Giáo án Hoạt động trải nghiệm 12 cánh diều Chủ đề 3: Làm chủ bản thân và sống có trách nhiệm

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Chỉ ra những dư luận xã hội về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội và chia sẻ thái độ, cách ứng xử của em

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, thực hiện nhiệm vụ: Bằng hiểu biết của mình, em hãy chỉ ra những dư luận xã hội về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội và chia sẻ thái độ, cách ứng xử của em.

- GV tổ chức cho HS đọc câu chuyện về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội và trả lời câu hỏi: Em có suy nghĩ gì về hành động kết bạn qua mạng của những đối tượng trong đoạn video. Nếu em gặp trường hợp tương tự, em sẽ có cách ứng xử như thế nào?

Video: Kết bạn qua mạng xã hội rồi cùng nhau trộm cắp.

https://vtv.vn/video/ket-ban-qua-mang-xa-hoi-roi-cung-nhau-trom-cap-606965.htm

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng hiểu biết, liên hệ bản thân và thực hiện nhiệm vụ. 

- HS xem đoạn video có liên quan đến quan hệ bạn bè trên mạng xã hội, sau đó trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS lần lượt trình bày những biểu hiện của sự trưởng thành.

- GV mời một số HS trả lời câu hỏi (video):

+ Quan hệ bạn bè trên mạng xã hội của các đối tượng trong video rất tiêu cực, bị lôi kéo làm việc xấu, vi phạm pháp luật.

+ Nếu là em, em sẽ rời khỏi nhóm bạn đó ngay lập tức, sau đó báo cho bố mẹ và cơ quan chức năng ở địa phương để có hướng giải quyết phù hợp. 

- GV yêu cầu các nhóm còn lại lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Mạng xã hội là hệ thống thông tin cung cấp cho cộng đồng người sử dụng mạng các dịch vụ lưu trữ, cung cấp, sử dụng, tìm kiếm, chia sẻ và trao đổi thông tin với nhau. Với sự phát triển của ngành công nghệ số, việc kết bạn qua mạng xã hội đã trở nên phổ biến. Bên cạnh những lợi ích, nó còn tiềm ẩn nhiều rủi ro. 

- GV chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo. 

1. Tìm hiểu cách thể hiện lập trường, quan điểm khi phân tích dư luận xã hội về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội

1.1.Chỉ ra những dư luận xã hội về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội và chia sẻ thái độ, cách ứng xử của em

- Quan hệ bạn bè trên mạng xã hội là “ảo”, không đáng tin;

- Nên mở rộng các mối quan hệ bạn bè trên mạng xã hội để có các cơ hội mới;

- Quan hệ bạn bè trên mạng xã hội có nguy cơ dễ bị lôi kéo làm điều xấu;

- Mạng xã hội giúp kết nối với nhiều bạn bè đa dạng trên khắp thế giới.

- Quá quan tâm tới các mối quan hệ bạn bè trên mạng xã hội khiến tình bạn ở ngoài đời ngày càng phai nhạt.

-...

Nhiệm vụ 2: Cách thể hiện lập trường, quan điểm khi phân tích dư luận xã hội về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS cả lớp thành 6 nhóm.

- GV chia lớp thành 4 nhóm và tổ chức trò chơi “Ai nhanh nhất”.

- GV phổ biến luật chơi:

+ GV phát cho mỗi nhóm một lá cờ với màu sắc khác nhau.

+ Mỗi nhóm có thời gian thảo luận 3 phút để ghi lại những từ khoá về cách thể hiện lập trường, quan điểm khi phân tích dư luận xã hội về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội. 

+ Khi GV hô hiệu lệnh “Bắt đầu”, các nhóm nhanh chóng phất cờ để giành quyền trả lời.

+ Mỗi câu trả lời đúng, nhóm sẽ được thưởng một ngôi sao may mắn.

+ Kết thúc trò chơi, nhóm nào giảnh được nhiều ngôi sao may mắn nhất sẽ chiến thắng. 

- GV trình chiếu cho HS video về cách ứng xử trong trường hợp gặp những điều xấu khi kết bạn qua mạng xã hội và trả lời câu hỏi: Em hãy nêu ý kiến của mình về cách ứng xử của bạn nhỏ trong video.

Video: Xâm hại trẻ em trên Internet.

https://www.facebook.com/watch/?v=2618863491735977

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, tham gia trò chơi và thực hiện nhiệm vụ

- HS xem video và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ các nhóm trong quá trình thảo luận (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày về những thay đổi thể hiện sự trưởng thành của bản thân.

