Giáo án Tiếng Việt 4 chân trời bài 4: Lên nương

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

TIẾT 1: ĐỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Tổ chức thực hiện

- GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm nhỏ: Quan sát tranh bên dưới và trao đổi:

+ Tranh vẽ cảnh ở đâu?

+ Bạn nhỏ đang làm gì?

+ Em có suy nghĩ gì về việc làm của bạn?

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời, các HS lắng nghe, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, chốt đáp án:

+ Tranh vẽ cảnh ở miền núi.

+ Bạn nhỏ đang hái bắp ngô.

+ Khuyến khích HS bày tỏ ý kiến cá nhân, GV có thể gợi ý: các bạn nhỏ chăm chỉ, biết giúp đỡ bố mẹ,...

- GV tổ chức cho HS liên hệ nội dung khởi động với nội dung tranh, đọc tên và phán đoán nội dung bài học.

- Gv giới thiệu cho HS về bài mới, GV ghi tên bài học mới: Bài 4: Lên nương.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật.

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp.

b. Tổ chức thực hiện

- GV đọc mẫu cho HS nghe: giọng kể thong thả, vui tươi; nhấn giọng ở các từ ngữ tả cảnh đẹp thiên nhiên, suy nghĩ, việc làm của nhân vật; giọng bố: trầm ấm; giọng Liêm: mạnh dạn, dứt khoát,...)

- GV hướng dẫn HS luyện đọc:

+ Từ khó:

·        Hít hà

·        Quẩy tấu

·        Tròn ủm

+ Một số câu tả vẻ đẹp của cảnh:

·        Ngô,/ cỏ voi/ và những loại cỏ khác/ đón những cơn mưa mùa hạ/ vươn lên xanh ngắt.

·        Nắng vàng/ soi cái bóng tròn ủm/ dưới chân Liêm.

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng đoạn, bài đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp theo ba đoạn:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “lớp Mười dưới huyện.”.

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “là đủ rồi.”.

+ Đoạn 3: Còn lại.

* Lưu ý: Tùy thuộc vào năng lực của HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để thuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của lớp.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giải nghĩa được một số từ khó.

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc.

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc.

b. Tổ chức thực hiện

- GV hướng dẫn HS đọc một số từ khó:

+ Thung lũng: vùng đất trũng thấp giữa hai sườn đồi, sườn núi.

+ Cao nguyên: vùng đất rộng và cao lớn, xung quanh có sườn dốc.

+ Nương: đất trồng trọt ở vùng đồi núi.

+ Tròn ủm: thật tròn do mặt trời chiếu thẳng từ trên cao xuống.

- GV yêu cầu HS đọc thầm bài đọc một lượt.

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi trong SHS.

- GV mời đại diện 1 HS đọc câu hỏi 1: Cảnh cao nguyên trong đầu đoạn được tả bằng những hình ảnh nào?

+GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

+ GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: Cảnh cao nguyên trong đầu đoạn được tả bằng những hình ảnh: gió thổi mát rượi, mùi ngôn nin thơm dịu trong gió, xanh mát, ngô, cỏ vươn lên xanh ngắt, con đường đầy màu xanh.

- GV mời đại diện 1 bạn HS đọc câu hỏi 2: Mỗi cách nói sau đây có gì thú vị?

a. Những bó cỏ voi đều “chạy” từ trên nương về trên lưng của bố.

b. Lưng con còn nhỏ lắm, không đủ sức nuôi hai con bò đâu!

+ GV mời đại diện 1 – 2 bạn HS trả lời câu hỏi, các HS còn lại lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

+ GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

a. Những bó cỏ voi đều “chạy” từ trên nương về trên lưng của bố: Đe đến cho người đọc cảm giác cỏ như có chân và việc lao động của bố trở nên nhẹ nhàng, vui vẻ hơn.

b. Lưng con còn nhỏ lắm, không đủ sức nuôi hai con bò đâu: khẳng định tình cảm yêu thương của bố dành cho Liêm, với bố “lưng còn nhỏ” nghĩa là Liêm còn bé bỏng, chưa thể làm việc quá nhiều. Liêm còn nhỏ, lưng Liêm không thể “cõng” cỏ voi nuôi hai con bò của bố.

- GV mời đại diện 1 bạn HS đọc câu hỏi 3: Những chi tiết nào cho thấy Liêm rất vui và sẵn sàng vì công việc.

+ GV mời đại diện 1 – 2 bạn HS trả lời câu hỏi, các HS còn lại lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

+ GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: Những chi tiết cho thấy Liem rất vui và sẵn sàng vì công việc: Vui bước trên con đường đầy màu xanh, nhận với bố để mình chăm hai con bò khi biết bố mẹ và chị bận, trả lời bố; “Không sao. Con đi hai chuyến. Mỗi chuyến một bó cỏ là đủ rồi”, lên nương thật sớm.

