Giáo án Khoa học máy tính 12 Cánh diều bài 2: Thực hành về mô phỏng

Hãy nêu một số chức năng của phần mềm GeoGebra mà em biết.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV yêu cầu HS đọc kĩ yêu cầu của Nhiệm vụ 1 SGK tr.144 và thực hành cá nhân theo hướng dẫn.

Yêu cầu: 

Hãy sử dụng phần mềm Geogebra để vẽ hình kiểm chứng các định lí sau đây: 

a) Ba đường phân giác của ba góc trong một tam giác cùng đi qua một điểm. 

b) Giao điểm của các đường phân giác trong một tam giác là tâm đường tròn nội tiếp tam giác đó.

Hướng dẫn:

+ Mở phần mềm GeoGebra bằng cách nháy đúp chuột vào biểu tượng của phần mềm. 

+ Quan sát giao diện của phần mềm: Trên thanh công cụ có biểu tượng của các đối tượng hình học cơ bản. Khi đưa con trỏ chuột vào mỗi biểu tượng trên thanh công cụ, một bảng chọn thả xuống sẽ xuất hiện. Khi chọn một đối tượng hình học, sẽ có hướng dẫn ở mục TRỢ GIÚP (Hình 1). Tiếp theo, thực hiện các yêu cầu của nhiệm vụ.

Hình 1. Một ví dụ chọn đối tượng để vẽ và giải thích trợ giúp trên giao diện của GeoGebra

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập: 

- HS tiếp nhận và thực hiện theo đúng hướng dẫn để hoàn thành yêu cầu Nhiệm vụ 1.

- Trong quá trình HS thực hành, GV quan sát, hỗ trợ, giải đáp các vướng mắc của HS.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: 

- HS quan sát bài làm của các bạn khác, nhận xét nhau.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: 

- GV nhận xét, kiểm tra kết quả thực hiện Nhiệm vụ 1 của HS.

- Nhiệm vụ 1 được gọi là hoàn thành khi HS kiểm chứng được hai định lí bằng cách sử dụng phần mềm Geogebra.

Nhiệm vụ 1. Thể hiện trực quan một số định lí hình học bằng phần mềm GeoGebra

a) Kiểm chứng định lí: Ba đường phân giác của ba góc trong một tam giác cùng đi qua một điểm. 

Bước 1. Vẽ một tam giác. 

- Nháy chuột vào biểu tượng  (1), trên bảng chọn thả xuống chọn vẽ Đa giác (2).

Hình 1. Chọn đối tượng để vẽ

- Chọn một đỉnh của tam giác, tiếp tục chọn đỉnh thứ hai, đỉnh thứ ba và chọn lại đỉnh đầu tiên ta được tam giác ABC.

Hình 2. Một màn hình trong quá trình 
vẽ tam giác

Bước 2. Vẽ các đường phân giác trong tam giác. 

- Vẽ đường phân giác của góc A: Trên thanh công cụ, chọn   Chọn Đường phân giác   Chọn lần lượt các điểm B, A, C để vẽ được đường phân giác của góc A. 

- Tương tự, vẽ hai đường phân giác còn lại. Quan sát để thấy ba đường phân giác vừa vẽ cùng đi qua một điểm.

Hình 3. Một hình vẽ tam giác với 
các đường phân giác 

Bước 3. Thay đổi vị trí của các đỉnh tam giác và quan sát để thấy mỗi khi tam giác biến dạng thành tam giác khác thì các đường phân giác vẫn cùng đi qua một điểm. 

Chú ý: 

• Có thể nháy chuột chọn  ở góc trên bên phải màn hình của GeoGebra để hoàn tác (quay lại trạng thái ngay trước đó). 

• Có thể chọn một đối tượng đã vẽ bằng cách nháy chuột vào tên của đối tượng đó. 

• Để xoá một đối tượng đã vẽ, nháy chuột phải vào đối tượng đó, rồi chọn Xoá. 

• Nháy chuột vào  ở góc trên bên phải màn hình, trong bảng chọn xuất hiện có những mục chọn cho phép ghi lưu file hoặc tạo file mới.

b) Kiểm chứng định lí: Giao điểm của các đường phân giác trong một tam giác là tâm đường tròn nội tiếp tam giác đó. 

Bước 1. Vẽ tam giác ABC và hai trong số ba đường phân giác của tam giác này. 

- Xác định giao điểm của hai đường phân giác bằng cách chọn , chọn Giao điểm của 2 đối tượng rồi nháy chuột vào giao điểm của hai đường phân giác vừa vẽ, phần mềm sẽ tự động đặt tên cho điểm mới là D. 

Bước 2. Vẽ đường thẳng đi qua giao điểm D và vuông góc với cạnh AC. 

- Chọn   Chọn Đường vuông góc  Chọn điểm D và chọn đoạn AC để xuất hiện đường thẳng cần vẽ. 

- Xác định giao điểm E của đường thẳng vừa vẽ với cạnh AC tương tự như cách xác định điểm D ở Bước 1. 

Bước 3. Vẽ đường tròn có tâm là D và đi qua E. 

- Trên thanh công cụ chọn   Chọn Đường tròn khi biết tâm và 1 điểm trên đường tròn  Nháy chuột chọn tâm D, di chuyển chuột đến điểm E rồi nháy chuột chọn điểm này để xuất hiện đường tròn cần vẽ. 

- Quan sát đường tròn vừa vẽ để thấy đó là đường tròn nội tiếp tam giác ABC.

 Hình 4. Một hình vẽ tam giác với 
đường tròn nội tiếp

Bước 4. Thay đổi vị trí của các đỉnh tam giác và quan sát để thấy mỗi khi tam giác biến dạng thành tam giác khác thì giao điểm của các đường phân giác trong tam giác vẫn là tâm đường tròn nội tiếp của tam giác đó.