Giáo án và PPT Ngữ văn 8 chân trời Bài 7: Cây sồi mùa đông (Iu-ri Na-ghi-bin)

VĂN BẢN 4: CÂY SỒI MÙA ĐÔNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu học sinh: Các em đã từng đi đến trường với con đường quen thuộc, những cảnh vật quen thuộc. Thế nhưng đã bao giờ các bạn bỗng thấy con đường đó trở nên đặc biệt hay chưa. Hãy chia sẻ nhé

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu chung

GV đặt câu hỏi hướng dẫn HS tìm hiểu:

• Em hãy nêu vài nét về tác giả Yuri Nagibin.
• Văn bản “Cây sồi mùa đông” được viết theo thể loại gì?
• Em hãy nêu xuất xứ của văn bản.

Sản phẩm dự kiến:

1. Tác giả

- Yuri Nagibin sinh ngày 3 tháng 4 1920 (103 tuổi) tại Moscow, Nga.

- Yuri Nagibin là một nhà viết kịch nổi tiếng của Nga. Yuri Nagibin xếp hạng nổi tiếng thứ 97006 trên thế giới và thứ 756 trong danh sách các Nhà viết kịch nổi tiếng.

2. Tác phẩm

- Thể loại: Truyện ngắn

- Xuất xứ: Trích trong tác phẩm Người thầy đầu tiên.

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

Hoạt động 2: Nội dung bao quát của truyện.

GV đặt câu hỏi: Em hãy xác định đề tài và nội dung bao quát của văn bản.

Sản phẩm dự kiến:

- Nội dung bao quát của truyện: kể về chú bé Xa-vu-skin thường đi học muộn và câu trả lời (được cho là sai) của em trong tiết học cho từ vựng của cô An-na Va-xi-li-ép-na khi em nhất quyết khẳng định “cây sồi mùa đông” là danh từ. Điều này khiến cô giáo muốn tìm hiểu lí do đi học muộn của cậu bé. Sau chuyến đi vào rừng cùng chú bé Xa-vu-skin, cô giáo đã hiểu lí do chú bé chọn đi con đường rừng để đến trường dù đường đó xa hơn, khiến em thường xuyên đi học muộn và vì sao em lại khăng khăng cho rằng “cây sồi mùa đông” là danh từ. Đồng thời cô phát hiện được vẻ đẹp của một tâm hồn trẻ thơ trong sáng, nhân hậu, yêu thiên nhiên, trân trọng mọi sự sống. Từ đó, cô đã tự phê phán những bài giảng khô khan, chưa hiểu hết vẻ đẹp của tiếng mẹ đẻ cũng như vẻ đẹp muôn màu của cuộc sống.

Hoạt động 3: Một số chi tiết tiêu biểu thể hiện tình cảm mà cậu bé Xa-vu-skin đã dành cho cây sồi và loài vật trong khu rừng 

GV đặt câu hỏi: Nêu một số chi tiết tiêu biểu thể hiện tình cảm mà cậy bé Xa-vu-skin đã dành cho cây sồi và loài vật trong khu rừng. Điều này góp phần thể hiện nét tính cách gì của nhân vật.

Sản phẩm dự kiến:

+ Cách giới thiệu về cây sồi hết sức yêu thương, tự nhiên như giới thiệu một người quen cũ của mình với cô giáo: “Nó đây này, cây sồi mùa đông”.

+ Hình ảnh cố gắng vần một mảnh tuyết để tìm con nhóm sống dưới một cái hố, ân cần đắp cho nhím tấm chăn mộc mạc và trò chuyện với con nhím, khen ngợi nó rất dịu dàng: “Nó tự ủ ấm mới khéo chứ!”

+ Hành động bới tuyết, đưa cô giáo đi thăm hỏi thế giới bé nhỏ sống dưới gốc cây sồi mùa đông: con nhái, bọ dừa, thằn lằn, rệp cây.

+ Cảm giác buồn, cúi đầu xuống khi cô giáo An-na Va-xi-li-ép-na bảo chú bé phải đi học bằng đường nhựa, không được đi tắt qua rừng để thăm cây sồi và các loài sinh vật. Khi cô giáo nói chú bé có thể được đi tắt qua rừng, Xa-vi-skin không dám hứa với cô em sẽ không đi học trễ. Vì em hiểu, mỗi khi đi qua con đường nàu, tình yêu dành cho cây sồi và các loài sinh vật sẽ níu chân em lại.

+ Lời dặn cô An-na Va-xi-li-ép-na khi gặp các con thú có sừng trên đường về: cô chỉ cần giơ gậy làm nó sợ thôi, không nên đánh nó, nó sẽ “giận và bỏ rừng đi biệt mất”. Lời dặn này thể hiện tình yêu, sự lo lắng, quan tâm mà chú bé dành cho các loài vật.

- Từ các chi tiết trên, có thể nhận ra những đặc điểm sau trong tính cách của chú bé Xa-vu-skin:

+ Tâm hồn trong sáng, đẹp đẽ, hài hòa với thiên nhiên kì diệu.

+ Tấm lòng nhân hậu, yêu thương từ những động vật nhỏ bé, bình thường nhất cho đến cây sồi hùng vĩ, cao lớn.

+ Tinh tế, biết cách lo lắng, quan tâm, dịu dàng, chu đáo (thể hiện rõ nhất qua chi tiết đứng từ xa để bảo vệ cho cô giáo sau giây phút cô trò chia tay nhau)

……

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1. Đâu là năm sinh, năm mất của tác giả Iu-ri Na-ghi-bin? 

A. 1920 - 1994 

B. 1920 - 1995 

C. 1921 - 1994 

D. 1921 - 1995 

Câu 2. Iu-ri Na-ghi-bin là nhà văn người nước nào? 

A. Anh 

B. Pháp 

C. Mĩ 

D. Nga 

Câu 3: Khoảng thời gian nào là thời kỳ sáng tạo sung sức nhất của Iu-ri Na-ghi-bin? 

A. Những năm 1940 

B. Những năm 1950 

C. Những năm 1960 

D. Những năm 1970

Câu 4: Đề tài của văn bản Cây sồi mùa đông là gì? 

A. Tình cảm yêu thương giữa giáo viên và học sinh. 

B. Bức tranh thiên nhiên sinh động và tình yêu đối với thiên nhiên. 

C. Ca ngợi sức mạnh và niềm tin của con người trong cuộc sống. 

D. Tinh thần nghị lực và bản lĩnh của con người. 

Câu 5: Chi tiết tiêu biểu nào thể hiện tình cảm mà cậu bé Xa-vu-skin đã dành cho cây sồi và các loài vật trong khu rừng là:

A. Nó gắng sức vần một tảng tuyết bên dưới bết những đất cùng với đám cỏ mục nát vẫn còn sót lại.

B. Cư xử một cách tự nhiên với người quen cũ của mình.

C. Bới tuyết bằng một cành cây.

D. Tất cả các đáp án trên. 

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Viết đoạn văn ngắn (từ 7 - 10 câu) kể về một kỉ niệm giữa em với một người thầy/cô giáo khiến em nhớ mãi.

Câu 2: Thông điệp mà nhà văn muốn gửi đọc qua câu chuyện này là gì?