- GV mời đại diện 1 bạn HS đọc câu hỏi 4: Cách tả mặt trời và nắng ở đoạn cuối có gì hay?

+ GV mời đại diện 1 – 2 bạn HS trả lời câu hỏi, các HS còn lại lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

+ GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

·        Tả mặt trời bằng từ “đi” tạo cảm giác mặt trời đang đi cùng Liêm, cũng chăm chỉ và cần cù lao động.

·        Nắng vàng soi bóng Liêm tròn ủm, bóng tròn ấy lại như một người bạn của mặt trời. Tất cả tạo nên sự gần gũi, thân thiết, vui tươi.

- GV mời đại diện 1 bạn HS đọc câu hỏi 5: Bài học giúp em biết thêm điều gì về cuộc sống của các bạn nhỏ ở vùng cao.

+ GV mời đại diện 1 – 2 bạn HS trả lời câu hỏi, các HS còn lại lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

+ GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: GV khuyến khích HS trả lời theo cách nghĩ, đưa ra một vài gợi ý: Ngoài việc học, các bạn nhỏ ở vùng cao còn biết lao động giúp đỡ gia đình, chủ yếu là lao động nông nghiệp như chăn bò, cắt cỏ, làm nương,...

* Lưu ý: GV có thể hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn:

·        Sau khi HS trả lời câu hỏi 1:

ð Rút ra ý đoạn 1: Cảnh đẹp trên đường từ nhà Liêm lên nương.

·        Sau khi HS trả lời câu hỏi 2,3:

ð Rút ra ý đoạn 2: Liêm chăm chỉ nhận chăm 2 con bò.

·        Sau khi HS trả lời câu hỏi 4:

ð Rút ra ý đoạn 3: Cảnh đẹp buổi chiều trên nương.

·        Học sinh trả lời câu 5.

ð Rút ra nội dung, ý nghĩa bài đọc.

Hoạt động 3: Luyện đọc lại

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhắc lại được nội dung, ý nghĩa bài đọc; xác định được giọng đọc của nhân vật.

- Luyện đọc trong nhóm và trước lớp.

b. Tổ chức thực hiện:

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nhắc lại cách hiểu về nội dung, ý nghĩa của bài đọc Lên nương.

- GV đọc lại đoạn 2 và hướng dẫn HS xác định giọng của hai đoạn này.

Giọng đọc vui, trong sáng; giọng bố” trầm ấm; giọng Liêm: mạnh dạn, dứt khoát; nhấn giọng ở những từ ngữ thể hiện hoạt động, suy nghĩ, tình cả, của nhân vật:

Liêm có cả mùa hè/ trên ảnh nương xanh biếc này.// Hôm nay,/ Liêm lên nương/ chặt cỏ voi cho bò.// Hai con bò/ nuôi nhốt trong chuồng.// Mọi lần, những bó cỏ voi/ đều “chạy” từ trên nương/ về trên lưng của bố.// Hôm qua,/ Liêm bảo với bố/ để mình chăm hai con bò.// Bố cười:/ “Lưng con còn nhỏ lắm,/ không đủ sức/ nuôi hai con bò đâu!”.// liêm cũng cười:// “Không sao.// Con đi hai chuyến.// Mỗi chuyến một bó cỏ/ là đủ rồi.”.//

- GV tổ chức cho HS đọc theo nhóm và trước lớp đoạn 2.

- GV mời 1 – 2 bạn HS khá, giỏi đọc cả bài, các HS khác lắng nghe, góp ý.

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của lớp.

C. Vận dụng

- GV mời 1 – 2 HS xác định yêu cầu của hoạt động: Đóng vai, nói và đáp lời khen của bố mẹ và chị Dua với Liêm.

- HS quan sát và trao đổi.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thực hiện theo yêu cầu của GV.

- HS lắng nghe chuẩn bị vào bào mới.

- HS lắng nghe, đọc thầm.

- HS lắng nghe, luyện đọc.

- HS đọc theo hướng dẫn của GV.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc từ khó.

- HS đọc thầm bài.

- HS làm việc theo nhóm.

- HS đọc câu hỏi.

- HS trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc câu hỏi.

- HS trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc câu hỏi.

- HS trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc câu hỏi.

- HS trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, tiếp thu

- HS đọc câu hỏi.

- HS trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS nhắc lại bài.

- HS đọc bài.

- HS hoạt động theo nhóm

- HS đọc bài.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS xác định yêu cầu của hoạt động.

- HS hoạt động nhóm.