Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 9 Chân trời bài 6: Bài phát biểu của Tổng Thư kí Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (An-tô-ni-ô Gu-tê-rét)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI GIẢNG HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Em hãy nêu những hậu quả nghiêm trọng do biến đổi khí hậu gây ra?

• Hiện tượng thời tiết cực đoan: sóng nhiệt, hạn hán kéo dài, và nắng nóng gay gắt.
• Sự tan chảy của băng ở các cực và sông băng: tăng mực nước biển, gây ngập lụt.
• Các cơn bão mạnh, mưa lớn kéo dài: lũ lụt nghiêm trọng
• Hạn hán kéo dài, giảm năng suất nông nghiệp; nguy cơ cháy rừng, phá hủy môi trường sống và đe dọa đa dạng sinh học.

BÀI 16. NHỮNG VẤN ĐỀ TOÀN CẦU ÔN TẬP VĂN BẢN 2 BÀI PHÁT BIỂU CỦA TỔNG THƯ KÍ LIÊN HỢP QUỐC VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU

NỘI DUNG BÀI HỌC

Luyện tập

Vận dụng

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Đọc lại văn bản và thảo luận nhóm đôi để trả lời các câu hỏi.

CÂU HỎI

• Nhắc lại một số hiểu biết về tác giả và xuất xứ văn bản “Bài phát biểu của Tổng Thư kí Liên Hợp quốc về biến đổi khí hậu”.
• Trình bày lại luận đề, luận điểm được sử dụng và mối quan hệ giữa các luận đề trong văn bản.
• Nhắc lại cách trình bày bằng chứng trong phần 2 của văn bản.

CÂU HỎI

• Liệt kê những giải pháp được đề ra trong văn bản.
• Vì sao tác giả nhấn mạnh sự hiện diện của giới trẻ trong những người nghe bài phát biểu?
• Tổng kết giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ “Bài phát biểu của Tổng Thư kí Liên Hợp quốc về biến đổi khí hậu”.

PHẦN 1. NHẮC LẠI KIẾN THỨC

1. Tác giả

• An-tô-ni-ô Gu-tê-rét (1949): nhà chính trị và ngoại giao người Bồ Đào Nha.
• Từng giữ chức Thủ tướng Bồ Đào Nha (1995 – 2002).
• Năm 2017, ông được bầu làm Tổng thư kí Liên hợp quốc.

• Bài phát biểu tại cuộc họp Đại hội đồng Liên hợp quốc (ở Niu Oóc, Hoa Kỳ) năm 2018.
• Gióng lên hồi chuông báo động chính phủ các quốc gia vì đã làm ngơ trước lời kêu gọi khẩn thiết của các nhà khoa học về tình trạng khí thải nhà kính tăng vọt.

2. Tác phẩm

3. Luận đề, luận điểm được sử dụng trong văn bản

Luận đề

Sự nghiêm trọng của tình trạng biến đổi khí hậu đang trở thành mối đe doạ sự tồn vong của hành tỉnh chúng ta.

Luận điểm

Phần 1: từ đầu đến “làm điều cần thiết”

Phần 3: “Ngọn núi phía trước” đến “gây ra”

Phần 4: phần còn lại.

Thực trạng biến đổi khí hậu và sự cần thiết phải giải quyết.

Phần 2: “Điều khiến cho” đến “đang dần cạn kiệt”

Hậu quả của biến đổi khí hậu toàn cầu.

Giải pháp cho vấn đề khủng hoảng biến đổi khí hậu và trách nhiệm của các quốc gia giàu có.

Khẳng định vai trò lãnh đoạ của người trẻ và phụ nữ.

Mối quan hệ giữa các luận điểm

• Có quan hệ chặt chẽ.
• Luận điểm trước là lí do, cơ sở để nêu luận điểm tiếp đó, tạo thành một hệ thống lô-gíc.

4. Những giải pháp được đề ra trong văn bản

Giảm thiểu khí nhà kính phát thải.

Sử dụng năng lượng sạch từ nước, gió, mặt trời.

Ngăn chặn nạn phá rừng và phục hồi rừng bị tàn phá.

Các quốc gia giàu có phải chịu trách nhiệm nhiều hơn.

Để thực thi, trách nhiệm chính thuộc về lãnh đạo các quốc gia, các doanh nghiệp và các nhà khoa học trên thế giới.

