Giáo án gộp Tin học 12 Khoa học máy tính Cánh diều kì II

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân, đọc và thực hiện Hoạt động 1 SGK tr.118.

Em hãy tìm hiểu và cho biết mạng máy tính trong phòng thực hành Tin học ở trường em có phải là mạng LAN không.

- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về Thiết kế mạng bằng cách trả lời các câu hỏi:

+ Thiết kế mạng là gì?

+ Mục đích của việc thiết kế mạng là gì?

- GV trình chiếu Hình 1 và giải thích cho HS về các thiết bị cần thiết để kết nối mạng Internet.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập:  

- HS tìm hiểu nội dung mục 1 SGK tr.118 – 119 và trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra. 

- GV quan sát, theo dõi và hỗ trợ HS khi cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: 

- HS trả lời các câu hỏi và nhận xét lẫn nhau.

Hướng dẫn thực hiện Hoạt động 1 SGK tr.118:

+ Mạng máy tính trong phòng thực hành Tin học là mạng LAN.

+ GV yêu cầu HS quan sát và kể tên một số thiết bị trong mạng LAN ở phòng thực hành.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: 

- GV nêu nhận xét, chính xác hoá lại các nội dung trả lời của HS.

1. Định nghĩa thiết kế mạng

- Định nghĩa: Thiết kế mạng là thực hiện việc xác lập cấu trúc cơ sở hạ tầng mạng máy tính phù hợp để đáp ứng các yêu cầu và mục tiêu cụ thể. 

- Mục đích: Nhằm xác định các yếu tố cấu thành mạng, vị trí các thành phần mạng, cấu hình các thiết bị để đảm bảo truyền thông hiệu quả và hiệu suất cao giữa các thiết bị trong mạng. 

Thiết kế mạng là cần thiết vì mỗi tổ chức sẽ có những yêu cầu riêng cho mạng máy tính của mình.

- Một thiết kế mạng nhỏ thường đơn giản bởi số lượng và các loại thiết bị cần thiết ít hơn so với một thiết kế mạng lớn. 

Ví dụ:

Hình 1. Minh hoạ cấu trúc mạng của 
một tổ chức, doanh nghiệp nhỏ

• Mạng này yêu cầu có Modem, Router, Switch và AP để kết nối các thiết bị người dùng có dây và không dây, máy in và máy chủ. 

• Các mạng nhỏ thường có một kết nối WAN duy nhất với nhà cung cấp dịch vụ Internet.

- Với các mạng lớn, sẽ cần có kĩ thuật viên, kĩ sư công nghệ thông tin để duy trì, bảo mật và khắc phục sự cố các thiết bị mạng cũng như bảo vệ dữ liệu của tổ chức

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV yêu cầu các nhóm thảo luận và thực hiện Hoạt động 2 SGK tr.119.

Em hãy tìm hiểu và kể tên những thiết bị trong mạng của trường em.

- GV hướng dẫn HS tìm hiểu Quy trình thiết kế mạng bằng cách trả lời các câu hỏi:

+ Quy trình thiết kế mạng bao gồm những bước nào?

+ Yêu cầu cần xem xét trong mỗi bước là gì?

- GV có thể giới thiệu thêm cho HS về công cụ vẽ sơ đồ mạng draw.io (Bài tìm hiểu thêm).

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập:  

- HS tìm hiểu nội dung mục 2 SGK tr.119 – 121 và trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra. 

- GV quan sát, theo dõi và hỗ trợ HS khi cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: 

- GV mời đại diện 4 nhóm, mỗi nhóm trình bày một bước trong quy trình.

- Các nhóm khác đưa ra ý kiến nhận xét.

Hướng dẫn thực hiện Hoạt động 2 SGK tr.119:

+ Switch: Dùng để kết nối các máy tính và các thiết bị mạng khác với nhau.

+ Router: Dùng để chia sẻ kết nối Internet cho các thiết bị trong mạng, đồng thời bảo mật mạng.

+ Access Point (AP): Dùng để phát sóng Wi-Fi cho các thiết bị không dây.

+ Modem: Dùng để kết nối mạng LAN với Internet.

+ Cáp mạng: Dùng để kết nối các thiết bị mạng với nhau.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: 

- GV nêu nhận xét, chính xác hoá lại các nội dung trả lời của HS.

- GV tóm tắt bài học:

2. Quy trình thiết kế mạng

Thiết kế mạng bao gồm những bước chính sau:

Bước 1. Thu thập các yêu cầu về mạng.

- Mục đích chính: Xác định được yêu cầu của tổ chức về hệ thống mạng cần thiết kế.

