Giáo án Công nghệ 12 Điện - điện tử Cánh diều bài 9: Sơ đồ hệ thống điện trong gia đình

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí và các bước vẽ

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và nêu khái niệm sơ đồ hệ thống điện gia đình.

- GV chiếu và giới thiệu kí hiệu một số phần tử cơ bản trên sơ đồ hệ thống điện cho HS.

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi, nghiên cứu SGK và trả lời nội dung Câu hỏi (SGK – tr44)

1. Sơ đồ nguyên lí của hệ thống điện dùng để làm gì? Trình bày các bước vẽ sơ đồ nguyên lí.

2. Mô tả sơ đồ nguyên lí của hệ thống điện ở Hình 9.1.

- GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung Ví dụ (SGK – tr44).

- Sau khi HS trả lời, GV kết luận về nội dung sơ đồ nguyên lí.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin SGK sau đó trao đổi, thảo luận trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận.

*Trả lời Câu hỏi (SGK – tr44)

1. (Như nội dung DKSP).

2. Mô tả sơ đồ nguyên lí của hệ thống điện ở Hình 9.1:

+ Sơ đồ nguyên lí Hình 9.1 gồm nguồn xoay chiều 220 V, 1 aptomat tổng ApT, 2 aptomat nhánh Ap1, Ap2, 1 ổ cắm và 2 bóng đèn Đ1, Đ2.

+ Aptomat tổng hai cực ApT dùng để đóng cắt nguồn xoay chiều 220 V (cả dây pha và dây trung tính) cấp điện vào nhà. Hai aptomat một cực Ap1 và Ap2 dùng để đóng, cắt dây pha cung cấp điện cho hai nhánh: Ap1 cấp điện cho 1 ổ cắm, Ap2 cấp điện cho 2 đèn Đ1 và Đ2. Dây trung tính từ ApT được nối trực tiếp đến 2 đèn và ổ cắm. Nguồn xoay chiều 220 V và các thiết bị điện trong sơ đồ mạch điện được đấu nối liên hệ với nhau bằng dây dẫn điện lõi đồng có vỏ bọc cách điện bảo vệ.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Từ kết quả thảo luận của nhóm, GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dungSơ đồ nguyên lí.

- GV chuyển sang nội dung Sơ đồ lắp đặt.

I. SƠ ĐỒ HỆ THỐNG ĐIỆN GIA ĐÌNH

- Sơ đồ hệ thống điện gia đình (gọi tắt là sơ đồ điện) là hình biểu diễn quy ước của một mạng điện trong gia đình, từ nguồn điện đến các phân tử đầu nối, đóng cắt, cung cấp điện cho các thiết bị điện, điện tử như đèn, quạt, tủ lạnh, máy điều hoà không khí, ti vi,... 

- Sơ đồ điện được phân thành hai loại: sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt.

1. Sơ đồ nguyên lí

- Sơ đồ nguyên lí hệ thống điện biểu diễn mối liên hệ điện của các phần tử trong hệ thống điện mà không thể hiện vị trí và cách lắp đặt của chúng. Sơ đồ nguyên lí dùng để phân tích chức năng, nghiên cứu nguyên lí làm việc của hệ thống điện.

- Các bước vẽ sơ đồ nguyên lí:

+ Bước 1: Xác định các thiết bị điện có trong hệ thống điện.

+ Bước 2: Phân tích mối liên hệ của các thiết bị điện có trong hệ thống điện.

+ Bước 3: Vẽ sơ đồ.

• Vẽ dây nguồn;

• Vẽ đường dây dẫn điện nối dây nguồn tới các thiết bị trong hệ thống điện.

Nhiệm vụ 2. Tìm hiểu sơ đồ lắp đặt và các bước vẽ

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi, nghiên cứu SGK và trả lời nội dung Câu hỏi (SGK – tr44)

1. Sơ đồ lắp đặt của hệ thống điện có chức năng gì? Trình bày các bước vẽ sơ đồ lắp đặt.

2. Mô tả sơ đồ lắp đặt của hệ thống điện trong gia đình ở Hình 9.2.

- GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung Ví dụ (SGK – tr44).

- Sau khi HS trả lời, GV kết luận về nội dung sơ đồ lắp đặt.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin SGK sau đó trao đổi, thảo luận trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận.

*Trả lời Câu hỏi (SGK – tr44)

1. (Như nội dung DKSP).

2. Mô tả sơ đồ lắp đặt của hệ thống điện trong gia đình ở Hình 9.2: Hai đèn điện Đ1, Đ2 được lắp đặt ở vị trí cần chiếu sáng trong nhà, các công tắc CT1, CT2 thông thường được lắp đặt ở vị trí thuận tiện cho thao tác bật/tắt đèn, dây dẫn điện lồng trong ống gen đảm bảo an toàn, các aptomat ApT, Ap1, Ap2 được lắp đặt trong tủ điện để đóng cắt nguồn và bảo vệ mạch khi có sự cố.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Từ kết quả thảo luận của nhóm, GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dungSơ đồ lắp đặt.

- GV chuyển sang nội dung Xác định thông số kĩ thuật của thiết bị truyền dẫn điện.

2. Sơ đồ lắp đặt

- Sơ đồ lắp đặt biểu thị rõ vị trí và cách lắp đặt từng phần tử của hệ thống trong thực tế. 

- Sơ đồ lắp đặt được sử dụng để dự trù vật liệu, lắp đặt, sửa chữa, bảo trì và bảo dưỡng các thiết bị điện của hệ thống điện và được thiết lập dựa trên sơ đồ nguyên lí cùng với bản vẽ xây dựng của ngôi nhà.

- Các bước vẽ sơ đồ lắp đặt:

+ Bước 1: Nghiên cứu sơ đồ nguyên lí.

+ Bước 2: Vẽ dây nguồn.

+ Bước 3: Xác định vị trí lắp đặt các thiết bị, đồ dùng điện.

+ Bước 4: Vẽ đường dây dẫn điện nối các thiết bị, đồ dùng điện dựa theo sơ đồ nguyên lí.