[Chân trời sáng tạo] Giáo án địa lí 6 bài 10: Quá trình nội sinh và ngoại sinh các dạng địa hình chính. Khoáng sản

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao NV học tập

- Gv chia HS làm 2 nhóm, yêu cầu HS đọc nội dung mục I SHS, quan sát Hình 10.1 trang 144, 145 và trả lời câu hỏi vào Phiếu học tập số 1:

+ Nhóm 1: Thế nào là quá trình nội sinh, ngoại sinh? Hai quá trình này khác nhau như thế nào? (Trình bày theo hình thức lập bảng).

+ Nhóm 2: Bề mặt địa hình thay đổi như thế nào ở mỗi hình a,b,c. Hình  nào là kết quả của quá trình ngoại sinh, hình  nào là kết quả của quá trình nội sinh?

- GV mở rộng thêm kiến thức:

+ Đối tượng tác động của quá trình nội sinh là các dạng địa hình có quy mô lớn như châu lục, miền núi, cao nguyên; đối tượng tác động của quá trình ngoại sinh là các dạng địa hình có quy mô nhỏ.

+ Một số ví dụ về tác động của quá trình nội sinh: hiện tượng động đất, núi lửa,...;  một số ví dụ về tác động của quá trình ngoại sinh: địa hình trong hang động do nước hoà tan đá vôi, đá bị nứt vỡ do thay đổi nhiệt độ, xói mòn do dòng chảy tạm thời, đá bị rạn nứt do rễ cây.

- GV yêu cầu HS đọc mục Em có biết SHS trang 145 để biết nguyên nhân hình thành dãy Hi-ma-lay-a hùng vĩ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc sgk, quan sát hình và thực hiện yêu cầu.

- GV theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi HS, nhóm trả lời câu hỏi.

- GV gọi HS, nhóm khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

1. Quá trình nội sinh và ngoại sinh

- Nhóm 1:

- Nhóm 2:

+ Bề mặt địa hình thay đổi theo xu hướng gồ ghề (hình a,c), thay đổi theo xu hướng bào mòn (hình b).

+ Hình a, c là kết quả của quá trình nội sinh, hình b là kết quả của quá trình ngoại sinh.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao NV học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, đọc nội dung mục II và quan sát Hình 10.2 SHS trang 145, 146 và trả lời câu hỏi:

+ Kể tên một số dạng địa hình phổ biến.

+ Nêu một số đặc điểm của dạng địa hình núi.

+ Cho biết sự khác nhau giữa núi và đồi, cao nguyên và đồng bằng.

- Sau khi HS trả lời câu hỏi, GV trình chiếu một số ví dụ hình ảnh tiêu biểu cho các dạng địa hình phổ biến:

+ Núi An-đét:

+ Vùng đồi trung du ở Thái Nguyên:

+ Cao nguyên Tây Tạng:

+ Đồng bằng Hoa Bắc (vào mùa đông):

- GV mở rộng kiến thức: Nội lực là yếu tố chính trong quá trình thành tạo núi, ngoài ra núi cũng chịu các tác động của quá trình ngoại sinh. Qua thời gian, dưới tác động của ngoại sinh (dòng chảy, gió, nhiệt độ,...) làm thay đổi hình dạng của núi: các đỉnh núi tròn hơn, sườn núi bớt dốc, độ cao giảm xuống.

- GV yêu cầu HS đọc mục Em có biết SHS trang 146 để hiểu thêm về cách tính độ cao địa hình và địa hình các-xto.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc sgk, quan sát hình và thực hiện yêu cầu.

- GV theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi HS, nhóm trả lời câu hỏi.

- GV gọi HS, nhóm khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

2. Các dạng địa hình chính

- Một số dạng địa hình phổ biến: núi, đồi, cao nguyên, đồng bằng.

- Một số đặc điểm của dạng địa hình núi: cao trên 500m so với mực nước biển; nhô cao rõ rệt so với mặt đất gồm đỉnh núi, sườn núi và chân núi.

- Sự khác nhau giữa núi, đồi:

 - Sự khác nhau giữa cao nguyên và đồng bằng:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao NV học tập

- GV yêu cầu HS đọc nội dung mục III SHS trang 147 và trả lời câu hỏi:

+ Khoáng sản là gì?

+ Khoáng sản được phân loại như thế nào?

+ Mỏ khoáng sản là gì?

+ Con người cần làm gì để sử dụng các mỏ khoáng sản một cách hợp lý?

- Để mở rộng kiến thức, GV chia HS làm 2 nhóm, yêu cầu HS thảo luận và trả lời câu hỏi vào Phiếu học tập số 2:

+ Nhóm 1: Em hãy cho biết các đối tượng sau, đối tượng nào là khoáng sản: nhựa, than đá, gỗ, cát, xi măng, thép, đá vôi. Vì sao em chọn đối tượng đó?

+ Nhóm 2: Em hãy kể tên ít nhất 5 vật dụng hàng ngày em thường sử dụng được làm từ khoáng sản.

- GV yêu cầu HS đọc mục Em có biết SHS trang 147 để biết về khoảng sản ở Việt Nam.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc sgk, quan sát hình và thực hiện yêu cầu.

- GV theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi HS, nhóm trả lời câu hỏi.

- GV gọi HS, nhóm khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

3. Khoáng sản

- Khoáng sản là những tích tụ tự nhiên các khoáng vật và đá có ích được con người khai thác, sử dụng trong sản xuất và đời sống.

- Dựa vào tính chất và công dụng, khoáng sản thường được chia thành ba loại: khoáng sản năng lượng (than đá, dầu mỏ,...), khoáng sản kim loại (vàng, sắt,...) và khoáng sản phi kim loại (đá vôi, thạch anh,...).

- Mỏ khoáng sản là nơi tập trung số lượng lớn khoáng sản có khả năng khai thác.

- Các mỏ khoáng sản hình thành trong một thời gian rất dài, khi khai thác sẽ cạn kiệt không thể phục hồi lại được. Vì vậy, con người cần có kế hoạch điều tra, thăm dò, khai thác khai thác, chế biến, tiết kiệm và sử dụng khoáng sản một cách hợp lí.

- Nhóm 1: Các đối tượng là khoáng sản: than đá, cát, đá vôi. Vì đây là những khoáng chất thiên nhiên được con người sử dụng trong sản xuất và đời sống.

- Nhóm 2: Vật dụng hằng ngày được làm từ khoáng sản: bút bi, gương, kéo, dao, đồng hồ, tivi,...