5. Sự hiện diện của giới trẻ trong những người nghe phát biểu

• Là những chủ nhân tương lai của xã hội, có tri thức, có nhận thức nhạy bén, đúng đắn.
• Có những phẩm chất của một người công dân toàn cầu.
• Là lực lượng quan trọng để thay đổi thế giới.

6. Tổng kết

Nội dung

• Bày tỏ sự lo lắng trước thực trạng và hậu quả của tình trạng biến đổi khí hậu với sự sống còn của Trái đất.
• Thông điệp: Mọi người cần khẩn trương hành động để làm chậm quá trình biến đổi khí hậu.

Nghệ thuật

• Nêu luận điểm ấn tượng.
• Lập luận chặt chẽ.
• Luận điểm đề, luận điểm, lí lẽ, dẫn chứng có quan hệ chặt chẽ.

PHẦN 2 LUYỆN TẬP

• Câu 1: Em hãy phân tích vai trò của cộng đồng quốc tế trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu như được nêu trong bài phát biểu.
• Câu 2: Từ bài phát biểu của Tổng Thư kí Liên Hợp quốc, em hãy liên hệ với vai trò của Việt Nam trong việc tham gia các nỗ lực toàn cầu nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Câu 1. Em hãy phân tích vai trò của cộng đồng quốc tế trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu như được nêu trong bài phát biểu.

Các diễn đàn quốc tế như Liên Hợp quốc, Hội nghị Thượng đỉnh về Biến đổi Khí hậu (COP), và các hiệp định toàn cầu như Hiệp định Paris là những nền tảng quan trọng để thúc đẩy hợp tác quốc tế và thống nhất các cam kết hành động.

• Các quốc gia phát triển, với khả năng tài chính và công nghệ tiên tiến, đóng vai trò hỗ trợ các quốc gia đang phát triển trong việc thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
• Chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức và công nghệ: chuyển giao công nghệ năng lượng sạch.
• Nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu và khuyến khích mỗi quốc gia và cá nhân hành động có trách nhiệm.

Câu 2: Từ bài phát biểu của Tổng Thư kí Liên Hợp quốc, em hãy liên hệ với vai trò của Việt Nam trong việc tham gia các nỗ lực toàn cầu nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu, đặc biệt là ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long và các khu vực ven biển.

Bảo vệ môi trường trong nước.

Đóng góp vào nỗ lực quốc tế.

• Tham gia các hội nghị quốc tế như Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu (COP), đóng góp ý kiến và kinh nghiệm.
• Tham gia nhiều hiệp định quốc tế về biến đổi khí hậu, như Hiệp định Paris 2015.
• Cam kết giảm phát thải khí nhà kính và chuyển đổi sang nền kinh tế xanh.

Việt Nam có vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.

PHẦN 3 VẬN DỤNG

Nhiệm vụ 1 Đọc ngữ liệu và trả lời câu hỏi

NGỮ LIỆU 1

VI NHỰA : LẤP ĐẦY TRỜI MÂY, CUỐN THEO CHIỀU GIÓ

(Lê My) 

 Giống như bụi mịn, vi nhựa đã xâm nhập bầu khí quyển và có lẽ đã bao vây địa cầu.

[...] Giống như bụi mịn, vi nhựa đã xâm nhập bầu khí quyển và có lẽ đã bao vây địa cầu. Chúng là hạt nhựa có kích thước dưới 5mm và thường rơi vào hai dạng sau đây. Thứ nhất, theo thời gian, các vật dụng bằng nhựa như chai nước, túi ni lông và màng bọc thực phẩm phân rã thành những mảnh nhựa nhỏ. Thứ nhì, các "vi sợi" rơi ra khi ta giặt áo quần (loại sợi tổng hợp) và xả nước... ra biển. Sau đó, gió quét qua đất liền và đại dương, thổi vi nhựa vào không khí.

Đến cùng mưa

Năm 2020, Janice Brahney (ĐH Bang Utah, Mỹ) xuất bản một bài báo gây chấn động trên tạp chí Science: khoảng 1.000 tấn vi nhựa "lắng đọng" tại các khu bảo tồn ở miền tây Hoa Kỳ mỗi năm, tương đương hơn 123 triệu chai nhựa. 

[...] Nhựa có thể làm trời đổ mưa! Hơi nước vốn không tự nó ngưng tụ thành giọt để tạo thành mây. Nó hình thành xung quanh những hạt nhân ngưng kết, thường là những hạt bụi nhỏ, muối, cát, bồ hóng hoặc tro bụi thải ra do đốt nhiên liệu hóa thạch, cháy rừng, nấu nướng hay núi lửa. 

