Giáo án và PPT Ngữ văn 8 chân trời Bài 1: Nghe và tóm tắt nội dung thuyết trình của người khác

NÓI VÀ NGHE: NGHE VÀ TÓM TẮT NỘI DUNG THUYẾT TRÌNH

CỦA NGƯỜI KHÁC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS xem video và trả lời câu hỏi:

Em hãy chia sẻ những thông tin trên và cách thức ghi chép lại những thông tin đó?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Các bước thực hành nói và nghe

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Em hãy trình bày các bước chuẩn bị nói và nghe?

Sản phẩm dự kiến:

- Các bước thực hành nói và nghe: 

+ Bước 1: Chuẩn bị trước khi nghe

• Tìm hiểu trước đề tài của bài thuyết trình, liệt kê những gì em đã biết, đang quan tâm và muốn tìm hiểu thêm về đề tài của bài thuyết trình.
• Xác định mục đích nghe.
• Chuẩn bị giấy, bút (bút màu, bút dạ quang,…) để ghi chép và đánh dấu hoặc gạch chân những thông tin quan trọng trong khi nghe.

+Bước 2: Nghe và ghi chép

• Theo dõi và ghi nhận lại những nội dung chính (thường được giới thiệu ở phần đầu của bài thuyết trình).
• Theo dõi các lập luận, bằng chứng (ví dụ, số liệu, hình ảnh, sơ đồ,…) mà người nói sử dụng để làm rõ các ý chính của bài thuyết trình, ghi tóm tắt các nội dung đó bằng từ/ cụm từ, đồng thời sử dụng các kí hiệu như: Dấu sao (*), dấu gạch ngang ( - ), dấu cộng ( + ) hoặc bút màu để đánh dấu các ý chính, ý phụ.
• Chú ý điệu bộ, cử chỉ, tốc độ nhanh/ chậm, cao độ của giọng người nói và những nội dung lặp đi lặp lại, nhấn mạnh để xác định ý chính của bài thuyết trình. Lưu ý những từ ngữ có tính chất chuyển ý, dẫn dắt như: Thứ nhất là, thứ hai là, ngoài ra, bên canh đó, thêm nữa, tóm lại,…
• Ghi chú hoặc nêu câu hỏi về những điểm em chưa hiểu rõ hoặc chưa nghe kịp.

+Bước 3: Đọc lại, chỉnh sửa và phản hồi.

• Đọc lại và trao đổi nội dung tóm tắt với các bạn khác và điều chỉnh.
• Đối với những chỗ chưa rõ, em hãy nêu câu hỏi hoặc đề nghị người thuyết trình giải thích/ trình bày lại để đảm bảo em hiểu đúng ý người nói.

Hoạt động 2: Trình bày bài nói

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Đối với các dạng thuyết trình chỉ gồm một đối tượng ta có nên chỉ ghi chép không? Có cách nào để có thể hình dung nhanh chóng, dễ dàng và khái quát bài thuyết trình hơn không? 

• Đối với các dạng thuyết trình hai đối tượng thì ta nên dùng phương pháp nào để ghi chép và theo dõi kịp thời, khái quát được bài thuyết trình?

Sản phẩm dự kiến:

- Đối với các dạng thuyết trình chỉ gồm một đối tượng ta nên dùng sơ đồ, từ khóa ghi chép. 

- Đối với các dạng thuyết trình hai đối tượng có thể sử dụng bảng để đối chiếu so sánh. 

=> Tóm lại tùy từng tính chất nội dung thuyết trình để lựa chọn cách thuyết trình phù hợp.

Hoạt động 3: Sử dụng bảng điểm để tự đánh giá kỹ năng nghe và trình bày của bản thân

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Hoàn thành bảng dưới đây:

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Mục đích chính của việc tóm tắt nội dung thuyết trình là gì?

A. Để cung cấp một cái nhìn tổng quan và làm rõ các điểm chính của thuyết trình.

B. Để mở rộng và giải thích chi tiết các điểm đã trình bày.

C. Để lặp lại từng chi tiết và số liệu cụ thể trong thuyết trình.

D. Để hiểu sâu từng chi tiết và số liệu cụ thể trong thuyết trình.

Câu 2: Điều nào sau đây là bước đầu tiên trong quá trình tóm tắt nội dung thuyết trình?

A. Xác định các điểm chính và ý tưởng chủ chốt của thuyết trình.

B. Ghi chép tất cả các chi tiết và ví dụ trong thuyết trình.

C. Tạo một bản sao hoàn chỉnh của toàn bộ thuyết trình.

D. Tạo nhiều bản sao hoàn chỉnh của toàn bộ thuyết trình.

Câu 3: Khi tóm tắt, nên sử dụng cách trình bày nào để làm nổi bật các điểm chính?

A. Viết một đoạn văn dài mô tả chi tiết từng điểm.

B. Liệt kê các điểm chính bằng danh sách hoặc các tiêu đề rõ ràng.

C. Viết một đoạn văn ngắn mô tả chi tiết từng điểm.

D. Đưa vào tất cả các ví dụ và số liệu được trình bày trong thuyết trình.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: A

Câu 3: B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Chuẩn bị bài thuyết trình về đề tài “Tình cảm gia đình”.

Câu 2: Theo em, đối với loại thuyết trình trên, sử dụng hình thức ghi chép nào là hợp lí và nhanh gọn?