững kiến thức về cấu tạo từ
3. b. Nội dung hoạt động: HS thảo luận, trả lời câu hỏi được phân công.
4. c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
5. d. Tổ chức thực hiện:

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
2. a) Mục tiêu: HS khái quát lại nội dung bài học thông qua hệ thống câu hỏi và bài tập trắc nghiệm.
3. b) Nội dung hoạt động: HS thảo luận, hoàn thành phiếu học tập
4. c) Sản phẩm học tập: Câu trả lời của các câu hỏi, bài tập.
5. d) Tổ chức thực hiện:

*Nhiệm vụ 1: GV phát đề luyện tập theo từng bàn, các bạn trong cùng bàn thảo luận, khoanh vào đáp án đúng:

- HS thảo luận, tìm ra câu trả lời.

- GV thu phiếu bài tập, cùng cả lớp chữa bài, đưa ra đáp án:

Bò: 

1. a) Bò ở đây chỉ hoạt động di chuyển của một loài vật nào đó, thân thể ở tư thế bụng áp xuống bằng cử động toàn thân hoặc chân ngắn. 
2. b) Bò ở đây chỉ trạng thái di chuyển chậm chạm ở cơ thể người, tư thế nằm sấp cử động bằng hai tay và đầu gối. 
3. c) Bò ở đây chỉ sự di chuyển một cachs chậm chạp và khó khăn. 

Trong: 

1. a) Trong ở đây chỉ trạng thái nước sạch, có thể nhìn xuyên qua lớp nước
2. b) Trong ở đây chỉ âm thanh, miêu tả sự thanh thoát nhẹ nhàng của âm thanh.
3. c) Trong ở đây chỉ trạng thái long lanh của đôi mắt. 

NV2: GV chia lớp thành các nhóm, thảo luận, tìm ra câu trả lời cho phiếu bài tập số 2:

- GV gọi bất kì một số cá nhân trình bày kết quả, sau đó chuẩn kiến thức.

Gợi ý đáp án:

1. a) chín ở câu đầu tiên chỉ trạng thái có thể ăn được của một loại hoa quả. Chín trong câu thứ hai là chỉ sự chuyên nghiệp thành thục của một người trong một nghề- một công việc nào đó. 
2. b) Cắt trong văn bản đầu tiên là tên một loài chim rất nhanh nhẹn. Cắt trong văn bản thứ hai là chỉ một hoạt động làm đứt hoặc phân nhỏ một sự vật bằng đồ dùng sắc nhọn. Cắt trong câu văn thứ ba chỉ sự phân chia lượt/công việc một cách luân phiên nhau. 

NV3: GV chia lớp thành các nhóm, thảo luận, tìm ra câu trả lời cho PBT số 3

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp đôi và trả lời

Gợi ý đáp án:

Khái niệm ngọt được tác giả được nhận thức qua những giác quan: 

• Lưỡi: Cảm nhận vị ngọt của mía, đường phèn, nước xương và thịt,...
• Mũi: cảm nhận mùi thơm ngọt cảu dứa, đường,...
• Mắt: Cảm nhận cái nắng vàng ngọt, ngàu xuân ngọt,..
• Tai: cảm nhận lời nói ngọt ngào, lời đường mật,... 
• Phối hợp các giác quan : cắt cho ngọt tay liềm,... 

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
2. a) Mục tiêu: Giúp HS khắc sâu kiến thức đã học, vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống hằng ngày.
3. b) Nội dung hoạt động: GV ra câu hỏi, HS hoạt động cá nhân, suy nghĩ trả lời.
4. c) Sản phẩm học tập: Ý kiến, suy nghĩ của HS.
5. d) Tổ chức thực hiện:

- GV đặt câu hỏi: Tìm các từ mượn trong những câu dưới đây. Đối chiếu với nguyên dạng trong tiếng Pháp, tiếng Anh để biết nguồn gốc của những từ đó.

- GV hướng dẫn: từ tiếng Anh: TV (television).

- GV gọi một số HS đọc đoạn văn của mình, gọi HS khác nhận xét. GV nhận xét, kết luận.