- GV mời một số HS trình bày câu trả lời: Bạn nhỏ trong video đã có hành động rất đúng và sáng suốt. Bạn nhanh chóng nhận ra những điều chưa tốt về mối quan hệ trên mạng xã hội và mạnh dạn báo cho người lớn để có cách giải quyết vấn đề tốt nhất. Bạn cũng đã tìm được nguyên nhân khiến thông tin của mình bị kẻ xấu biết và cẩn thận hơn khi dùng mạng xã hội. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận: Mạng xã hội có đặc điểm lan truyền thông tin rất nhanh chóng chỉ bằng một cú click chuột. Chính vì vậy cần cảnh giác, lựa chọn những mối quan hệ bạn bè lành mạnh trên không gian mạng; mạnh dạn đưa ra ý kiến cá nhân; lên tiếng phản đối những hành vi lôi kéo xấu xa.

- GV đưa ra kết luận chung về hoạt động: Trước bất kì vấn đề gì trong cuộc sống cũng luôn có cách nhìn nhận và quan điểm khác nhau, điều này thể hiện “tính chủ đề” trong hoạt động nhận thức của mỗi người. Về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội cũng vậy, có những điều tích cực và những điều chưa tích cực. Mỗi chúng ta cần có những nhìn nhận thận trọng, đánh giá toàn diện trên các khía cạnh và có cách ứng xử phù hợp với những quan điểm khác nhau để không bỏ lỡ những điều tốt đẹp mà bạn bè xung quanh mang lại cho chúng ta.

- GV chuyển sang hoạt động tiếp theo. 

1.2. Cách thể hiện lập trường, quan điểm khi phân tích dư luận xã hội về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội

- Lắng nghe, phân tích các dư luận theo nhiều khía cạnh khác nhau;

- Chọn lọc thông tin vì không phải thông tin nào cũng chính xác;

- Nêu ra quan điểm của mình một cách thẳng thắn, có căn cứ và thuyết phục;

- Sử dụng ngôn từ lịch sự, tôn trọng;

- Tôn trọng ý kiến của người khác;

- Dũng cảm lên án những mối quan hệ bạn bè không lành mạnh trên mạng xã hội;

- …

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Trao đổi về cách phát triển tài chính cá nhân

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm (6-8 HS/nhóm), tổ chức đóng kịch phân vai về một tình huống phát triển tài chính.

- GV hướng dẫn HS thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi: Nêu các cách phát triển tài chính cá nhân.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, lên kịch bản và tổ chức đóng kịch. 

- HS thảo luận theo cặp và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ các nhóm trong quá trình thảo luận (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời các nhóm đóng kịch trước lớp:

Gợi ý tình huống: 

Bạn M được họ hàng lì xì cho một số tiền khá lớn trong dịp Tết Nguyên đán. Mẹ đã cho bạn M toàn quyền quyết định số tiền ấy với điều kiện bạn ấy sẽ không được nhận tiền tiêu vặt trong vòng 6 tháng. Bạn M nhanh chóng tiêu hết số tiền ấy để mua những thứ bạn thích như trò chơi điện tử, truyện tranh, ăn uống cùng bạn bè,…Đến gần ngày sinh nhật của bạn thân H, M đã chẳng còn tiền để mua cho H một món quà nhỏ. M không biết phải làm sao.

- GV yêu cầu các nhóm còn lại lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Quản lí tài chính cá nhân là quá trình lập kế hoạch, phân bổ và sử dụng nguồn tài chính của bản thân một cách hợp lí để đạt được các mục tiêu đã đề ra. Vì vậy cần phải xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển tài chính cá nhân phù hợp. Việc xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển tài chính cá nhân phù hợp giúp chúng ta dễ dàng đạt được các mục tiêu trong sự nghiệp, tự do tài chính cá nhân. 

- GV chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo. 

2. Tìm hiểu về cách xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển tài chính cá nhân phù hợp

2.1.Trao đổi về cách phát triển tài chính cá nhân

- Gửi tiết kiệm.

- Kinh doanh.

- Tham gia hoạt động lao động sản xuất. 

- Phân chia các khoản tiền phù hợp với nhu cầu của bản thân.

- …

Nhiệm vụ 2: Thảo luận về cách xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển tài chính cá nhân phù hợp

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm (4 HS/nhóm), thảo luận và thực hiện nhiệm vụ: Em hãy trao đổi với bạn về cách xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển tài chính cá nhân phù hợp. 

- GV nêu câu hỏi gợi ý cho các nhóm thảo luận:

+ Cần lưu ý điều gì khi xây dựng kế hoạch phát triển tài chính cá nhân?

+ Có nên sử dụng thêm các công cụ hỗ trợ khi xây dựng kế hoạch phát triển tài chính cá nhân không? Nếu có, đó là công cụ nào?