+ Yêu cầu có thể được thu nhập bằng cách khảo sát địa hình khu vực, phỏng vấn trực tiếp. 

+ Tổ chức cần xác định rõ: 

• Nhu cầu sử dụng mạng máy tính là gì? 

• Có bao nhiêu người dùng và bao nhiêu máy tính để bản, laptop, máy in, điện thoại,… sẽ truy cập mạng? 

• Có yêu cầu khả năng mở rộng và tính linh hoạt không? 

Những câu hỏi này sẽ giúp xác định phạm vi, kích thước và cấu trúc của mạng LAN.

Ví dụ:

Hình 2. Ví dụ sơ đồ mặt bằng 
ở một trường phổ thông

Một trường phổ thông có sơ đồ mặt bằng như Hình 2 và yêu cầu thiết kế mạng LAN phục vụ cho các thiết bị người dùng với số lượng phân bổ theo như Bảng 1:

Bảng 1. Ví dụ số lượng thiết bị người dùng trong trường phổ thông

Bước 2. Chọn các thiết bị cần thiết.

- Các thiết bị mạng như Router, Switch, AP là nền tảng tạo thành cơ sở hạ tầng mạng của mỗi mạng máy tính: 

+ Số lượng và loại cổng kết nối là một tiêu chí khi lựa chọn Switch cung cấp kết nối có dây phù hợp với số lượng thiết bị đầu cuối của người dùng. 

+ Đối với số lượng thiết bị kết nối không dây, yêu cầu liên quan tới phạm vi bao phủ sóng Wi-Fi là căn cứ để lựa chọn số lượng AP phù hợp. 

+ Router được sử dụng để kết nối mạng cục bộ với các mạng khác như Internet. 

+ Để có thể thiết đặt mạng trong thực tế, cần lập bảng danh sách liệt kê các thiết bị với chủng loại và số lượng cụ thể.

- Với ví dụ thiết kế mạng LAN cho trường phổ thông, số lượng Switch, AP cần được xác định trong bước này:

+ Khu vực văn phòng: 

• 1 Switch với 24 cổng kết nối có thể đảm bảo kết nối mạng LAN cho 20 thiết bị kết nối có dây.

• 1 AP đặt ở giữa khu vực có thể đảm bảo kết nối không dây cho 30 thiết bị không dây.

+ Khu vực phòng học: 

• 2 AP có độ phủ sóng từ 30 m đến 50 m. 

• 1 Switch có 8 cổng kết nối cho 5 máy tính trong các lớp học khác nhau.

+ Thư viện: 

• 1 Switch với 24 cổng kết nối có thể đảm bảo mạng LAN cho 15 thiết bị kết nối có dây.

• 1 AP có thể cung cấp kết nối không dây cho 15 thiết bị không dây. 

+ Phòng Tin học: 1 Switch có 24 cổng kết nối và 1 AP. 

+ Trường phổ thông được kết nối tới Internet qua một Modem. Để kết nối các mạng LAN với nhau cũng như với Internet, cần sử dụng 1 Router.

Bước 3. Lập sơ đồ kết nối mạng.

Sử dụng tất cả các thông tin đã thu thập được để vẽ sơ đồ các kết nối cần thiết giữa các thiết bị trong mạng: 

- Các thiết bị đầu cuối của người dùng thông thường sẽ được kết nối trực tiếp với Switch. 

- Các Switch có thể kết nối với các Switch khác hoặc với Switch có hiệu suất cao hơn. 

- Switch không nối trực tiếp với các mạng khác hoặc với Internet mà phải thông qua Router và Modem. 

Hình 3. Minh hoạ một sơ đồ kết nối mạng LAN ở trường phổ thông

Bước 4. Tạo một bản kế hoạch để thực hiện.

- Cần xây dựng một bản kế hoạch triển khai dựa theo kết quả khảo sát địa hình và sơ đồ kết nối mạng. 

- Bản kế hoạch gồm các bước triển khai tiếp theo nhằm xác định vị trí đặt các thiết bị mạng, hệ thống đường dẫn cáp mạng, sơ đồ lắp đặt và cài đặt cấu hình mạng,…

- Cài đặt cấu hình mạng là quá trình thiết lập các thông số dành cho các thiết bị như: AP, Switch, Router và Modem để đảm bảo kết nối và truyền thông hiệu quả giữa các thiết bị trong mạng. 

Ví dụ: Cài đặt cấu hình mạng bao gồm cài đặt địa chỉ IP, DNS, tên mạng Wi-Fi, thiết lập bảo mật mạng và các thiết lập khác liên quan.

