Giáo án chuyên đề Hoá học 12 cánh diều CĐ 1 Bài 7: Liên kết và cấu tạo của phức chất

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 7: LIÊN KẾT VÀ CẤU TẠO CỦA PHỨC CHẤT

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức 

• Trình bày được sự hình thành liên kết trong phức chất theo thuyết Liên kết hoá trị và áp dụng được cho phức chất tứ diện và phức chất bát diện.
• Biểu diễn được dạng hình học của một số phức chất đơn giản.
• Viết được một số đồng phân cơ bản của phức chất: đồng phân cis và trans, đồng phân ion hoá, đồng phân liên kết.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực tự chủ và tự học: Đọc SGK và tài liệu tham khảo, chủ động tìm hiểu khái niệm mới, rèn luyện kĩ năng mới và tìm kiếm câu trả lời cho các câu hỏi. 
• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm, hợp tác với các thành viên trong nhóm/lớp, báo cáo kết quả,… trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ học tập. 
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Vận dụng kiến thức bài học để tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề của cuộc sống hàng ngày có liên quan.

Năng lực hóa học: 

• Năng lực nhận thức hóa học: Trình bày được sự hình thành liên kết trong phức chất tứ diện và phức chất bát diện theo thuyết Liên kết hoá trị; Biểu diễn được dạng hình học của một số phức chất đơn giản; viết được một số đồng phân cơ bản của phức chất.
• Tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ hoá học: Thu thập thông tin về các phức chất trong tự nhiên và trong cuộc sống, tìm hiểu về cấu tạo, dạng hình học của chúng.
• Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Có thể hiểu được sự hình thành liên kết trong một số phức chất quan trọng của tự nhiên, sản xuất hay đời sống.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ: Tích cực tiếp nhận kiến thức mới, tích cực giải quyết các vấn đề được nêu trong bài giảng hoặc trong hoạt động.
• Trách nhiệm: Nhận thức đầy đủ trách nhiệm trong các hoạt động và hoàn thành hoạt động theo đúng thời gian và yêu cầu.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC 

1. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, SBT. 
• Máy tính, máy chiếu.

2. Đối với học sinh

• SGK, vở ghi. 

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

a. Mục tiêu: Kích thích sự tò mò, khơi dậy hứng thú của HS về chủ đề sẽ học, tạo không khí lớp học sôi nổi, chờ đợi, thích thú.

b. Nội dung: HS trả lời câu hỏi mở đầu, các HS khác lắng nghe và nhận xét.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS cho câu hỏi mở đầu. . 

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV nêu vấn đề: Bằng thực nghiệm, người ta xác định được cấu tạo của phức chất [NiCl4]2- như hình dưới.

- GV nêu câu hỏi: Hãy cho biết:

1. Dạng hình học của phức chất.
2. Thuyết liên kết hoá trị giải thích dạng hình học của phức chất [NiCl₄]^2- như thế nào?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS lắng nghe câu hỏi, suy nghĩ, thảo luận trả lời câu hỏi. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời.

Đáp án: 

a) Dạng hình học của phức chất là: dạng tứ diện.

b) Thuyết liên kết hóa trị giải thích dạng hình học của phức chất [NiCl₄]^2- như sau:

Phức chất có điện tích là -2, mỗi ion Cl− có điện tích là -1 nên điện tích của nguyên tử trung tâm là +2.

Cấu hình electron của ion Ni²⁺ là: [Ar]3d⁸4s⁰4p⁰.

Cấu hình electron hoá trị dạng ô orbital của Ni²⁺ là:

Cation Ni²⁺ sử dụng 1 orbital 4s trống và 3 orbital 4p trống để lai hoá sp3, tạo nên 4 orbital lai hoá trống.

Mỗi anion Cl- cho mỗi orbital lai hoá trống của cation Ni²⁺ một cặp electron chưa liên kết để hình thành một liên kết cho – nhận.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV chỉ giải đáp cho câu a, còn câu b không xét tính đúng sai trả lời của HS, sau khi học xong bài học sẽ chữa lại kết quả câu b.

- GV dẫn vào bài học: Để có câu trả lời chính xác cho ý b cũng như biểu diễn được dạng hình học của một số phức chất đơn giản, viết được một số loại đồng phân cơ bản của phức chất, ta đi vào bài học ngày hôm nay – Bài 7: Liên kết và cấu tạo của phức chất

----------------------------------

----------------- Còn tiếp ---------------------