Giáo án điện tử chuyên đề Lịch sử 12 cánh diều CĐ 1: Lịch sử tín ngưỡng và tôn giáo ở Việt Nam (P5)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

CHUYÊN ĐỀ 1. LỊCH SỬ TÍN NGƯỠNG VÀ TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM

NỘI DUNG BÀI HỌC

PHẦN II

Một số tín ngưỡng ở Việt Nam

PHẦN III

Một số tư tưởng và tôn giáo ở Việt Nam

PHẦN I

Khái niệm tín ngưỡng, tôn giáo

III

MỘT SỐ TÔN GIÁO

Ở VIỆT NAM

Việt Nam là quốc gia đa tôn giáo.

Các tôn giáo cùng tồn tại và bình đẳng với nhau

Gồm:

• Tôn giáo du nhập từ bên ngoài.
• Tôn giáo bản địa.

01

Tìm hiểu về Nho giáo.

02

Tìm hiểu về Phật giáo.

03

Tìm hiểu về Đạo giáo.

04

Tìm hiểu về Cơ đốc giáo.

05

Tìm hiểu về một số tôn giáo khác.

Nhóm

2. Phật giáo

2. Phật giáo

Chia lớp thành 5 nhóm và thực hiện nhiệm vụ:

Khai thác Tư liệu, Hình 14 – 16, mục Góc mở rộng, Góc khám phá, thông tin mục III.2 SGK tr.15 – 17 và trả lời câu hỏi:

Nhóm 2:

Nêu nguồn gốc và quá trình du nhập, phát triển của Phật giáo ở Việt Nam.

Nêu những biểu hiện của Phật giáo trong đời sống văn hóa – xã hội.

Hình 14. Chùa Dâu (Bắc Ninh)

• Tên gọi khác: chùa Diên Ứng, chùa Pháp Vân.
• Vị trí: Thanh Khương, Thuận Thành, Bắc Ninh.

Được khởi công xây dựng năm 187, hoàn thành năm 226, xây dựng lại vào năm 1313 và được trùng tu nhiều lần vào các thế kỉ sau.

Được coi là ngôi chùa Phật giáo lâu đời nhất ở Việt Nam.

Hình 15. Đại lễ Phật đản tại Việt Nam Quốc tự, Thành phố Hồ Chí Minh (2023)

Hình 16. Lễ hội Quán Thế Âm – Ngũ Hành Sơn (Đà Nẵng)

TƯ LIỆU

“Trong quá trình du nhập và phát triển, Phật giáo đã chứng tỏ là một tôn giáo hoà bình, dung hợp với tín ngưỡng truyền thống của người Việt. Tinh thần Từ - Bi - Hỉ - Xả của Phật giáo đã giáo dục con người biết sống vị tha, hoà hợp, coi trọng bình đắng và tiến bộ xã hội”.

(Ban Tôn giáo Chính phủ, Tôn giáo và chính sách tôn giáo ở Việt Nam,

NXB Tôn giáo, Hà Nội, 2022, tr. 13)

1

a. Nguồn gốc và quá trình du nhập, phát triển

• Địa điểm: Ấn Độ.
• Thời gian: TK VI TCN.
• Người sáng lập: Xít-đác-ta Gô-ta-ma (Đức Phật, Bụt, Phật Thích Ca).

Tượng Đức Phật

Siddhartha Gautama –

người sáng lập ra Phật giáo.

Tháp Mahabodhi, là một trong 4 thánh tích của Phật Thích-ca, nơi ông đã chứng đạo.

a.1. Nguồn gốc

• Thời gian du nhập: đầu Công nguyên.
• Trở thành tôn giáo phổ biến.
• Thời Ngô, Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần:
• Ảnh hưởng mạnh mẽ.
• Được coi như quốc giáo.

a.2. Quá trình du nhập và phát triển

Bích họa 18 vị La Hán ở hang Liên Hoa, Ninh Bình có niên đại từ thời Đinh, Lý.

Chùa Nhất Trụ ở khu di tích cố đô Hoa Lư, nơi có thạch kinh cổ nhất Việt Nam

Tượng Phật A Di Đà chùa Phật Tích, Bắc Ninh được xây dựng vào thời Lý

Chùa Hoa Yên trên núi Yên Tử, nơi khai sinh Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử

Tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết bàn trên núi Yên Tử

b. Biểu hiện trong đời sống văn hóa – xã hội

Thực hiện những hoạt động thể hiện sự quan tâm, tin theo Phật pháp

Chú trọng đạo đức trong đời sống cá nhân và quan hệ xã hội

Cầu cúng tại chùa, tại gia.

