Giáo án và PPT Ngữ văn 11 chân trời Bài 6: Viết văn bản nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học

VIẾT: VIẾT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI

 TRONG TÁC PHẨM VĂN HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Gv đưa ra 1 số tác phẩm văn học và yêu cầu hs tìm được những vấn đề xã hội được đặt ra trong tác phẩm văn học đó.

(Gợi ý các tác phẩm: Tự khuyên mình (Nhật kí trong tù - Hồ Chí Minh) ; Tre Việt Nam (Nguyễn Duy)…)

HS lắng nghe yêu cầu từ GV và tìm câu trả lời.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Chuẩn bị viết

HS đọc khung thông tin (SGK/ tr. 5) và thực hiện yêu cầu:

– Nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học là gì?

– Khi viết bài nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học cần đảm bảo những yêu cầu nào?

+ Bố cục bài nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học gồm mấy phần, kể tên?

Sản phẩm dự kiến:

- Nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học là kiểu bài dùng lí lẽ và bằng chứng để bàn luận, làm sáng tỏ một vấn đề xã hội (một ý kiến, một tư tưởng đạo lí hay một hiện tượng xã hội) được đặt ra trong tác phẩm văn học và giàu ý nghĩa đối với cuộc sống.

Hoạt động 2: Đọc và phân tích bài viết tham khảo

HS thảo luận theo cặp để hoàn thành.

- Người viết có quan điểm như thế nào về vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học?

- Để làm rõ quan điểm của mình, người viết đã đưa ra những luận điểm nào?

- Mỗi luận điểm, lí lẽ và bằng chứng có sự kết hợp với nhau như thế nào? Phân tích một ví dụ để làm rõ.

Sản phẩm dự kiến:

- Quan điểm của người viết về vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học.

Người viết bày tỏ sự suy tư, trăn trở về cách sống hiến dâng tròn đầy và đẹp đẽ với tư cách của một con người, về ý ngĩa của cuộc sống được nêu lên trong tác phẩm "Thơ Dâng" của Ta-go.

- Để làm rõ quan điểm của mình, người viết đã đưa ra những quan điểm sau:

+ Sống trọn vẹn là biết cho đi, như việc dâng tặng "chiếc li tràn đầy cuộc sống" của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ.

+ Sống trọn vẹn là kiên trì cống hiến,theo đuổi lí tưởng

- Mỗi luận điểm, lí lẽ và bằng chứng có sự kết hợp chặt chẽ, hài hòa và theo một trật tự logic. Sau mỗi luận điểm là hệ thống lí lẽ và dẫn chứng đưa ra để làm sáng tỏ luận điểm.

Mỗi luận điểm, lí lẽ và bằng chứng có sự kết hợp chặt chẽ, hài hòa và theo một trật tự logic. Sau mỗi luận điểm là hệ thống lí lẽ và dẫn chứng đưa ra để làm sáng tỏ luận điểm.

Hoạt động 3: Viết bài

HS làm việc cá nhân. Suy nghĩ và trả lời

- Mở bài, thân bài và kết bài của ngữ liệu đã đáp ứng được yêu cầu của kiểu bài nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học chưa? Vì sao?

Sản phẩm dự kiến:

Mở bài, thân bài và kết bài của ngữ liệu đã đáp ứng yêu cầu của kiểu bài nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học. Bởi vì:

- Mở bài đã giới thiệu được tác phẩm văn học và nêu vấn đề xã hội được đặt ra trong tác phẩm.

- Kết bài đã khẳng định lại vấn đề, đánh giá đóng góp của tác phẩm về vấn đề.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long, vì sao vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên lại quan trọng?

A) Vì nó thể hiện sự tương tác giữa con người và thiên nhiên.

B) Vì nó là nguồn cảm hứng cho cuộc sống hàng ngày.

C) Vì nó thể hiện tình yêu và lòng dũng cảm của anh thanh niên.

D) Vì nó giúp anh thanh niên vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

Câu 2: Trong tác phẩm “Tấm Cám,” cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác được thể hiện ra sao?

A) Tấm luôn đối đầu với Cám trong việc giành lấy tình yêu và hạnh phúc.

B) Tấm và Cám đều phải vượt qua nhiều khó khăn để đạt được mục tiêu của mình.

C) Tấm luôn tốt bụng và chân thành, trong khi Cám luôn gian xảo và xấu xa.

D) Cuộc đấu tranh giữa Tấm và Cám thể hiện sự đối đầu giữa cái thiện và cái ác.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Tác phẩm của tác giả đề cập đến vấn đề xã hội nào? Đó là vấn đề gì và tại sao nó quan trọng?

Câu 2: Tác giả muốn truyền tải thông điệp gì qua tác phẩm? Điều này liên quan đến vấn đề xã hội nào?