Giáo án điện tử Ngữ văn 12 cánh diều Bài 6: Nhật kí trong tù (Hồ Chí Minh)

VĂN BẢN: NHẬT KÍ TRONG TÙ

I. TÌM HIỂU CHUNG

1. Tác giả

• Hãy đọc và nêu những nét nổi bật về cuộc đời – sự nghiệp của tác giả Hồ Chí Minh?

• Nêu phong cách sáng tác của Hồ Chí Minh? 

• Kể tên một số văn bản tiêu biểu của tác giả?

2. Văn bản

• Xác định thể loại của văn bản “Nhật kí trong tù”?

• Nêu hoàn cảnh ra đời của văn bản “Nhật kí trong tù”?

• Nêu bố cục và nội dung chính từng phần?

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

• Phần dịch nghĩa có gì giống và khác với phần dịch thơ?
  Nhận biết nghĩa của một số yếu tố Hán Việt thông dụng có trong phần phiên âm (ngục, trung, vô, tửu, hoa, nhân, hướng, song, tiền, khán, minh, nguyệt, thì, gia), từ đó đối chiếu với phần Dịch nghĩa và Dịch thơ để nhận xét về bản dịch thơ?

• Hoàn cảnh ra đời có ý nghĩa gì đối với việc tìm hiểu bài thơ?

• Hai câu thơ đầu thể hiện tâm trạng gì của người tù? Tâm trạng ấy cho thấy tác giả là người như thế nào? (Chú ý giọng điệu ở câu thơ thứ hai: nại nhược hà?) 

• Phân tích vẻ đẹp nội dung và hình thức của hai câu thơ cuối?

• Theo em, bài thơ thể hiện đặc điểm gì trong phong cách nghệ thuật Hồ Chí Minh?

• Em thích nhất câu thơ hoặc hình ảnh nào trong bài thơ Ngắm trăng? Vì sao?

• Nhận biết và nêu lên một số đặc điểm thể loại của bài thơ Lai Tân?

• Bài thơ viết về sự việc gì? Bộ máy chính quyền của vùng đất Lai Tân (Trung Quốc) hiện nay như thế nào?

• Phân tích kết cấu của bài thơ (ba câu đầu so với câu kết bài và chỉ ra mối quan hệ của chúng, từ đó nêu nhận xét về tứ thơ của bài Lai Tân)?

• Màu sắc châm biếm, mỉa mai hóm hỉnh của tác giả được thể hiện trong bài thơ như thế nào?

• Theo em, bài thơ Lai Tân thể hiện đặc điểm gì trong phong cách nghệ thuật Hồ Chí Minh? 

• Tập thơ Nhật kí trong tù thể hiện rất rõ tinh thần “Nay ở trong thơ nên có thép”. So sánh “chất thép” ở bài thơ Lai Tân với bài thơ Ngắm Trăng?

III. TỔNG KẾT

1. Nội dung

• Em hãy nêu giá trị nội dung của văn bản “Nhật kí trong tù”?

2. Nghệ thuật

• Em hãy nêu giá trị nghệ thuật của văn bản “Nhật kí trong tù”?