Giáo án chuyên đề Toán 12 cánh diều Bài 3: Đầu tư tài chính. Lập kế hoạch tài chính cá nhân

Cô Hạnh có 500 triệu đồng. Có ba phương án để cô Hạnh cân nhắc:

Phương án 1: Đem số tiền đó gửi tiết kiệm kì hạn 12 tháng ở một ngân hàng với lãi suất 7,2%/năm.

Phương án 2: Đầu tư vào chứng khoán của công ty A với lãi suất kì vọng là 12%/năm nhưng rủi ro cao.

Phương án 3: Dành ra một khoản tiền để gửi tiết kiệm, khoản tiền còn lại đầu tư chứng khoán.

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

NV1: Tìm hiểu khái niệm đầu tư tài chính

- GV cho HS thảo luận HĐ1 theo cặp.

Hãy cho biết đầu tư tài chính là gì?

+ GV khuyến khích HS tìm hiểu trên nhiều phương tiện, đưa ra ý kiến cá nhân.

- GV gọi 1 - 2 HS đứng tại chỗ trả lời.

- GV nhận xét và rút ra kết luận.

- GV cho HS tìm hiểu Ví dụ 1.

Hãy nêu sự khác biệt giữa tiết kiệm và đầu tư.

- GV cho HS thực hiện Luyện tập 1.

Bạn Ánh nói rằng gia đình bạn đầu tư tài chính bằng cách gửi tiết kiệm 100 triệu đồng và đầu tư chứng khoán là 100 triệu đồng. Bạn Ánh nói như thế có chính xác hay không? Vì sao?

- GV gọi 1 HS đứng tại chỗ trả lời.

- GV nhận xét và chốt đáp án.

NV2: Tìm hiểu khái niệm về chứng khoán

- GV cho HS thảo luận HĐ2 theo nhóm đôi.

Hãy cho biết cổ phiếu của ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank, mã chứng khoán VCB) có phải là chứng khoán hay không?

- GV gọi 2 HS đứng tại chỗ trả lời.

- GV nhận xét, chốt đáp án, rút ra kết luận.

- GV cho HS quan sát Ví dụ 2.

Hãy giải thích vì sao thị trường chứng khoán có vai trò rất lớn cho nền kinh tế đất nước.

- GV cho HS thảo luận Luyện tập 2 theo nhóm đôi.

Hãy giải thích vì sao thị trường chứng khoán có thể giúp cho phân phối vốn hiệu quả hơn.

- GV gọi 2 nhóm đứng tại chỗ giải thích.

- GV nhận xét.

NV3: Tìm hiểu đầu tư chứng khoán thông qua mua bán cổ phiếu

- GV cho HS thảo luận HĐ3 theo nhóm 4 người.

Hãy cho biết: Đầu tư chứng khoán là gì? Cổ phiếu là gì? Giá trung bình của cổ phiếu là gì? Cổ tức là gì? Có các hình thức nào để trả cổ tức?

- GV gọi 3 HS đứng tại chỗ trả lời.

- GV nhận xét, rút ra kết luận.

- GV nêu chú ý.

- GV cho HS tìm hiểu Ví dụ 3.

- GV cho HS thực hiện Luyện tập 3 theo nhóm đôi.

- GV gọi 2 HS đứng tại chỗ đọc đáp án.

- GV nhận xét, chốt đáp án.

- GV cho HS quan sát và nghiên cứu Ví dụ 4.

- GV cho HS hoàn thành yêu cầu của Luyện tập 4.

- GV gọi lần lượt 2 HS thực hiện ý a) và ý b).

- GV nhận xét và chốt đáp án.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HS theo dõi SGK, chú ý lắng nghe, tiếp nhận kiến thức, hoành thành các yêu cầu, thảo luận nhóm.

- GV quan sát, hỗ trợ.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày.

- Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quá lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

I. Một số vấn đề về đầu tư tài chính

1. Khái niệm đầu tư tài chính

HĐ1

Đầu tư tài chính là việc sử dụng tiền vào các kênh đầu tư như chứng khoán (cổ phiếu, trái phiếu,…), bất động sản, ….nhằm gia tăng lợi nhuận.

Kết luận

Đầu tư tài chính là bỏ tiền của cá nhân, tổ chức vào một doanh nghiệp hay một hoạt động kinh doanh để có được lợi nhuận hoặc để tiến hành thành công hoạt động kinh doanh đó.

