Giáo án ôn tập Ngữ văn 6 Cánh diều bài 5: Văn bản thông tin

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu chung về văn bản

* Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi (thời gian: 5 phút) cho HS đọc thầm lại văn bản, thảo luận và trả lời câu hỏi:

+ Nhắc lại những nét cơ bản về tác giả - tác phẩm.

* Thực hiện nhiệm vụ học tập:

+ HS hình thành nhóm, phân công nhiệm vụ cho các thành viên.

+ HS hoạt động thảo luận, đưa ra ý kiến thống nhất đáp án cuối cùng.

* Báo cáo kết quả: đại diện nhóm trình bày kết quả.

* Nhận xét đánh giá: GV đưa ra nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

GV bổ sung:  Văn bản thuật lại một sự kiện là loại văn bản thông tin, ở đó người viết thuyết minh (trình bày, miêu tả, kể lại) một sự kiện (lịch sử, văn hóa, khoa học,...). Trong văn bản, người viết thường sử dụng hình ảnh và nhiều câu trần thuật với trạng ngữ chỉ thời gian, nơi chốn; thông tin thường được trình bày theo trật tự thời gian hoặc mối quan hệ nguyên nhân - kết quả.

 Trong văn bản thuật lại một sự kiện theo trật tự thời gian, người viết thường sắp xếp các thông tin về sự kiện xảy ra theo thứ tự từ trước đến sau, từ mở đầu đến diễn biến và kết thúc,..

 Nhiệm vụ 2. Nhắc lại kiến thức trọng tâm của văn bản.

* Chuyển giao nhiệm vụ:

GV cho HS hoạt động cặp đôi

+ Phần 1 cung cấp thông tin gì cho người đọc?

+ Nội dung phần 2 trình bày mấy mốc sự kiện quan trọng, đó là những sự kiện nào? Hãy tóm tắt theo dạng sơ đồ

+ Tại sao Bác yêu cầu phải xét duyệt bản thảo Tuyên ngôn độc lập kĩ?

+ Qua đó, em có nhận xét gì về quá trình chuẩn bị của Bác cho bản Tuyên ngôn độc lập?

 + Thông tin nào được nhắc đến ở phần 3?

* Thực hiện nhiệm vụ học tập:

+ Các nhóm tiếp nhận nhiệm vụ của nhóm mình.

+ HS hoạt động thảo luận, đưa ra ý kiến thống nhất đáp án cuối cùng.

* Báo cáo kết quả: đại diện nhóm trình bày kết quả.

* Nhận xét đánh giá: GV đưa ra nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

GV bổ sung: GV tổng kết nội dung và nghệ thuật văn bản.

I. TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN

1. Tác giả

- Tên: Bùi Đình Phong

- Năm sinh – năm mất: 1950

-  Quê quán: Hà Tĩnh

-  Là nhà nghiên cứu hàng đầu về lãnh tụ Hồ Chí Minh với hàng loạt công trình có giá trị cao, đặc biệt là về tư tưởng, đạo đức, tác phong của Người.

2. Tác phẩm

- Thể loại: Văn bản thông tin

- Phương thức biểu đạt: Nghị luận.

II. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. Bác yêu cầu Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ

- Bước đầu chuẩn bị cho bản Tuyên ngôn Độc lập.

2. Công tác chuẩn bị và hoàn thành Tuyên ngôn Độc lập

- Quá trình chuẩn bị kĩ lưỡng, lâu dài thể hiện qua các sự kiện quan trọng :

+ 22-8-1945, Bác rời Tân Trào về Hà Nội.

+ Sáng 26-8-1945, Bác triệu tập và chủ trì cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng, bàn về nhiều vấn đề trong đó có việc ra mắt Tuyên ngôn Độc lập.

+ 27-8-1945, Người tiếp các bộ trưởng mới tham gia Chính phủ và đề nghị đầu tháng 9 đọc Tuyên ngôn Độc lập, ra mắt Chính phủ. Người đưa bản thảo để các thành viên Chính Phủ yêu cầu xét duyệt kĩ.

+ 28 và 29-8, ban ngày làm việc soạn thảo, ban đêm tự đánh máy Tuyên ngôn Độc lập.

+ 30-8, mời một số đồng chí đến trao đổi, góp ý cho bản thảo Tuyên ngôn Độc lập.

+  31-8, Bác bổ sung một số điểm vào Tuyên ngôn Độc lập.

- Sự chuẩn bị chu đáo vì không chỉ đọc cho nhân dân toàn quốc mà còn đọc cho Chính phủ Pháp, nhân dân Pháp, các nước đồng minh.

3. Bác đọc bản Tuyên ngôn Độc lập

- Thời gian: 14h ngày 2-9-1945.

- Địa điểm: Cuộc mít tinh vườn hoa Ba Đình.

- Thành phần tham gia: Hàng chục vạn đồng bào.

- Phương thức: Trên diễn đàn cao và trang nghiêm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

4. Tổng kết

a. Nội dung – Ý nghĩa:

* Nội dung: VB đã cung cấp đầy đủ thông tin về sự kiện ra đời bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

b. Nghệ thuật

- Kết hợp thông tin với số liệu, hình ảnh cụ thể, sinh động.

ĐỀ LUYỆN TẬP SỐ 1

Đọc và hoàn thành các yêu cầu sau đây:

Câu 1: Yếu tố nào sau đây không có trong văn bản Hồ chí Minh và "tuyên ngôn độc lập"? 

A. Nhan đề văn bản                                                          B. Sa pô 

C. Các thông tin chính                                                      D. Các số thứ tự đánh dấu thông tin

Câu 2: Yếu tố nào sau đây không có trong văn bản Hồ chí Minh và "tuyên ngôn độc lập"? 

A. Nhan đề văn bản                                                          B. Sa pô 

C. Các thông tin chính                                                      D. Các số thứ tự đánh dấu thông tin

Trả lời: 

Câu 2: Nhận định nào đúng về các câu trong văn bản? 

A. Các câu đều có vị ngữ là một động từ. 

B. Các câu đều có vị ngữ là một tính từ.

C. Các câu đều có vị ngữ được mở rộng.

D. Các câu đều từ hai vị ngữ trở lên. 

Câu 3: Hãy ghi các mốc thời gian hoàn thành các thông tin sau đây

• ......Người vào nội thành ở tầng 2 nhà 48 Hàng Ngang.
• ......HCM triệu tập và chủ trị cuộc họp Thương vụ trung ương Đảng. 
• ......Người tiếp các bộ trưởng mới tham gia Chính phủ. 
• ........Bác đến làm việc tại 12 Ngô Quyền, buổi tối tại 48 Hàng Ngang tự đánh máy Tuyên Ngôn  độc lập. 
• ..........Bác mời một số đồng chí đến trao đổi. 
• ............Bác bổ sung một số điểm vào Tuyên ngôn Độc lập.