Giáo án ngữ văn 10 chân trời tiết: Ôn tập bài 7 – Anh hùng và nghệ sĩ

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1:  Bài tập 1 SGK - 58

Bước 1: GV chuyên giao nhiệm vụ

Hãy khái quát:

a.   Một số đặc điểm chính của văn chính luận Nguyễn Trãi qua Bình Ngô đại cáo, Thư lại dụ Vương Thông?

b.   Một số nét đặc sắc của thơ Nguyễn Trãi qua Bảo kính cảnh giới – bài 43, Dục Thúy Sơn?

c.   Những nét nổi bật về tư tưởng, con người Nguyễn Trãi qua văn thơ của ông?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe yêu cầu, thực hiện

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày nhận xét và thảo luận về những ý kiến đóng góp

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức è Ghi lên bảng.

Nhiệm vụ 2: Bài tập 2 SGK – trang 58 Bước 1: GV chuyên giao nhiệm vụ cho HS

-  Nêu những điểm lưu ý khi thực hiện bài viết và bài nói thuyết phục người khác từ bỏ một thói quen hay quan niệm?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe yêu cầu, thực hiện chí như trong bảng.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày nhận xét và thảo luận về những ý kiến đóng góp

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức è Ghi lên bảng.

Nhiệm vụ 3: Bài tập 3 – SGK trang 58

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

-  Nêu một số kinh nghiệm của bạn trong việc nhận lỗi dùng từ Hán Việt và cách sửa các lỗi này.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe yêu cầu, thực hiện

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày nhận xét và thảo luận về những ý kiến đóng góp

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức è Ghi lên bảng.

Nhiệm vụ 4: Bài tập 4 – SGK trang 58

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Từ các văn bản đã học, đã đọc, cho biết Nguyễn Trãi đã cống hiến những gì cho đất nước với tư cách người anh hùng và người nghệ sĩ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe yêu cầu, thực hiện

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày nhận xét và thảo luận về những ý kiến đóng góp

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức è Ghi lên bảng.

I.  HS trả lời các câu hỏi trong SGK

Nhiệm vụ 1

Khái quát:

a. Một số đặc điểmchính trong văn chính luận Nguyễn Trãi qua Bình Ngô đại cáo, Thư lại dụ Vương THông:

- Hệ thống luận điểm rõ ràng, kết nối chặt chẽ, lô-gic

- Lý lẽ đanh thép kèm theo dẫn chứng cụ thể, thuyết phục

- Sử dụng thích đáng các biện pháp tu từ tạo sức biểu cảm cao và làm tăng hiệu quả biểu đạt.

- Giọng văn phù hợp với từng hoàn cảnh, mục đích, đối tượng hướng tới và thay đổi linh hoạt trong từng luận điểm khác nhau.

b. Một số nét đặc sắc của thơ Nguyễn Trãi qua Bảo kính cảnh giới- bài 43, Dục Thúy sơn?

- Cách quan sát, miêu tả thien nhiên tinh tế độc đáo, mới lạ.

- Cảnh vật thường được nhân hóa sinh động, hữu tình, mang hơi thở, tâm hồn, tình cảm con người.

- Trong cảnh luôn có tình, từ cảnh đi đến bộc lộ tình.

c. Những nét nổi bật về tư tưởng, con người Nguyễn Trãi qua văn thơ ông.

-Yêu nước thương dân là tư tưởng xuyên suốt thơ văn Nguyễn Trãi. Nó thể hiện ở tinh thần nhân nghĩa, trừ bạo để yên dân, ở tấm lòng ưu ái luôn mong dân được no ấm yên vui, ở tình cảm gắ bó thiết tha với quê hương, hàng xóm.

- Thơ Nguyễn Trãi cũng thể hiện một con người đầy tài năng, tâm huyết và nồng hậu yêu thương đối với thiên nhiên, con người, cuộc sống.

Nhiệm vụ 2:

 Những điểm lưu ý khi thục hiện bài viết và bài nói thuyết phục người khác từ bỏ một thói quen hay quan niệm:

+ Tìm hiểu vấn đề một cách sâu sắc nhất để từ đó biết được những mặt hại của nó.

+ Tìm dẫn chứng, lí lẽ thuyết phục rõ ràng.

+ Trình bày bài viết theo bố cục 3 phần chính: mở bài, thân bài, kết bài…

Nhiệm vụ 3

Một số kinh nghiệm trong việc nhận lỗi dùng từ Hán Việt và cách sửa lỗi.

-         Sử dụng từ Hán Việt tùy theo ngữ nghĩa hoàn cảnh.

-         Hiểu rõ ý nghĩa của từ Hán Việt được sử dụng.

-         Không lạm dụng từ Hán Việt

Nhiệm vụ 4

Với tư cách là người anh hùng, suốt đời Nguyễn Trãi kiên trì với lí tưởng “trừ bạo” để “yên dân”. Trong thời kì kháng chiến chống Minh, ngoài việc tham gia nghĩa quân Lam Sơn, soạn thảo sách lược chống giặc (Bình Ngô sách) Nguyễn Trãi còn “đánh giặc” bằng ngòi bút nghị luận sắc bén góp phần đắc lực cho chiến thắng, đuổi sạch giặc Minh ra khỏi đất nước. Trong thời kì xây dựng đất nước sau chiến thắng, ngòi bút nghị luận của ông cũng giúp Vua trong việc dạy bảo thái tử, răn cấm các quan không được tham ô, lười biếng. Với tư cách là người nghệ sĩ, Nguyễn Trãi để lại cho đời một tâm hồn thơ đa cảm, tinh tế, giàu rung động trước thiên nhiên, con người, nhân dân. Nơi Nguyễn Trãi, có sự kết hợp hài hòa nhuần nhuyễn cả hai phẩm chất này, từ đó cống hiến cho văn học nước nhà một sự nghiệp văn chương đặc sắc và trở thành một nhân cách lớn được nhiều đời sau ngưỡng mộ.