Nghe giảng về đạo Phật, tham dự khóa tu.

Phụ giúp nhà chùa làm lễ.

Thăm và vãn cảnh chùa.

Lòng từ bi, bác ái, khoan dung, vị tha,...

Làm việc thiện, không làm điều ác, điều xấu, quý trọng muôn vật.

Phong tục đi lễ chùa đầu năm của người Việt Nam

Khóa tu mùa hè năm 2023 tại chùa Bái Đính

26, 28/8/2024: Giáo hội Phật giáo Việt Nam

ủng hộ người dân vùng thiên tai tỉnh Sơn La.

Cơ sở từ thiện xã hội Phật giáo chùa Kỳ Quang 2, TP.Hồ Chí Minh, nuôi dưỡng nhiều trẻ mồ côi, trong đó có nhiều trẻ nhiễm HIV/AIDS

14/10/2020, Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam ra Thông bạch về việc vận động cứu trợ đồng bào lũ lụt các tỉnh miền Trung.

Đoàn từ thiện Phật giáo tỉnh Đồng Nai cứu trợ đồng bào bị lũ lụt tại Nghệ An và Hà Tĩnh

Tổ chức, tham gia những ngày lễ, dịp lễ Phật giáo trong năm

Tổ chức, tham gia lễ hội chùa hằng năm

Đại lễ Phật đản (ngày Đức Phật ra đời).

Lễ Vu Lan

báo hiếu.

Lễ hội chùa Thầy (Hà Nội)

Lễ hội Yên Tử (Quảng Ninh)

Lễ hội chùa Hương (Hà Nội)

Lễ hội Quan Thế Âm – Ngũ Hành Sơn (Đà Nẵng)

Lễ hội chùa Thầy (Hà Nội) diễn ra vào ngày 24/4/2023 tại Quốc Oai, Hà Nội

Lễ khai hội xuân Yên Tử, TP Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh trong sáng 19/2/2024, tức mùng 10 tháng Giêng Âm lịch.

Khai mạc Lễ hội chùa Hương 2024

Du khách thập phương nô nức tham gia Lễ hội Quán Thế Âm, Ngũ Hành Sơn năm 2024.

• Ngày lễ trọng đại nhất của Phật giáo.
• Thời gian: 8 - 15/4 âm lịch.
• Sự kiện: diễu hành, rước xe hoa, biểu diễn nghệ thuật và các hoạt động từ thiện khác.
• Thành phần tham gia: Phật tử, đại diện chính quyền địa phương, người dân.

Mở rộng: Đại lễ Phật đản

Chùa Tam Chúc (Hà Nam) nơi sẽ diễn ra đại lễ Phật đản Liên Hiệp Quốc - Vesak 2019

• Hoạt động: thăm hỏi những người có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em cơ nhỡ, người già neo đơn để thể hiện tinh thần từ bi của Phật giáo.

Mở rộng: Đại lễ Phật đản

Nhân dịp Đại Lễ Phật đản năm 2023, Ngày 28/05/2023, UBND, Hội chữ thập đỏ xã Ea Wy phối hợp Sư cô Liên Hỷ và Phật tử Tịnh Xá Ngọc Hoà, xã Nhơn Lý, Tp Quy Nhơn – Tỉnh Bình Định, đã trao tặng 100 suất quà đến với các hộ gia đình nghèo, khó khăn, Trẻ em tàn tật, người già neo đơn, tại điểm sinh hoạt Tôn giáo thôn 2A xã Ea Wy.

• Bắt nguồn từ Phật giáo Đại thừa.
• Thời gian: 15 tháng 7 âm lịch.
• Ý nghĩa:
• Cầu nguyện cho người mẹ đã qua đời được siêu thoát.
• Báo hiếu đối với cả cha mẹ còn sống hoặc đã qua đời.

LỄ VU LAN

• Trong quá trình du nhập và phát triển, Phật giáo đã chứng tỏ là một tôn giáo hoà bình, dung hợp với tín ngưỡng truyền thống của người Việt.
• Tinh thần Từ - Bi - Hỉ - Xả đã giáo dục con người biết sống vị tha, hoà hợp, coi trọng bình đẳng và tiến bộ xã hội”.

---------------------------------------

----------------------Còn tiếp---------------------