Giáo án và PPT Ngữ văn 8 chân trời Bài 5: Loại vi trùng quý hiếm (A-zít Nê-xin)

VĂN BẢN 3: LOẠI VI TRÙNG QUÝ HIẾM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV tổ chức trò chơi: GIẢI MÃ Ô CHỮ, luật chơi:

+ GV sẽ chiếu hình ảnh bị che một số phần, để lật mở những mảnh bị che tìm ra đáp án chìa khóa, HS phải trả lời đúng được các câu hỏi của GV đưa ra

+ Đáp án ô chữ: Giáo sư

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG VĂN BẢN

GV hướng dẫn HS tìm hiểu và trả lời câu hỏi:

• Em hãy nêu vài nét về tác giả Nê-xin mà em biết?

• Văn bản Loại vi trùng quý hiếm được kể theo ngôi thứ mấy? 

• Em hãy nêu xuất xứ của văn bản

Sản phẩm dự kiến:

1. Tác giả

- Nê - xin ( Aziz Nesin) là một nhà văn nổi tiếng của Thổ Nhĩ Kỳ. 

- Ông vừa là nhà hoạt động chính trị với những phát ngôn “chấn động” về tín ngưỡng, tôn giáo, vừa là nhà văn có nhiều tác phẩm với đa dạng các thể loại.

- Tiểu thuyết và truyện cười, đây là hai thể loại thành công và gây được tiếng vang nhất trong toàn bộ các tác phẩm của ông.

=> Aziz Nesin là một người có sức hút lớn không chỉ ở Thổ Nhĩ Kỳ mà còn lan rộng ra các quốc gia khác.

2. Tác phẩm

-  Người kể chuyện ngôi thứ ba, tuy chỉ đứng bên ngoài để quan sát, miêu tả, nhưng thái độ phê phán, châm biếm dành cho ông giáo sư và cộng sự của ông ta khá rõ ràng.

- Xuất xứ: Theo Tuổi trẻ cười, số ra ngày 11/9/2019

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

Hoạt động 1:  Nhân vật

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

•  Nhân vật ông giáo sư và các cộng sự của ông ta hiện thân cho hạng người nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Ông giáo sư và các cộng sự của ông ta là hạng người vô cảm, vô tình, làm khoa học một cách lạnh lùng, thuần túy, không vì con người; họ xem cơn đau của bệnh nhân, những căn bệnh của con người là cơ hội để phát triển, tiến thân; xem bệnh nhân chỉ như những con chuột bạch, những “ca” thí nghiệm, những vật hi sinh.

Hoạt động 2: Các yếu tố tạo tiếng cười trong văn bản

GV đặt câu hỏi: 

• Phân tích các yếu tố tạo tiếng cười trong văn bản.

Sản phẩm dự kiến:

- Tình huống trào phúng: “Loại vi trùng quý hiếm”. Đó là cụm từ/ thuật ngữ quan trọng trong lời nói, ý nghĩ và toàn bộ cách ứng xử của ông giáo sư bác sĩ. Và trên thực tế, ông giáo sư đã làm tất cả để nuôi con vi trùng “quý hiếm”, hoàn toàn vô trách nhiệm, bỏ rơi người bệnh, sự bất chấp hiểm nguy đau đớn của họ

- Về hình tượng nhân vật, cũng như bức tranh minh họa trong SGK, hình tượng ông bác sĩ và các cộng sự của ông ta được vẽ theo lối biếm họa: phong đại một số nét hành vi, lời nói khác thường.

- Về ngôn ngữ trào phúng: Tác giả sử dụng thủ pháp nói ngược (“tài năng” “khả kính”) ở đoạn kết để tăng độ chua chát, mặn mà sâu sắc của tiếng cười trào phúng

Hoạt động 3: Kết luận theo đặc trưng thể loại

GV đặt câu hỏi:

• Em hãy nêu đặc trưng của thể loại trong văn bản “Loại vi trùng quý hiếm”.

Sản phẩm dự kiến:

- Tình huống truyện độc đáo thú vị, làm nổi bật lên tính cách của từng nhân vật

- Người kể chuyện không tham gia trực tiếp vào câu chuyện khiến cho câu chuyện trở nên khách quan, sinh động. Qua đó thể hiện chủ đề của tác phẩm.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Ai là tác giả của văn bản “Loại vi trùng quý hiếm”?

A. A-zít Nê-xin

B. Uy-li-am Sếch-xpia

C. Vũ Đình Long

D. Lưu Quang Vũ

Câu 2: Vị giáo sư là người thế nào?

A. Có đầu óc vượt trội trong giới nhãn khoa

B. Có tinh thần thương người

C. Khét tiếng nghiêm khắc

D. A và C đúng

Câu 3: Khi đến mỗi giường bệnh, giáo sư làm gì?

A. Xem xét, hỏi han tình trạng của bệnh nhân

B. Chỉ dừng lại không quá một phút rồi tiếp tục đi

C. Truy tìm loại vi trùng mới

D. Tất cả đáp án trên

Câu 4: Bệnh nhân mà giáo sư dừng lại để xem xét có vấn đề gì?

A. Anh ta không bị làm sao

B. Anh ta bị cận thị

C. Anh ta đau cả hai mắt và nhức đầu liên tục

D. B và C đúng

Câu 5: Đoàn tùy tùng khi thấy giáo sư không hé môi mà chỉ xì ra một tiếng đã làm gì?

A. Đưa gỉ mắt của con bệnh đi phân tích ngay lập tức

B. Hỏi giáo sư có biết là người đó có bệnh gì không

C. Đứng im chờ phán xét

D. Tất cả đáp án trên

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Viết đoạn văn ngắn khoảng 7 -9 câu nhận xét về nhân vật ông giáo sư và các cộng sự trong văn bản trên

Câu 2: Bày tỏ quan điểm của em về ranh giới giữa “tự tin” và “tự cao”, làm thế nào để hạn chế được cái “tôi” quá cao?