Giáo án và PPT Ngữ văn 8 chân trời Bài 5: Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội

NÓI VÀ NGHE: TRÌNH BÀY Ý KIẾN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV đưa ra các từ khóa: ham danh, sính ngoại, lừa đảo, sĩ diện,….

yêu cầu HS ghi lại 3 từ khóa em ấn tượng vào giấy note sau đó nộp lại cho GV

- GV lựa chọn 3 từ khóa được ghi nhiều nhất đặt câu hỏi: Theo em các từ khóa này nói về vấn đề nào trong xã hội của chúng ta ngày nay?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Xác định các bước trình bày bài nói và nghe

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: 

• Em hãy trình bày các bước trình bày bài nói và nghe ý kiến về một vấn đề xã hội?

Sản phẩm dự kiến:

- Bước 1: Xác định đề tài, người nghe, thời gian và không gian nói 

Các văn bản hài kịch mà em đã học gợi ra một số vấn đề xã hội rất sâu sắc, những vấn đề đó không chỉ ở trong quá khứ mà vẫn tồn tại trong xã hội hiện nay. Hãy chọn một vấn đề mà em quan tâm để trình bày ý kiến của mình

Các vấn đề đó có thể là:

• Thói ham danh, học đòi làm sang.

* Bệnh sĩ diện.

• Thói lửa gạt

• Thói sính ngoại.

Để tăng hiệu quả giao tiếp, em xác định mục đích trình bày; những vấn đề mà người nghe quan tâm; thời lượng bài trình bày. Từ đó, xác định nội dung và cách trình bày phù hợp.

- Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý 

Để tìm ý cho bài nói em hãy trả lời một số câu hoặc

• Ý kiến của em về hiện tượng này là gi? Vì sao em có ý kiến như vậy? Những bằng chứng nào sẽ giúp củng cố cho lí lẽ của em?

• Có thể tìm kiếm, thu thập các câu chuyện, hình ảnh video clip nào liên quan đến bài nói để làm bằng chứng cho nhận định của mình?

Từ những ý đã phác thảo, chọn những ý tiêu biểu để lập dàn ý (tham khảo cách làm ở bài Sự sống thiêng liêng)

- Bước 3: Luyện tập và trình bày

Sử dụng những kĩ năng đã học ở bài Sự sống thiêng liêng để tự luyện tập. Bước 4: Trao đổi và đánh giá

• Cần có thái độ cầu thị, lắng nghe, hoà nhã khi trả lời những câu hỏi, ý kiến phản biện

Lưu ý: cùng một vấn đề mỗi người có thể có cách tiếp cận riêng, có cách lí giải khác nhau và cần được tôn trọng

* Sau buổi trình bày, có thể tiếp tục trao đổi với người nghe về những điều cần làm rõ qua các phương tiện liên lạc cá nhân nếu cần. 

• Sử dụng Bảng kiến kĩ năng trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội (đã học ở bài Sự sống thiêng liêng) để tự đánh giá bài nói của mình và của người khác

Hoạt động 2. Xác định các tiêu chí đánh giá kĩ năng trình bày

GV đặt câu hỏi: Để đánh giá kĩ năng trình bày, em cần dựa vào những tiêu chí nào?

Sản phẩm dự kiến:

Xem ở bảng kiểm

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Bước đầu tiên trong quá trình chuẩn bị bài nói về một vấn đề xã hội là gì?

A. Lập dàn ý cho bài nói

B. Xác định đề tài, người nghe, thời gian và không gian nói

C. Tìm kiếm hình ảnh và video clip liên quan

D. Luyện tập cách trình bày

Câu 2: Khi xác định nội dung và cách trình bày, yếu tố nào sau đây cần được xem xét?

A. Mục đích trình bày

B. Những vấn đề mà người nghe quan tâm

C. Thời lượng bài trình bày

D. Tất cả các yếu tố trên

Câu 3: Trong quá trình lập dàn ý, bạn cần phải làm gì?

A. Tìm kiếm các câu chuyện, hình ảnh, video clip liên quan

B. Tự luyện tập bài nói

C. Chọn những ý tiêu biểu để lập dàn ý

D. Đánh giá bài nói của người khác

Câu 4: Điều nào sau đây không phải là một bước trong quá trình chuẩn bị và trình bày ý kiến?

A. Luyện tập và trình bày bài nói

B. Trao đổi và đánh giá sau buổi trình bày

C. Chọn một đề tài không liên quan đến vấn đề xã hội

D. Sử dụng bảng kiểm kĩ năng trình bày để tự đánh giá

Câu 5: Khi tiếp cận một vấn đề xã hội, tại sao cần phải có thái độ cầu thị và lắng nghe?

A. Để giảm bớt thời gian trình bày

B. Để tôn trọng các quan điểm khác nhau và xây dựng cuộc thảo luận hiệu quả

C. Để tránh bị phản biện từ người nghe

D. Để không phải tiếp tục trao đổi sau buổi trình bày

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu hỏi: Hãy chọn một trong các vấn đề xã hội được đề cập trong các văn bản hài kịch mà em đã học (như thói ham danh, bệnh sĩ diện, thói lừa gạt, thói sính ngoại). Phân tích nguyên nhân và hậu quả của vấn đề đó trong xã hội hiện nay. Em có đề xuất giải pháp nào để khắc phục vấn đề này không?