- Quá trình thiết kế mạng đòi hỏi sự hiểu biết sâu về yêu cầu của tổ chức, kiến thức về mạng và các yếu tố kĩ thuật. Cần xem xét các yếu tố kinh tế, khả năng mở rộng và các yêu cầu đặc biệt của tổ chức. 

Thiết kế mạng hiệu quả đòi hỏi sự phân tích kĩ lưỡng và cần xây dựng kế hoạch chi tiết, cụ thể.

* Ứng dụng vẽ sơ đồ mạng draw.io

- draw.io (https://app.diagrams.net/) là một công cụ trực tuyến cho phép tạo ra những sơ đồ quy trình, sơ đồ cây, sơ đồ mạng,… một cách nhanh chóng và dễ dàng.  

- draw.io hoàn toàn miễn phí, dễ sử dụng, giao diện quen thuộc và không giới hạn số lần sử dụng. 

- Các bước vẽ một sơ đồ mạng bằng draw.io:

Bước 1. Mở website https://app.diagrams.net/  Chọn Create New Diagram  Đặt tên file  Chọn Create để bắt đầu.

Bước 2. Chọn More Shapes và tìm tới phần Networking rồi tích vào ô Cisco để thêm bộ sưu tập kí hiệu thiết bị mạng vào ứng dụng.

Bước 3. Thêm các kí hiệu Switch, Router, Modem, AP vào sơ đồ bằng cách nhấn giữ vào biểu tượng và kéo thả vào màn hình làm việc. Hình ảnh sơ đồ có thể được tải về với nhiều định dạng khác nhau như: JPG, PNG,…

Trường THPT:………………………………………….

Lớp:……………………………………………………...

Họ và tên:………………………………………………..

PHIẾU BÀI TẬP TIN HỌC 12

ĐỊNH HƯỚNG KHOA HỌC MÁY TÍNH – CÁNH DIỀU

BÀI 2: THIẾT BỊ MẠNG 

A. PHẦN TRẮC NGHIỆM NHIỀU PHƯƠNG ÁN LỰA CHỌN 

Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng nhất:

Câu 1. Loại kết nối vô tuyến thông thường được sử dụng trong mạng nội bộ là gì?

A. Cáp đồng trục.

B. Mạng vệ tinh.

C. Wifi.

D. Cáp quang.

Câu 2. Ai là người đảm nhận vai trò quản trị mạng trong mạng nội bộ?

A. Khách hàng sử dụng mạng.

B. Người quản lí tòa nhà.

C. Quản trị viên mạng.

D. Nhà cung cấp dịch vụ mạng.

Câu 3. Em hãy sắp xếp các bước trong quy trình thiết kế mạng dưới dây theo đúng thứ tự:

1. Lập sơ đồ kết nối mạng.

2. Tạo một bản kế hoạch để thực hiện.

3. Thu thập các yêu cầu về mạng.

4. Chọn các thiết bị cần thiết.

A. 2  3  4  1. 

B. 3  4  2  1.

C. 2  1  4  3.

D. 3  4  1  2.

Câu 4. Thiết bị nào sau đây được sử dụng để kết nối mạng cục bộ với các mạng khác như Internet?

A. Router.

B. Switch.

C. Access Point.

D. Modem.

Câu 5. Khi thiết kế mạng nội bộ, để lựa chọn được số lượng AP phù hợp cần căn cứ vào tiêu chí nào?

A. Tốc độ truyền dữ liệu của bộ định tuyến.

B. Số lượng và loại cổng kết nối của bộ chuyển mạch.

C. Số lượng thiết bị đầu cuối của người dùng.

D. Phạm vi bao phủ sóng Wi-Fi.

Câu 6. Để đảm bảo kết nối mạng LAN cho 36 thiết bị kết nối có dây trong một phòng họp cần

A. 1 Switch với 36 cổng kết nối.

B. 1 Switch với 48 cổng kết nối.

C. 2 Switch với 18 cổng kết nối.

D. 1 Switch với 24 cổng kết nối.

B. PHẦN TRẮC NGHIỆM ĐÚNG – SAI (Câu hỏi tự kiểm tra SGK tr.122)

Trong các câu sau, những câu nào đúng, những câu nào sai?

a) Thiết kế mạng không đòi hỏi thông tin về số lượng người dùng.

b) Để thiết kế mạng cần có các thiết bị mạng như: Switch, Router, Modem, AP.

c) Thu thập các yêu cầu về mạng là cần thiết để biết được số lượng thiết bị đầu cuối của người dùng.

d) Lập sơ đồ kết nối mạng là không cần thiết trong quá trình thiết kế mạng.

Câu 1

Câu 2

Câu 3

Câu 4

Câu 5

Câu 6

C

C

D

A

D

B