Giáo án Kinh tế pháp luật 12 chân trời Bài 1: Tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, đọc các số liệu trong bảng 1.1, hình 1.1 và thông tin trong SGK tr.6 – 8 để thực hiện các yêu cầu.

Bảng 1.1. GDP, GDP/người của Việt Nam 

giai đoạn 2018 – 2022.

Hình 1.1. Biểu đồ GNI bình quân đầu người của Việt Nam, giai đoạn 1996 – 2021. 

Dựa vào bảng 1.1, hình 1.1 và thông tin trong bài, em hãy:

+ Nhận xét sự thay đổi của tăng trưởng kinh tế của Việt Nam qua các năm.

+ Cho biết để xác định tăng trưởng kinh tế của một quốc gia, cần căn cứ vào những chỉ tiêu nào, những chỉ tiêu đó phản ánh điều gì?

- GV trình chiếu cho HS xem một số video để hiểu thêm về tình hình kinh tế và sự tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023: 

+ Video kinh tế Việt Nam 2023:

https://www.youtube.com/watch?v=DvproS8nvRw

+ Video tăng trưởng kinh tế Việt Nam 2023:

https://www.youtube.com/watch?v=FjrO6zXT8Ng&t=31s

+ Hải Phòng hoàn thành chỉ tiêu kinh tế - xã hội năm 2023:

https://youtu.be/KemsZVY7hVA?si=mzWU_9MyAUooajHJ

- GV hướng dẫn HS rút ra kết luận, trả lời câu hỏi:

+ Em hiểu thế nào là tăng trưởng kinh tế?

+ Trình bày các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp sau đó trao đổi, thảo luận với nhóm để trả lời câu hỏi.

- HS rút ra kết luận về tăng trưởng kinh tế và các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận:

+ Kinh tế Việt Nam tăng trưởng qua các năm, thể hiện qua sự gia tăng của GDP, GDP/người, GNI/ người. 

+ Để xác định tăng trưởng kinh tế của một quốc gia, cần căn cứ vào các chỉ tiêu về tổng sản phẩm quốc nội (GDP), tổng sản phẩm quốc nội bình quân đầu người (GDP/người), tổng thu nhập quốc dân (GNI), tổng thu nhập quốc dân bình quân đầu người (GNI/người).

- GV mời HS nêu khái niệm tăng trưởng kinh tế và các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập

- GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dung Tăng trưởng kinh tế và các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

1. Tìm hiểu về tăng trưởng kinh tế và các chỉ tiêu của tăng trưởng kinh tế

- Khái niệm: Tăng trưởng kinh tế là sự gia tăng về quy mô sản lượng của một nền kinh tế trong một thời kì nhất định.

- Một số chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế là:

+ Tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

+ Tổng sản phẩm quốc nội bình quân đầu người (GDP/người).

+ Tổng thu nhập quốc dân (GNI).

+ Tổng thu nhập quốc dân bình quân đầu người (GNI/người).

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

* Câu hỏi 1: 

- GV chuyển giao nhiệm vụ, yêu cầu HS đọc các số liệu trong hình, bảng và thông tin trong SGK tr. 8 – 11 để thực hiện các yêu cầu.

Hình 1.2. Biểu đồ tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam giai đoạn 2018 – 2022.

Bảng 1.2. Một số tiêu chí thể hiện sự tiến bộ và công bằng xã hội của Việt Nam

Hình 1.3. Biểu đồ cơ cấu GDP của Việt Nam phân theo ngành kinh tế, năm 2017 và 2022

Hình 1.4. Biểu đồ tỉ lệ cơ cấu lao động phân theo ngành kinh tế giai đoạn 2019 – 2022

1/ Nhận xét sự phát triển kinh tế của Việt Nam.

2/ Cho biết em hiểu như thế nào về các chỉ tiêu của phát triển kinh tế; các chỉ tiêu đó phản ánh điều gì.

- GV trình chiếu một số video để HS biết thêm về phát triển kinh tế và các chỉ tiêu phát triển kinh tế.

