Giáo án điện tử Ngữ văn 8 cánh diều Bài 3 Đọc 2: Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI

XIN CHÀO CÁC EM HỌC SINH! CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Sau khi xem video, hãy trả lời các câu hỏi sau:

• Hiện tượng tự nhiên được nhắc tới trong video clip là gì?
• Chia sẻ suy nghĩ của em về hiện tượng đó và tác hại của nó ở các vùng miền trên đất nước Việt Nam

Bài 3: Văn bản thông tin

Văn bản

NƯỚC BIỂN DÂNG:

BÀI TOÁN KHÓ CẦN GIẢI TRONG THẾ KỈ XXI

NỘI DUNG BÀI HỌC

Tìm hiểu chung

Tác giả, tác phẩm

Nhan đề, nội dung chính và cách trình bày thông tin trong văn bản

Tìm hiểu chi tiết

Thay đổi mực nước biển và nguyên nhân

Mực nước biển sẽ dâng bao nhiêu?

Lời kết

Tổng kết

Nội dung

Nghệ thuật

Đặc trưng thể loại

1. TÌM HIỂU CHUNG
2. Tác giả, tác phẩm

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Em hãy cho biết tên tác giả và xuất xứ của văn bản “Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI”

Tác giả

Lưu Quang Hưng

Tác phẩm

Xuất xứ: theo tiasang.com.vn (25-3-2020)

2. Nhan đề, nội dung chính và cách trình bày thông tin trong văn bản

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Em hãy trả lời các câu hỏi sau:

• Nhan đề “Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI” đã nêu được nội dung chính nào của văn bản?
• Đặc điểm của văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên được thể hiện như thế nào ở văn bản này?
• Chỉ ra cách trình bày (kênh chữ, kênh hình) và cách triển khai ý tưởng, thông tin trong văn bản. Phân tích hiệu quả của cách trình bày và triển khai ấy

1. Nhan đề, nội dung chính

Nhan đề

Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI

Hiện tượng nước biển dâng

Hiện tượng ấy là vấn đề (bài toán) khó mà nhân loại cần tập trung giải quyết

Nội dung chính

Vì sao có hiện tượng nước biển dâng lên?

Mực nước biển sẽ dâng lên bao nhiêu và có tác hại gì?

Ngoài ra bài viết còn kết hợp kênh chữ và kênh hình, đưa ra các số liệu và biểu đồ…

> Là văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên

1. Cách trình bày thông tin

• Văn bản được trình bày bằng:
  • Kênh chữ
  • Kênh hình
• Ý tưởng thông tin:
  • Nêu hiện tượng (nước biển thay đổi)
  • Giải thích nguyên nhân của hiện tượng ấy
  • Dự báo mức độ tăng và hậu quả của hiện tượng ấy
• Giúp người đọc hiểu rõ các thông tin chính:
  • Nó là gì?
  • Tại sao có?
  • Hệ quả thế nào?

1. TÌM HIỂU CHI TIẾT
2. Thay đổi mực nước biển và nguyên nhân

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Em hãy trả lời các câu hỏi sau:

• Đoạn sa pô của văn bản cho biết những gì?
• Hãy chỉ ra và cho biết tác dụng của các số liệu được sử dụng trong văn bản.
• Thuỷ triều ảnh hưởng tới mực nước biển như thế nào?
• Sự khác nhau của hiện tượng nước biển dâng do biến đổi khí hậu và do các nguyên nhân khác là gì?

Phần sa pô đưa ra hàng loạt những câu hỏi xoay quanh hiện tượng nước biển dâng

> Dẫn dắt người đọc đến nội dung chính của văn bản

Các số liệu

• Biển và đại dương… giúp vận chuyển 3/4 hàng hoá tiêu dùng
• Liên hợp quốc ước tính có chừng 40% dân số cư ngụ gần biển, với 600 triệu người sinh sống trong khu vực cao hơn mực nước biển từ 10 mét trở xuống. Việt Nam có 28 trên tổng số 64 tỉnh thành ven biển, với đường bờ biển dài hơn 3000 ki- lô-mét
• Biển và đại dương bao phủ 72% bề mặt Trái Đất
• Khoảng dao động tổng hợp có độ lớn trung bình từ 2 – 3 mét

Các số liệu được đưa vào trong văn bản giúp

• Văn bản tăng tính xác thực
• Người đọc hình dung rõ nét hơn về tình trạng nghiêm trọng của hiện tượng nước biển dâng sẽ tác động mạnh mẽ như thế nào tới cuộc sống con người.

Thủy triều

Là yếu tố có dao động lớn và thường xuyên nhất đến sự thay đổi của mực nước biển

Dao động thủy triều hình thành do lực hút của Mặt Trăng và Mặt Trời tác động lên Trái Đất

• Làm khối lượng chất lỏng trên bề mặt biển và đại dương biến đổi

Sự khác nhau

Nước biển dâng do biến đổi khí hậu

• Diễn ra âm thầm, sự dâng lên thường rất nhỏ, chỉ vài mi-li-mét mỗi năm
• Rất khó nhận biết trực tiếp bằng mắt thường

> Lượng nước biển dâng tăng lên là vĩnh viễn và không đảo ngược được

Nước biển dâng do nguyên nhân khác

• Do tính chất thay đổi theo mùa của gió, dòng chảy và tác động của các thành phần có chu kì dài của thủy triều

> Diễn ra đều đặn hàng năm nên không có sự thay đổi đáng kể

2. Mực nước biển sẽ dâng bao nhiêu?