Ví dụ 1 (SGK – tr.59)

Hướng dẫn giải: SGK – tr.59

Luyện tập 1 (SGK – tr.59)

Bạn Ánh nói chưa chính xác vì khoản tiết kiệm 100 triệu đồng không được gọi là đầu tư tài chính.

2. Khái niệm về chứng khoán

HĐ 2

Cổ phiếu của ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank, mã chứng khoán VCB) có là chứng khoán.

Kết luận

• Chứng khoán là chứng từ có giá trị dài hạn xác nhận sở hữu hợp pháp của người sở hữu (gọi chung là nhà đầu tư) với tài sản của doanh nghiệp hoặc tổ chức phát hành.

• Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các giao dịch mua bán trao đổi các loại chứng khoán. Chứng khoán là hàng hóa của thị trường chứng khoán.

Ví dụ 2 (SGK – tr.60)

Hướng dẫn giải: SGK – tr.60

Luyện tập 2 (SGK – tr.60)

Thị trường chứng khoán có thể giúp cho phân phối vốn hiệu quả hơn vì thông qua thị trường chứng khoán, các doanh nghiệp có thể huy động vốn từ các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức trên toàn thế giới. Điều này giúp các doanh nghiệp có thêm nguồn lực để đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, tạo ra nhiều việc làm và góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

3. Đầu tư chứng khoán thông qua mua bán cổ phiếu

HĐ3 

⦁ Đầu tư chứng khoán là đầu tư vào các sản phẩm trên thị trường chứng khoán, cụ thể là cổ phiếu, trái phiếu, … Bản chất của đầu tư chứng khoán là mua sản phẩm với giá thấp và bán lại với giá cao, từ đó nhận được lợi nhuận đầu tư.

⦁ Cổ phiếu là một loại chứng khoán (được coi là tài sản) và cũng là đối tượng giao dịch trên sàn chứng khoán.

⦁ Giá trung bình của cổ phiếu trong một ngày giao dịch được tính bằng trung bình cộng của giá cao nhất và giá thấp nhất của cổ phiếu trong ngày giao dịch đó.

⦁ Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác. Có hai hình thức chi trả cổ tức phổ biến nhất, đó là: trả bằng tiền và trả bằng cổ phiếu.

Kết luận

• Đầu tư chứng khoán là đầu tư vào các sản phẩm trên trên thị trường chứng khoán, cụ thể là cổ phiếu, trái phiếu,...

• Cổ phiếu là một loại chứng khoán (được coi là tài sản) và cũng là đối tượng giao dịch trên sàn chứng khoán.

• Giá trung bình của cổ phiếu trong một ngày giao dịch được tính bằng trung bình cộng của giá cao nhất và giá thấp nhất của cổ phiếu trong ngày giao dịch đó.

• Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác.

Chú ý:

Bản chất của đầu tư chứng khoán là mua sản phẩm với giá thấp nhất và bán lại với giá cao, từ đó nhận được lợi nhuận đầu tư.

Đầu tư chứng khoán tuy cần bỏ nhiều công sức để học hỏi, nhưng là một kĩ năng cực kì hữu ích.

Có hai hình thức chỉ ra cổ tức phổ biến nhất: trả bằng tiền và trả bằng cổ phiếu.

Ví dụ 3 (SGK – tr.61)

Hướng dẫn giải: SGK – tr.61

 Luyện tập 3 (SGK – tr.61)

100 cổ phiếu VCB sẽ nhận được thêm số cổ phiếu mới là:

(cổ phiếu).

Ví dụ 4 (SGK – tr.61, 62)

Hướng dẫn giải: SGK – tr.62

Luyện tập 4 (SGK – tr.62)

a) Số tiền lãi cô Bình nhận được sau khi bán là:

(đồng).

b) Số tiền lãi cô Bình nhận được sau khi thanh toán tiết kiệm vào ngày 12/4/2023 là:

(đồng).

Ta thấy .

Do đó, cùng với một số tiền vốn, phương án kinh doanh đầu tư cổ phiếu có số tiền lãi nhiều hơn.

Nhận xét: Đầu tư chứng khoán là một công việc phức tạp và có nhiều rủi ro.

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

NV1: Tìm hiểu đánh giá rủi ro trong hoạt động đầu tư tài chính của doanh nghiệp

- GV cho HS thảo luận HĐ 4 theo cặp.

Hãy nêu mức độ rủi ro trong hoạt động đầu tư tài chính của doanh nghiệp.

