Giáo án và PPT Ngữ văn 11 cánh diều Bài 2: Viết bài nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật

VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Trong chương trình đã học, em ấn tượng với tác phẩm văn học nào nhất? Vì sao?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Yêu cầu đối với viết bài văn nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm ( tác giả, vị trí của tác phẩm, lí do lựa chọn bài tác phẩm)?
• Xác định trọng tâm vấn đề được bàn luận trong bài viết (cấu tứ độc đáo của tác phẩm và sự chi phối của nó đến hệ thống hình ảnh) là gì?
• Nêu vấn đề một cách toàn diện theo từng khía cạnh cụ thể với những lí lẽ, bằng chứng xác đáng?
• Đánh giá nét đặc sắc về cấu tứ và hình ảnh của tác phẩm cũng như giá trị của chúng trong việc thể hiện những khám phá mới về con người và cuộc sống?

Sản phẩm dự kiến:

- Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm ( tác giả, vị trí của tác phẩm, lí do lựa chọn bài tác phẩm)

- Xác định rõ trọng tâm vấn đề được bàn luận trong bài viết (cấu tứ độc đáo của tác phẩm và sự chi phối của nó đến hệ thống hình ảnh)

- Xem xét vấn đề một cách toàn diện theo từng khía cạnh cụ thể với những lí lẽ, bằng chứng xác đáng

- Đánh giá được nét đặc sắc về cấu tứ và hình ảnh của tác phẩm cũng như giá trị của chúng trong việc thể hiện những khám phá mới về con người và cuộc sống.

Hoạt động 2. Phân tích bài văn tham khảo

GV đưa ra câu hỏi: 

• Đối tượng được bàn luận trong bài viết thuộc ngành nào?

• Văn bản có thể chia thành mấy phần? Nêu nội dung cụ thể từng phần?

• Nhận xét ưu nhược điểm của bài viết?

• Qua văn bản em rút ra được gì khi nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật?

Sản phẩm dự kiến:

- Đối tượng được bàn luận trong bài viết thuộc ngành nghệ thuật kịch. Văn bản có thể chia thành 3 phần. cụ thể:

+ Phần 1: Từ đầu đến hòa mình trong thế giới của tác phẩm: Giới thiệu tác phẩm được nói đến.

+ Phần 2: Tiếp theo cho đến tôn trọng nguyên tác: Những nhận xét của tác giả về ưu nhược điểm của tác phẩm.

+ Phần 3: Khẳng định vấn đề.

-  Tác giả đã nêu thành công và hạn chế của tác phẩm như sau:

+ Thành công:

• Các diễn viên chính và phụ vô cùng nhập tâm. Thấu hiểu nhân vật từ câu chữ của Nguyễn Du và thể hiện xuất sắc bản chất nhân vật.
• Vũ đạo và âm nhạc của vở kịch góp phần thể hiện thành công dụng ý của tác giả.

+ Hạn chế:

• Sự kết hợp chưa thật nhuyễn giữa âm nhạc và vũ đạo
• Chưa có sự mạnh dạn đẩy sự sáng tạo đến mức phá cách làm điểm nhấn vượt ra khỏi cái khung nội dung Truyện Kiều.

-  Qua văn bản em rút ra một điều đó là khi nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật cần tìm hiểu thật kĩ về tác phẩm để có những nhận xét đánh giá khách quan và chân thực.

…

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Chọn một ý của bài bài trong mục 2 “Thực hành”, từ đó viết hai đoạn văn:

- Diễn đạt bằng các câu văn suy luận logic

- Diễn đạt bằng các câu văn có hình ảnh