Giáo án ôn tập Ngữ văn 6 Cánh diều bài 4: Tiếng việt - Thành ngữ

Ngày soạn;

Ngày dạy:

ÔN TẬP TIẾNG VIỆT: THÀNH NGỮ

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

- Củng cố khắc sâu kiến thức cho HS: các hiểu biết về nghĩa của một số thành ngữ thông dụng và dấu chấm phẩy vào đọc hiểu, viết, nói, nghe có hiệu quả.

- Nhận biết được thành ngữ và phân tích tác dụng.

2. Năng lực

Năng lực chung:

- Năng lực tự chủ và tự học: Tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát tranh ảnh để hiểu về văn bản đã học

- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm để thực hiện phiếu học tập, hợp tác giải quyết vấn đề  để hiểu về văn bản đã học.

- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Năng lực trình bày và trao đổi thông tin trước lớp.

Năng lực đặc thù:

- Năng lực nhận diện thành ngữ trong VB.

3. Về phẩm chất:

- Chăm chỉ: Có ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng học được ở nhà trường, trong sách báo và từ các nguồn tin cậy khác vào học tập và đời sống hằng ngày.

- Trách nhiệm: Có ý thức vận dụng kiến thức vào giao tiếp và tạo lập văn bản.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

- Học liệu: Ngữ liệu/ Sách giáo khoa, phiếu học tập.

- Thiết bị: Máy tính, máy chiếu.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. KHỞI ĐỘNG
2. a) Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh; tạo vấn đề vào chủ đề.
3. b) Nội dung hoạt động: Câu trả lời/chia sẻ của HS
4. c) Sản phẩm học tập
5. d) Tổ chức hoạt động:

- GV tổ chức trò chơi: Đuổi hình bắt chữ bằng powerpoint, HS đoán tên một số thành ngữ.

- HS thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, cùng HS ôn lại kiến thức bài học.

1. HỆ THỐNG LẠI KIẾN THỨC
2. a. Mục tiêu: HS nhắc lại và nắm vững kiến thức về thành ngữ, dấu chấm phẩy.
3. b. Nội dung hoạt động: HS thảo luận, trả lời câu hỏi được phân công.
4. c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
5. d. Tổ chức thực hiện:

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
2. a) Mục tiêu: HS khái quát lại nội dung bài học thông qua hệ thống câu hỏi và bài tập trắc nghiệm.
3. b) Nội dung hoạt động: HS thảo luận, hoàn thành phiếu học tập
4. c) Sản phẩm học tập: Câu trả lời của các câu hỏi, bài tập.
5. d) Tổ chức thực hiện:

*Nhiệm vụ 1: GV phát đề luyện tập theo từng bàn, các bạn trong cùng bàn thảo luận, hoàn thành vào vở

- HS thảo luận, tìm ra câu trả lời.

 GV thu phiếu bài tập, cùng cả lớp chữa bài, đưa ra đáp án

Gợi ý đáp án:

*Nhiệm vụ 2: GV phát đề luyện tập theo từng bàn, các bạn trong cùng bàn thảo luận, hoàn thành vào vở

- HS thảo luận, tìm ra câu trả lời.

 GV thu phiếu bài tập, cùng cả lớp chữa bài, đưa ra đáp án

Gợi ý đáp án:

Câu 1:

1. a) Ăn cháo đá bát: Phê phán người khi được người khác giúp đỡ nhưng lại vô ơn, thậm chí phản lại người đã giúp mình.
2. b) Chọn mặt gửi vàng: Chọn người có khả năng, đáng tin tưởng để giao cho họ thứ quý giá hay việc quan trọng.
3. c) Chở củi về rừng: ví việc làm thừa, chỉ tốn công vô ích vì đã đem một thứ đến nơi vốn rất sẵn, rất thừa thãi.
4. d) Cưỡi ngựa xem hoa: chỉ những con người không hoàn toàn tập trung, coi trọng, hết mình với công việc mà chỉ thực hiện một cách cẩu thả, qua loa.
5. e) Cạn tàu ráo máng: chỉ sự chăm sóc thiếu chu đáo của con người đối với vật nuôi như voi, ngựa, lợn, trâu bò... Hiểu rộng hơn, một kẻ đã vô tâm với những con vật mình nuôi thì hẳn cũng sẵn lòng hành xử nhẫn tâm với người khác.
6. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
7. a) Mục tiêu: Giúp HS khắc sâu kiến thức đã học, vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống hằng ngày.
8. b) Nội dung hoạt động: GV ra câu hỏi, HS hoạt động cá nhân, suy nghĩ trả lời.
9. c) Sản phẩm học tập: Ý kiến, suy nghĩ của HS.
10. d) Tổ chức thực hiện:

- GV đặt câu hỏi: Viết một đoạn văn (khoảng 5-7 dòng) về đề tài tự chọn, trong đó có sử dụng một trong những thành ngữ ở bài tập 1

- GV hướng dẫn: HS bám sát khái niệm ẩn dụ và sử dụng lồng ghép vào đoạn văn.

- GV gọi một số HS đọc đoạn văn của mình, gọi HS khác nhận xét. GV nhận xét, kết luận.