Giáo án và PPT Ngữ văn 11 kết nối Bài 1: Viết văn bản nghị luận về một tác phẩm truyện (Những đặc điểm trong cách kể của tác giả)

BÀI 1: CÂU CHUYỆN VÀ ĐIỂM NHÌN TRONG TRUYỆN KỂ

VIẾT: VIẾT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TÁC PHẨM TRUYỆN 

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Trong chương trình học em có ấn tượng với tác phẩm truyện nào nhất? Nêu lí do vì sao em lại ấn tượng với tác phẩm đó?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. YÊU CẦU ĐỐI VỚI VIẾT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TÁC PHẨM TRUYỆN

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Khi viết văn bản nghị luận về một tác phẩm truyện, em cần thực hiện theo những bước nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm truyện được chọn để phân tích ( chú ý nêu khái quát các phương diện làm nên tính nghệ thuật của tác phẩm mà bài viết sẽ đi sâu phân tích).

- Nếu được và phân tích một cách cụ thể, rõ ràng về các phương diện nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm ( nghệ thuật sáng tạo tình huống, xây dựng cốt truyện, những nét đặc sắc của hình tượng người kể chuyện, cách tổ chức trần thuật, lời văn và giọng điệu)

- Nêu nhận định đánh giá về tác phẩm truyện dựa trên các lí lẽ và bằng chứng thuyết phục với những phân tích có chiều sâu hay thể hiện góc nhìn mới mẻ.

- Khẳng định giá trị của tác phẩm được chọn để phân tích.

II. PHÂN TÍCH BÀI VĂN THAM KHẢO

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Nghệ thuật tự sự trong truyện ngắn của Nam Cao được thể hiện ở những phương diện nào?

• Chú ý học hỏi cách triển khai luận điểm của người viết qua việc nêu chủ đề của đoạn văn, sử dụng lí lẽ và bằng chứng, thâu tóm và mở rộng vấn đề.

• Học sinh cần đánh giá bài viết và rút ra những kinh nghiệm bổ ích gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Nghệ thuật tự sự trong truyện ngắn của Nam Cao thể hiện ở phương diện:  tổ chức mạch truyện, người kể chuyện và lối trần thuật hướng nội, thái độ của người kể chuyện với nhân vật và đặc điểm của lời trần thuật.

- HS chú ý học hỏi cách triển khai luận điểm của người viết qua việc nêu chủ đề của đoạn văn, sử dụng lí lẽ và bằng chứng, thâu tóm và mở rộng vấn đề.

- HS đánh giá bài viết và rút ra những kinh nghiệm bổ ích.

Đề bài tham khảo: 

Thực hành viết theo các bước

1. Chuẩn bị viết

2. Tìm ý và lập dàn ý

- Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm nghệ thuật bạn sẽ phân tích. Nêu khía cạnh trong nghệ thuật của tác phẩm mà bài viết sẽ tập trung làm rõ.

- Thân bài: Căn cứ vào việc xác định các yếu tố làm nên tính nghệ thuật của tác phẩm truyện mà bạn chọn phân tích, triển khai bài viết thành các luận điểm tương ứng. Khi phân tích các yếu tố này có thể đi theo trình tự: miêu tả yếu tố đó, chỉ ra chức năng, vai trò của nó. Đánh giá hiệu quả của nó.

- Kết bài: Khẳng định giá trị nghệ thuật của tác phẩm truyện

III. VIẾT BÀI

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Nội dung của phần mở bài của văn bản nghị luận về một tác phẩm truyện là:

A. Trình bày các luận cứ theo trình tự: miêu tả yếu tố đó, chỉ ra chức năng, vai trò của nó. Đánh giá hiệu quả của nó.

B. Căn cứ vào việc xác định các yếu tố làm nên tính nghệ thuật của tác phẩm truyện mà bạn chọn phân tích, triển khai bài viết thành các luận điểm tương ứng.

C. Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm nghệ thuật bạn sẽ phân tích. Nêu khía cạnh trong nghệ thuật của tác phẩm mà bài viết sẽ tập trung làm rõ.

D. Khẳng định giá trị nghệ thuật của tác phẩm truyện

Câu 2: Nội dung của phần kết bài của văn bản nghị luận về một tác phẩm truyện là:

A. Trình bày các luận cứ theo trình tự: miêu tả yếu tố đó, chỉ ra chức năng, vai trò của nó. Đánh giá hiệu quả của nó.

B. Căn cứ vào việc xác định các yếu tố làm nên tính nghệ thuật của tác phẩm truyện mà bạn chọn phân tích, triển khai bài viết thành các luận điểm tương ứng.

C. Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm nghệ thuật bạn sẽ phân tích. Nêu khía cạnh trong nghệ thuật của tác phẩm mà bài viết sẽ tập trung làm rõ.

D. Khẳng định giá trị nghệ thuật của tác phẩm truyện

Câu 3: Văn bản nghị luận về một tác phẩm truyện gồm mấy phần?

A. 4 phần

B. 3 phần

C. 2 phần

D. 1 phần

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: C

Câu 2: D

Câu 3: B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em hãy lập dàn ý cho đề bài sau: Phân tích tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao.

Câu 2: Từ dàn ý trên, hãy viết một bài văn hoàn chỉnh.