Gần đây, khoa học đã xác nhận rằng vi nhựa cũng có thể làm hạt nhân tạo mây. Nói chung, các đám bụi lơ lửng trên trời, gọi là sol khí, xuất hiện ngày càng nhiều kể từ sau Cách mạng Công nghiệp và chúng tác động lên mọi thứ, từ chất lượng không khí chúng ta hít thở, màu sắc của hoàng hôn, đến số lượng và loại mây. […]

Theo với gió

Việc xác định nguồn gốc của vi nhựa có thể giúp ta hiểu hơn các tác động khí hậu của nó. Natalie Mahowald ở ĐH Cornell (Mỹ) đã thử tìm câu trả lời thông qua mô hình hóa, sử dụng bộ dữ liệu của Janice Brahney, hoàn lưu của khí quyển và những nguồn phát thải nhựa đã biết.

(1) Trên đường sá, lốp xe và phanh bị mài mòn, ném vô số vi nhựa vào không khí.

(2) Bụi nông nghiệp cũng chứa vi nhựa, một phần từ đồ nhựa được sử dụng trên các cánh đồng, một phần do người ta ném quần áo sợi tổng hợp vào máy giặt. Nước thải chảy vào các nhà máy xử lý để tách chất rắn ra khỏi chất lỏng, và khoảng một nửa số chất rắn sinh học sẽ được dùng làm phân bón. 

(3) Ngoài đại dương, những đảo rác khổng lồ từ từ phân hủy thành những mảnh siêu nhỏ và nhẹ, sau đó nổi lên bề mặt và bị cuốn vào không khí.

Mô hình của Mahowald kết luận rằng khắp miền tây Hoa Kỳ, vi nhựa đến từ ba nguồn kể trên với tỉ lệ lần lượt là 84%, 5% và 11%. Một số vi nhựa đã được tìm thấy cách xa nguồn giả định đến hàng ngàn cây số. Càng nhỏ, càng nhẹ, chúng sẽ càng ở lâu trên bầu trời.[…]

Làm rối quá trình cô lập carbon

Các hạt vi nhựa không chỉ giải phóng khí nhà kính khi chúng phân hủy, mà còn có thể ức chế một trong những bể hấp thụ carbon quan trọng nhất của thế giới - đáy biển. Trước tiên, chúng ta cần hiểu sơ về "chiếc máy bơm carbon sinh học". Đầu tiên, CO2 từ khí quyển hòa tan vào nước trên bề mặt đại dương. Nhờ quang hợp, thực vật phù du hấp thụ carbon vào cơ thể, trước khi trở thành thức ăn cho động vật phù du và nhượng lại toàn bộ chỗ carbon này. 

Ở bước cuối cùng, động vật phù du bài tiết một phần carbon dưới dạng các "viên phân". Sau khi chỗ phân li ti chìm xuống và chạm đáy đại dương, carbon có thể được "tái khoáng hóa" thành đá - ngăn không cho nó thoát trở lại bầu khí quyển. Quá trình này cô lập tới 12 tỉ tấn carbon dưới đáy biển mỗi năm, vào khoảng 1/3 lượng khí thải hàng năm của nhân loại. 

Thật không may, vi nhựa can thiệp vào mọi chỗ của quá trình trên. Điều khiến các nhà khoa học lo ngại nhất có lẽ là cách mà vi nhựa cản trở các viên phân chìm xuống biển. Theo bài báo năm 2016 của Matthew Cole, nhà sinh thái học biển tại Phòng thí nghiệm biển Plymouth (Anh), động vật phù du ăn phải vi nhựa sẽ thải ra phân có khả năng... nổi tốt hơn (hãy nghĩ đến túi ni lông nổi trên mặt nước), từ đó chìm chậm hơn. […]

(https://cuoituan.tuoitre.vn)

Câu 1. Chỉ ra yếu tố phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản.

Câu 2. Từ thông tin vi nhựa đến từ ba nguồn kể trên với tỉ lệ lần lượt là 84%, 5% và 11%, xác định nguồn phát tán hạt vi nhựa với tỉ lệ 84%. 

Câu 3. Nêu mục đích của tác giả khi tạo lập văn bản. 

Câu hỏi

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------