- GV gọi một số HS đứng tại chỗ trả lời.

- GV nhận xét.

- GV cho HS tìm hiểu Ví dụ 5.

+ GV yêu cầu HS nhắc lại công thức tính xác suất có điều kiện và hoàn thành yêu cầu đề bài.

- GV cho HS tìm hiểu Ví dụ 6.

+ GV yêu cầu HS nhắc lại các kiến thức liên quan đến biến ngẫu nhiên rời rạc và bảng phân bố.

+ Xác suất để công ty đạt lãi suất ít nhất 12% thì thuộc tập giá trị nào?

+ Mức lãi suất nhiều khả năng nhất là gì? Tính lãi suát trung bình. 

- GV cho HS tìm hiểu Ví dụ 7.

+ ý a): Tính lợi nhuận trung bình của từng dự án và đưa ra lực chọn cho dự án nên đầu tư.

+ ý b): Tính phương sai của các dự án để so sánh mức độ rủi ro, từ đó đưa ra lựa chọn cho dự án nên đầu tư.

- GV yêu cầu HS thực hiện Luyện tập 5.

Bảng phân bố xác suất của lãi suất đầu tư ở một công ty như sau:

Việc đầu tư gặp phải rủi ro khi lợi nhuận thu được từ việc đầu tư thấp hơn mức lãi suất ngân hàng. Giả sử lãi suất ngân hàng là 9%. Tìm mức độ rủi ro khi đầu tư vào công ty đó.

- GV gọi 2 HS lên bảng trình bày.

- HS dưới lớp theo dõi, nhận xét.

- GV chốt đáp án

NV2: Tìm hiểu kiểm soát rủi ro trong đầu tư chứng khoán

- GV cho HS thảo luận về HĐ5 theo nhóm đôi.

Hãy nêu khái niệm về cổ tức, hình thức chi trả cổ tức phổ biến nhất.

- GV gọi 1 HS đứng tại chỗ nêu lại khái niệm về tỉ suất cổ tức.

- GV cho HS quan sát và nghiên cứu Ví dụ 8.

- GV nêu mô hình cổ tức một giai đoạn (mô hình cổ tức 1 năm)

……………

II. Giải quyết một số vấn đề về đầu tư tài chính

1. Đánh giá rủi ro trong hoạt động đầu tư tài chính của doanh nghiệp

HĐ 4

Đánh giá mức độ rủi ro trong đầu tư phụ thuộc vào tiêu chí xác định rủi ro. Trong cùng một điều kiện đầu tư, khi thay đổi tiêu chí xác định rủi ro, ta có thể nhận được những mức độ rủi ro khác nhau.

Nhận xét: Đánh giá mức độ rủi ro trong đầu tư phụ thuộc vào tiêu chí xác định rủi ro. Trong cùng một điều kiện đầu tư, khi thay đổi tiêu chí xác định rủi ro có thể nhận được những mức độ rủi ro rất khác nhau.

Ví dụ 5 (SGK – tr.64)

Hướng dẫn giải: SGK – tr.64

Ví dụ 6 (SGK – tr.64, 65)

Hướng dẫn giải: SGK – tr.65

Ví dụ 7 (SGK – tr.65)

Hướng dẫn giải: SGK – tr.66

Luyện tập 5 (SGK – tr.65)

Xác suất rủi ro khi đầu tư vào công ty đó là:

2. Kiểm soát rủi ro trong đầu tư chứng khoán

HĐ 5

– Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác.

– Có hai hình thức chi trả cổ tức phổ biến nhất, đó là: trả bằng tiền và trả bằng cổ phiếu.

⦁ Trả cổ tức bằng tiền là việc doanh nghiệp trả cổ tức bằng tiền trực tiếp vào tài khoản chứng khoản cho cổ đông.

⦁ Trả cổ tức bằng cổ phiếu.

Ví dụ 8 (SGK – tr.66)

Hướng dẫn giải: SGK – tr.66

Mô hình cổ tức một giai đoạn (mô hình cổ tức 1 năm)

Công thức tính là:

Trong đó: 

: giá trị của một cổ phiếu tại thời điểm hiện tại;

: giá bán kì vọng của một cổ phiếu tại thời điểm kết thúc 1 năm;

: cổ tức kì vọng trên mỗi cổ phiếu cho một năm, giả định sẽ được trả vào cuối năm thứ nhất;

: tỉ suất lợi nhuận yêu cầu trên cổ phiếu.

…………….