Giáo án ôn tập Ngữ văn 6 Cánh diều bài: Viết bài văn tình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

NV1

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS đọc nội dung mục Định hướng:

+ Thế nào là trình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống?

+ Thế nào là một hiện tượng trong đời sống?

+ Để trình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống, chúng ta cần làm gì?

- GV yêu cầu HS  thảo luận theo nhóm nêu thêm một số  ví dụ về các hiện tượng trong đời sống.

- HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

+ HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài học.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- HS trình bày sản phẩm thảo luận.

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức  Ghi lên bảng

I. Nhắc lại kiến thức

1. Định nghĩa: Viết bài văn trình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống là nêu lên những suy nghĩ và đưa ra được lí lẽ, bằng chứng để làm sáng tỏ ý kiến của người viết về hiện tượng ấy.

2. Một số ví dụ

-  Hiện tượng đời sống thường do đề bài nêu lên nhưng cũng có thể do người viết tự xác định:

- Phải trồng nhiều cây xanh.

- Việc nuôi các con vật trong nhà.

- Việc sử dụng nước ngọt.

- Việc sử dụng bao bì ni lông.

- Hiện tượng học sinh chơi game.

- Một hiện tượng cần biểu dương trong nhà trường.

3. Để trình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống cần: nêu ý kiến của mình, giải thích vì sao, đưa ra các lí lẽ và dẫn chứng.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

NV1:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS quan sát sách và trả lời: Để viết một bài văn kể lại trải nghiệm trong đời sống được tốt, chúng ta cần làm theo mấy bước?

- GV hướng dẫn HS thực hiện theo yêu cầu từng bước để làm đề văn trong SGK:

+ Chuẩn bị: GV yêu cầu HS đọc kĩ yêu cầu của đề, tìm hiểu về vật nuôi trong nhà hoặc em có dịp quan sát, ghi lại thông tin về vật nuôi.

+ Tìm ý và lập dàn ý: GV hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi theo SGK.

- Tìm ý, dựa vào phần chuẩn bị ở trên, em hãy đặt và trả lời các câu hỏi thông qua một số bài tập nhanh như sau:

+ Thế nào là những con vật nuôi?

A. Là những loài động vật được dùng để lao động trong thể thao.

B. Là những loài động vật được sử dụng trong phòng thí nghiệm.

C. Là những loài động vật được nuôi để làm cảnh, thú cưng, được sự chăm sóc của con người.

D. Là những loài vật được nuôi để lấy thịt, trứng và các sản phẩm từ chúng.

+ Em biết tên những con vật nuôi nào? Nhà em có vật nuôi không?

+ Vật nuôi có những ưu điểm và hạn chế gì?

+ Nên hay không nên có vật nuôi trong nhà?

- Từ đó, GV hướng dẫn HS lập dàn ý theo bố cục 3 phần: Mở bài, thân bài và kết bài.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi

Bước 3: Báo cáo kết quả

- HS trình bày sản phẩm thảo luận

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức  Ghi lên bảng.

2. Thực hành

Bài tập: Nhiều người cho rằng nên có các con vật nuôi trong nhà. Em có ý kiến như thế nào về vấn đề này?

- Chuẩn bị:

+ Tìm hiểu về các con vật nuôi.

+ Ghi lại những thông tin về vật nuôi. Vật nuôi khác động vật hoang dã như thế nào? Lợi ích của vật nuôi là gì?

+ Thu thập thông tin, lấy tư liệu như video, hình ảnh minh họa, ý kiến của các nhân vật nổi tiếng,... và ghi lại nguồn dẫn các tư liệu đó.

- Tìm ý và lập dàn ý:

·      Tìm ý bằng cách đặt ra và trả lời các câu hỏi

·      Lập dàn ý bằng cách dựa vào các ý đã tìm được, sắp xếp lại theo 3 phần lớn của bài văn.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS thực hành viết bài văn hoàn chỉnh.

- GV hướng dẫn HS chỉnh sửa theo sau khi GV chấm và chữa bài.

- GV nhận xét, tổng kết tiết học

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi

Bước 3: Báo cáo kết quả

- HS trình bày sản phẩm thảo luận

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức  Ghi lên bảng.

- Viết bài:

- Chỉnh sửa bài viết

Các thành phần của bài văn

Nội dung

Mở bài

- Nêu vấn đề cần giải quyết.

Thân bài

- Giải thích:

+ Bạn trẻ: là những người ở độ tuổi còn trẻ, đang đi tìm và mong muốn khẳng định bản thân. Là những người nhận thức còn đang tiếp tục phát triển, chưa trưởng thành và chưa thể bao quát, thấu đáo hết tất cả.

+ Teencode: Kí hiệu của người trẻ (Việt Nam). Có thể coi là một dạng tiếng lóng. Teencode

+ Sự trong sáng của tiếng Việt: bản sắc tốt đẹp, không có hiện tượng pha tạp.

- So sánh teencode và sự trong sáng của tiếng Việt:

+ Teencode cũng là một dạng kí hiệu ngôn ngữ, được mã hóa, dùng để ghi lại âm thanh, lời nói, suy nghĩ, dùng để giao tiếp, truyền đạt thông tin  giống với ký hiệu ngôn ngữ. Tiếng Việt (cụ thể là chữ viết tiếng Việt) cũng là một ký hiệu ngôn ngữ.

+ Teencode dựa vào quy luật tiếng Việt, ngữ pháp, ngữ âm,... nhưng đã thay đổi cách viết (ký hiệu) so với chính tả tiếng Việt  Có sự pha tạp, không trong sáng.

- Sự ảnh hưởng của teencode đối với sự trong sáng của tiếng Việt:

+ Ảnh hưởng tích cực:

§  Phù hợp với người trẻ

§  Biểu đạt được những nét nghĩa, sắc thái nghĩa mà tiếng Việt quy chuẩn vốn chưa biểu đạt được.

§  Teencode là hiện tượng hoàn toàn tự nhiên và dễ hiểu vì ngôn ngữ vận động không ngừng (cả lời nói và chữ viết). Ví dụ:

ü “khốn nạn”: (1) khốn khổ đến mức thảm hại, đáng thương; (2) hèn mạt, đáng khinh bỉ, nguyền rủa;

ü chữ viết của Việt Nam qua các thời kỳ: chữ Hán, chữ Nôm, chữ La-tinh (Quốc ngữ).

+ Ảnh hưởng tiêu cực:

§  Không quy phạm, chuẩn mực.

§  Pha tạp, không có sự thống nhất.

§  Mà chính tả là quy định về cách viết, mang tính chuẩn mực, là bản sắc của mỗi dân tộc, quốc gia so với thế giới.

 Teencode chỉ nên viết vui đùa, ở ngôn ngữ, lời nói hàng ngày, không mang tính trang nghiêm hay chính thức.

 Teencode vừa có những mặt tích cực, vừa có những ảnh hưởng tiêu cực đối với sự trong sáng của tiếng Việt. Teencode vẫn tồn tại, vẫn được sử dụng và có thể sử dụng, nhưng vẫn cần giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.

Kết bài

- Khẳng định lại quan điểm của bản thân.