Giáo án ngữ văn 10 cánh diều tiết: Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì I

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Ôn tập đặc điểm các thể loại văn bản

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu: Từ các bài đã học trong sách Ngữ Văn 10, tập một, hãy kẻ bảng hoặc vẽ sơ đồ về các bài đọc hiểu theo thể loại và kiểu văn bản. Tham khảo và hoàn thành bảng sau:

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe yêu cầu, chuẩn bị nội dung.

- HS tự lựa chọn chi tiết mình yêu thích để trình bày.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 2-3 HS trình bày.

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức Ghi lên bảng.

I. Ôn tập  phần văn bản

1. Các thể loại văn bản đã học

Loại văn bản đọc

Thể loại hoặc kiểu văn bản

Tên văn bản

Văn bản văn học

Thần thoại và sử thi

Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (thần thoại Hy Lạp)

Chiến thắng Mtao Mxây (Trích sử thi Đăm Săn)

Ra - ma buộc tội (Trích sử thi Ra-ma-ya-na - Van-mi-ki)

Thơ tự do

Đất nước (Nguyễn Đình Thi)

Lính đảo hát tình ca trên đảo (Trần Đăng Khoa)

Mùa hoa mận (Chu Thùy Liên)

Kịch bản chèo và tuồng

Xúy Vân giả dại (Trích chèo Kim Nham)

Mắc mưu Thị Hến (Trích tuồng Ngêu, Sò, Ốc, Hến)

Thị Mầu lên chùa (Trích chèo Quan Âm Thị Kính)

Văn bản nghị luận

Nghị luận xã hội

Bài văn về một vấn đề nghị luận xã hội

Nữ Oa (Trích thần thoại Trung Quốc)

Bài luận thuyết phục người khác từ bỏ một thói quen hay một quan niệm, thảo luận về một vấn đề có những ý kiến khác nhau

Xử kiện (Trích Nghêu, Sò, Ốc, Hến)

Nghị luận văn học

Bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm thơ

Khoảng trời, hố bom (Lâm Thị Mỹ Dạ)

Văn bản thông tin

Bản tin

Những điều cần chú ý khi tham gia lễ hội Đền Hùng 2019 (Theo Thế Phương)

Văn bản thông tin tổng hợp

Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận (Theo Bình Trịnh)

Lễ hội Ok Om Bok (Theo Thạch Nhi)

Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: một hằng số văn hóa Việt Nam (Trần Quốc Vượng)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 2: Ôn tập các thể loại văn bản

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm, bốc thăm một thể loại văn học và thực hiện yêu cầu:

 Nêu tên các văn bản đọc hiểu tiêu biểu cho mỗi thể loại truyện trong sách Ngữ Văn 10, tập một và chỉ ra đặc điểm tiêu biểu cần chú ý khi đọc mỗi thể loại đó.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe yêu cầu, chuẩn bị nội dung.

- HS thảo luận và trao đổi thành viên giữa các nhóm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày.

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức  Ghi lên bảng.

I. Ôn tập  phần văn bản

2. Vận dụng, thực hành qua các bài tập

- HS tự lựa chọn và nêu đặc điểm thể loại qua các văn bản đã học.

Nhiệm vụ 3: Ôn tập các thể loại văn bản thơ

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS: Nêu đặc điểm chung về nội dung và hình thức của các văn bản đã học trong sách Ngữ văn 10, tập 1. Xác định các điểm cần chú ý về cách đọc hiểu các văn bản thơ này.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe yêu cầu, chuẩn bị nội dung.

- HS thảo luận và trao đổi thành viên giữa các nhóm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày.

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức Ghi lên bảng.

3.  Thể loại văn bản thơ

- Phân tích ý nghĩa của những nội dung chủ đề đặt ra trong các bài thơ được học.

+ Bài Thu hứng – Bài 1: bài thơ không chỉ vẽ nên bức tranh mùa thu hiu hắt, mang đặc trưng của núi rừng, sông nước Quỳ Châu mà còn là bức tranh tâm trạng buồn lo của nhà thơ trong cảnh loạn li: nỗi lo cho đất nước, nỗi buồn nhớ quê hương và nỗi ngậm ngùi, xót xa cho thân phận mình.

+ Bài Tự tình – Bài 2: thể hiện tâm trạng, thái độ của Hồ Xuân Hương: vừa đau buồn, vừa phẫn uất trước duyên phận, gắng gượng vươn lên nhưng vẫn rơi vào bi kịch, đồng thời bài thơ cũng cho thấy khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc của nữ sĩ.

+ Bài Thu điếu: là bức tranh cảnh sắc mùa thu ở đồng bằng Bắc Bộ, đồng thời cho thấy tình yêu thiên nhiên, đất nước cùng tâm trạng đau xót của tác giả trước thời thế.

- Những điểm cần chú ý về cách đọc hiểu các văn bản thơ này.

+ Chú ý hình thức bên ngoài của thơ: thể thơ, âm, vần, thanh, cách ngắt nhịp, …

+ Chú ý đọc kĩ những câu thơ mang tư tưởng tác giả, hoặc câu có nội dung quan trọng.