+ Video kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam năm 2021 – 2025:

https://www.youtube.com/watch?v=NCzsOHd0GSc

+ Sự khởi sắc của kinh tế TP Hồ Chí Minh:

https://youtu.be/zgpq7p-D1i0?si=yOF39fCafOLU_84u

- GV yêu cầu HS rút ra kết luận, trả lời câu hỏi: 

+ Em hiểu thế nào là phát triển kinh tế? 

+ Phát triển kinh tế được xác định qua các chỉ tiêu cơ bản nào?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp sau đó trao đổi, thảo luận với nhóm để trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận:

1/ Kinh tế Việt Nam có sự phát triển qua các năm, vì có sự gia tăng của GDP; tiến bộ và công bằng xã hội (chỉ số GNI, tỉ lệ nghèo đa chiều, hệ số bất bình đẳng thu nhập đang theo hướng tiến bộ); chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển công nghiệp, dịch vụ; cơ cấu lao động theo ngành công nghiệp, dịch vụ từ năm 2020 – 2022 luôn chiếm tỉ lệ cao.

2/ (đính kèm phía dưới hoạt động)

- GV mời HS nêu khái niệm phát triển kinh tế và các chỉ tiêu xác định phát triển kinh tế.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập

- GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dung Phát triển kinh tế và các chỉ tiêu phát triển kinh tế.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

2. Phát triển kinh tế và các chỉ tiêu của phát triển kinh tế

- Khái niệm: Phát triển kinh tế là sự tiến bộ về mọi mặt của một nền kinh tế. 

- Các chỉ tiêu đánh giá phát triển kinh tế:

+ Chỉ tiêu phản ánh sự tăng trưởng kinh tế.

+ Chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế theo hướng tích cực.

+ Chỉ tiêu về tiến bộ xã hội.

CÁC CHỈ TIÊU CỦA PHÁT TRIỂN KINH TẾ

- Phát triển kinh tế gồm các chỉ tiêu: 

+ Sự gia tăng của các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế; 

+ Chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế theo hướng tiến bộ, hợp lí; 

+ Chỉ tiêu về tiến bộ xã hội.

- Các chỉ tiêu trên phản ánh những nội dung cơ bản như:

+ Sự gia tăng của các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế: GDP; GDP/người; GNI; GNI/người.

+ Chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế theo hướng tiến bộ, hợp lí: Sự chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế theo hướng công nghiệp hoá – hiện đại hoá (tăng tỉ trọng ngành công nghiệp và dịch vụ, giảm tỉ trọng ngành nông nghiệp trong GDP nhưng giá trị tuyệt đối của các ngành đều tăng).

+ Cơ cấu kinh tế ngành: phản ánh trình độ phân công lao động xã hội, thể hiện trình độ phát triển của lực lượng xã hội, trình độ khoa học công nghệ,…

+ Chỉ tiêu về tiến bộ xã hội: được thể hiện qua các chỉ số cơ bản như: HDI (phản ánh sự phát triển của con người trên ba phương diện là sức khoẻ giáo dục và thu nhập); chỉ số đói nghèo (thể hiện qua tỉ lệ nghèo đa chiều) phản ánh những thiếu hụt mà người nghèo phải đối mặt cùng một lúc liên quan đến tiêu chí thu nhập, tiêu chí mức độ thiếu hụt các dịch vụ cơ bản; chỉ số bất bình đẳng xã hội phản ánh tình trạng bất bình đẳng trong phân phối thu nhập của các tầng lớp dân cư.

- GV trình chiếu cho HS quan sát video về kinh tế TP Hồ Chí Minh:

+ TP Hồ Chí Minh phát triển kinh tế ban đêm:

https://youtu.be/W6TaP-jV1Ig?si=jSzBx2yLE_aoS8xF

+ TP Hồ Chí Minh tăng trưởng kinh tế Quý 1/2023:

https://youtu.be/iBgVY142Nms?si=9sT3-z41jdMRrAAz