Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 9 Chân trời bài 9: Ôn tập thực hành tiếng Việt

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MÔN NGỮ VĂN!

KHỞI ĐỘNG

LÀM VIỆC NHÓM ĐÔI

Theo em, vì sao cần biến đổi và mở rộng cấu trúc câu?

Nhiệm vụ

Việc sử dụng nhiều cấu trúc câu khác nhau:

Tránh lặp đi lặp lại một dạng câu đơn giản.

Làm cho văn bản trở nên đa dạng, sinh động và thú vị hơn.

Người đọc (người nghe) sẽ cảm thấy ít nhàm chán hơn khi thấy sự biến đổi trong cách diễn đạt.

Cho thấy khả năng làm chủ ngôn ngữ tốt.

Thể hiện tư duy linh hoạt, sự sáng tạo và vốn ngôn ngữ phong phú của mình.

Việc sử dụng nhiều cấu trúc câu khác nhau:

Câu ghép

Câu phức

Liên kết các ý tưởng lại với nhau, tạo nên mạch lạc cho toàn bộ văn bản.

Khi biến đổi cấu trúc câu, có thể sử dụng:

Bài 9: Những bài học từ trải nghiệm đau thương

Ôn tập Thực hành tiếng Việt

BIẾN ĐỔI VÀ MỞ RỘNG CẤU TRÚC CÂU: ĐẶC ĐIỂM VÀ TÁC DỤNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

I – NHẮC LẠI KIẾN THỨC

II – LUYỆN TẬP

I

NHẮC LẠI KIẾN THỨC

HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN

Dựa vào kiến thức đã học, trả lời câu hỏi:

• Biến đổi cấu trúc câu là gì?
• Mở rộng cấu trúc câu là gì?

Biến đổi cấu trúc câu có thể thực hiện bằng nhiều cách khác nhau

Thay đổi trật tự các thành phần trong câu

Tách câu

Gộp câu

Rút gọn câu

…

Đáp ứng các mục đích khác nhau (nhấn mạnh thông tin, cung cấp thêm thông tin, làm cho câu ngắn gọn hơn,...).

1. Biến đổi cấu trúc câu

Thêm thành phần phụ

Dùng cụm từ mở rộng câu

Mở rộng cấu trúc câu có thể thực hiện bằng cách:

Cung cấp thêm thông tin về một khía cạnh nào đó.

2. Mở rộng cấu trúc câu

II

LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Câu nào trong các câu dưới đây không phải là câu dùng cụm chủ ngữ - vị ngữ để mở rộng thành phần bổ ngữ của câu?

D. Chiếc cặp mà em trai tôi đánh rơi ở trường đã được tìm thấy.

B. Chúng tôi đang nghiên cứu vấn đề mà nhiều nhà khoa học quan tâm gần đây.

C. Anh ấy mua chiếc điện thoại mà nhiều người đang săn đón trên thị trường.

A. Cô ấy thích nghe những bài hát mà ca sĩ yêu thích của cô thường biểu diễn.

Câu 2: Thành phần biệt lập trong câu “Sách - người bạn thầm lặng nhưng luôn mang đến tri thức và niềm vui - là món quà vô giá cho mọi lứa tuổi” là:

B. Người bạn thầm lặng nhưng luôn mang đến tri thức và niềm vui.

D. Cho mọi lứa tuổi.

C. Là món quà vô giá.

A. Sách.

Câu 3: Việc biến đổi cấu trúc câu nên dựa vào yếu tố nào?

C. Lô-gíc của mạch viết và sự liên kết với câu trước đó.

D. Số lượng từ trong câu.

B. Độ dài của câu.

A. Sở thích cá nhân của người viết.

Câu 4: Trong các câu có từ được sau đây, câu nào là câu bị động?

D. Mỗi lần được điểm cao, tôi lại được ba mẹ mua tặng một thứ đồ dùng học tập mới.

B. Gia đình tôi chuyển về Hà Nội được mười năm rồi.

C. Bạn ấy được điểm mười.

A. Cha tôi sinh được hai người con.

Câu 5: Thành phần biệt lập trong câu “Việt Nam đang nỗ lực phát triển năng lượng tái tạo - bao gồm năng lượng mặt trời, gió và sinh khối - nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường” là:

B. Bao gồm năng lượng mặt trời, gió và sinh khối.

D. Năng lượng tái tạo.

C. Nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

A. Việt Nam đang nỗ lực phát triển năng lượng tái tạo.

Nhiệm vụ 2: Luyện tập vận dụng

Câu 1

?

Xếp đặt các từ ngữ theo trật tự khác hoặc chuyển cụm chủ ngữ - vị ngữ thành cụm danh từ trong những câu dưới đây và nhận xét về sự biến đổi nghĩa có thể có ở từng câu sau việc làm đó.

• Các bạn tán thưởng bài thuyết minh của em về danh lam thắng cảnh.
• Con người đã phá vỡ sự toàn vẹn của cảnh quan vì tiến hành một số hoạt động vô ý thức.
• Tác phẩm ấy ra đời đã đánh dấu một thành tựu mới của truyện ngắn Việt Nam hiện đại.

Gợi ý

Gợi ý

Gợi ý

Gợi ý

Câu 2

?

Biến đổi câu bị động sau thành câu chủ động và cho biết nghĩa của câu bị thay đổi như thế nào sau sự biến đổi này.

Khối đá ấy có hình người trên đỉnh Yên Tử được người đời sau gọi là An Kỳ Sinh.

(Theo Thi Sảnh, Yên Tử, núi thiêng)

Gợi ý

Chuyển câu bị động thành câu chủ động:

Người đời sau gọi khối đá có hình người trên đỉnh Yên Tử là tượng An Kỳ Sinh.

Nhận xét

Câu biến đổi đặt trọng tâm thông tin vào “người đời sau” thay cho trọng tâm “khối đá có hình người” như ở câu gốc.

Câu 4

?

Chuyển đổi mỗi câu chủ động dưới đây thành câu bị động theo cách làm tương tự đã thực hiện ở Bài tập 3.

(a). Hậu thế đánh giá bia Vĩnh Lăng là một trong những tấm bia đẹp nhất Việt Nam về mặt mĩ thuật và kĩ thuật.

(b). Nhiều du khách nước ngoài gọi Việt Nam là “thiên đường của ẩm thực đường phố.

Gợi ý

--------------- Còn tiếp ---------------