+ Theo em, chúng ta có thể gặp những khó khăn gì khi xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển tài chính cá nhân. 

- GV trình chiếu cho HS xem video về kĩ năng quản lí tài chính cá nhân.

Video: Kỹ năng quản lí tài chính thông minh. 

https://www.youtube.com/watch?v=-ZxW_prQjmQ

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, liên hệ thực tế, bản thân và trả lời câu hỏi.

- HS xem video và nêu cảm nhận về nhân vật ý chí trong video.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ các nhóm trong quá trình thảo luận (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận: Để chuẩn bị nền tảng kinh tế vững chắc cho bản thân, bạn cần có khả năng lên kế hoạch tài chính cá nhân. Một kế hoạch tốt sẽ giúp bạn sử dụng đồng tiền hiệu quả, chủ động trong mọi tình huống. 

- GV đưa ra kết luận chung về hoạt động: Ở mỗi độ tuổi khác nhau, chúng ta sẽ có những cách thức phù hợp để phát triển tài chính cá nhân. Chỉ cần mỗi người quan tâm tìm hiểu về những cách thức đó, chú ý phân tích những thuận lợi và khó khăn khi áp dụng vào thực tiễn, đặc biệt là thấu hiểu về chính bản thân và điều kiện của mình thì nhất định chúng ta sẽ lựa chọn được cách tối ưu nhất. 

- GV chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo.

2.2. Thảo luận về cách xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển tài chính cá nhân phù hợp

- Kế hoạch cần dựa trên tình hình tài chính thực tế của bản thân để đảm bảo tính khả thi;

- Mục tiêu kế hoạch thể hiện sự phát triển tài chính cá nhân;

- Mô tả những cách thức cụ thể để đạt được mục tiêu;

- Theo dõi việc thực hiện từng giai đoạn, từng hoạt động cụ thể để đưa ra những điều chỉnh hợp lí nếu có sự kiện không mong muốn xảy ra;

- Sử dụng thêm các công cụ hỗ trợ như công cụ tính toán, ứng dụng, thống kê chi tiêu;

- …

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Chỉ ra những biểu hiện của tinh thần trách nhiệm, sự trung thực, tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 6 nhóm (2 nhóm thực hiện chung 1 nhiệm vụ), yêu cầu HS thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi: Em hãy liệt kê những biểu hiện của tinh thần trách nhiệm, sự trung thực, tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống.

- GV giao nhiệm vụ cụ thể cho từng nhóm:

+ Nhóm 1, 2: Liệt kê những biểu hiện của tinh thần trách nhiệm.

+ Nhóm 3, 4: Liệt kê những biểu hiện của sự trung thực.

+ Nhóm 5, 6: Liệt kê những biểu hiện của tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống. 

- GV hướng dẫn HS viết câu trả lời lên bảng phụ theo bảng mẫu sau:

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, liên hệ bản thân và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS trong quá trình thảo luận (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu HS còn lại quan sát nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Tinh thần trách nhiệm, sự trung thực, tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống là những phẩm chất rất quan trọng và cần thiết của mỗi người. Là HS, em cần rèn luyện tốt những phẩm chất đáng quý này để hoàn thiện bản thân hơn. 

- GV chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo. 

3. Nhận diện những biểu hiện của tinh thần trách nhiệm, sự trung thực, tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống

3.1.Chỉ ra những biểu hiện của tinh thần trách nhiệm, sự trung thực, tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống

- Trách nhiệm:

+ Tích cực, tự giác và nghiêm túc rèn luyện, tu dưỡng đạo đức của bản thân;

+ Có ý thức làm tròn bổn phận với người thân và gia đình;

+ Tích cực tham gia và vận động người khác tham gia các hoạt động cộng đồng;

+ Không đổ lỗi và luôn biết lắng nghe người khác;

+ Luôn biết coi trọng thời gian trong mọi công việc;

+ ...

- Trung thực:

+ Nhận thức và hành động theo lẽ phải;

+ Tôn trọng sự thật, sẵn sàng làm chứng cho sự thật, không bao che cho việc làm sai trái;

+ Không gian dối trong lời nói và hành động;

+ Dám nhận lỗi và sửa lỗi với việc mà mình vi phạm;

+ Chấp nhận và yêu thương bản thân, sống thật với con người của chính mình;

+...

- Tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật:

+ Không làm những việc trái với nội quy, quy định của pháp luật;

+ Chủ động, tự giác khi thực hiện nội quy, quy định;

+ Tích cực tuyên truyền, vận động mọi người thực hiện theo nội quy, quy định;

+ Tìm hiểu và nắm vững các quy định của pháp luật;

+ ...