Giáo án Tiếng Việt 4 chân trời chủ đề 5 bài 4: Trong ánh bình minh

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

TIẾT 1: ĐỌC – TRONG ÁNH BÌNH MINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Tổ chức thực hiện

- GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm đôi, nói với bạn 1 – 2 câu tả vẻ đẹp của bầu trời vào một buổi trong ngày.

- GV tổ chức cho HS xem tranh, liện hệ nội dung khởi động với nội dung tranh.

- GV tổ chức cho HS đọc tên và phán đoán nội dung bài đọc.

- GV mời 1 – 2 HS chia sẻ kết quả, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV giới thiệu bài mới, ghi tên bài đọc mới “Trong ánh bình minh”.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Luyện đọc thành tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật.

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp.

b. Tổ chức thực hiện

- GV đọc mẫu cho HS nghe: giọng đọc toàn bài thong thả, trong trẻo, vui tươi; nhấn giọng ở các từ ngữ cảnh đẹp của vạn vật lúc bình minh ở đồng cỏ.

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn cách ngắt nghỉ và luyện đọc một số câu tả vẻ đẹp của cảnh:

+ Từ khó: sương sương, khoảnh khắc, rậm rịch

+ Một số cây tả vẻ đẹp của cảnh:

Ở đồng cỏ mênh mông/ cũng giống ngoài biển cả,/ mặt trời lên nhanh vùn vụt. // Thoạt đầu/ nó chậm rãi nhô lên,/ đỏ hồng như một trải dưa hấu mới bổ,/ rồi sau khi vượt khỏi đường chân trời chắn ngang,/ nó leo mau lên cao và nắng chợt chói chang lúc nào không hay.//

- GV tổ chức cho HS luyện đọc thành tiếng đoạn, bài đọc trong nhóm và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành ba đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “khoảnh khắc”.

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “không hay”.

+ Đoạn 3: Còn lại.

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để thuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Luyện đọc hiểu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giải nghĩa được một số từ khó.

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc.

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc.

b. Tổ chức thực hiện

- GV hướng dẫn HS đọc một số từ khó:

+ Đường chân trời: đường giới hạn của tầm mắt, trông giống như bầu trời tiếp xúc với mặt đất hay mặt biển.

+ Rậm rịch: gợi tả những tiếng động trầm, nặng, liên tục, nhưng không đều do sự chuyển động hay hoạt động khẩn trương nhưng không ồn ào của nhiều người, trong bài chỉ sự di chuyển của đàn voi.

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm đôi để trả lời các câu hỏi:

+ Câu 1. Khi ánh nắng mới lên, cảnh vật có gì đáng chú ý?

+ Câu 2. Tác giả cảm nhận như thế nào về sự thay đổi của mặt trời vào buổi bình minh?

+ Câu 3. Những con vật nào xuất hiện lúc bình minh? Cách miêu tả hoạt động của chúng có gì đặc biệt?

+ Câu 4. Bài đọc giúp em hiểu thêm điều gì về cuộc sống của các loài vật trong rừng?

+ Câu 5. Theo em, tại sao chúng ta cần phải bảo vệ rừng?

- GV mời 1 – 2 HS chia sẻ đáp án, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

+ Câu 1: Khi ánh nắng mới lên, cảnh vật đang chú ý là làn sương như được nhuộm hồng; chim bừng tỉnh, hót vang lừng; nơi rời bến nước về nơi ở.

+ Câu 2: Tác giả cảm nhận về sự thay đổi của mặt trời vào buổi bình minh là thoạt đầu mặt trời chậm rãi nhỏ lên, đỏ hồng như một trái dưa hấu, khi vượt khỏi đường châu trời thì leo mau lên cao, nắng chói chang hơn.

+ Câu 3: Những con vật xuất hiện lúc bình minh là chim - hỏi vang lừng; nai - với bển nước, lũng thông về nơi ở; voi - thong thả xuống tắm, tắm xong lững thững rời bến nước chim để chim cun cút bay vụt lên cả sớm nhỏ - phơi nắng → toài nhanh xuống sống → lại trườn lên phơi nắng, trâu rừng đúng định bỏ đi nhường chỗ cho đàn với thong thả về chỗ cũ khi voi đi,... Cách miêu tả hoạt động của các con vật vừa đúng với đặc điểm, tập tính hoạt động của từng loài, vừa tả được cảnh vật, không khí chung của bến nước trong rừng lúc bình minh lên.

+ Câu 4: HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận riêng, GV có thể gợi ý cho HS: Bài đọc giúp em hiểu thêm về cuộc sống của các loài vật trong rừng, các loài vật nhường nhịn, không tranh giành, chung sống yên bình với nhau.

+ Câu 5: GV khuyến khích HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận riêng.

* Lưu ý: Tùy thuộc vào trình độ HS, thời lượng tổ chức hoạt động và nội dung cụ thể của từng bài đọc, GV có thể hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn:

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 1

ð Rút ra ý đoạn 1: Sự thay đổi của cảnh vật trong khoảnh khắc bình minh.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 2

ð Rút ra ý đoạn 2: Sự thay đổi của mặt trời lúc bình minh.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 3, 4

ð Rút ra ý đoạn 3: Cảnh chung sống yên bình giữa các loài vật

ð Rút ra nội dung, ý nghĩa bài đọc.

+ HS trả lời câu hỏi 5.

Hoạt động 3: Luyện đọc lại

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhắc lại được nội dung, ý nghĩa bài đọc; xác định được giọng đọc của nhân vật.

- Luyện đọc trong nhóm và trước lớp.

b. Tổ chức thực hiện:

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nhắc lại cách hiểu về nội dung, ý nghĩa của bài đọc.

- GV đọc lại cho HS nghe đoạn 3 và xác định giọng đọc đoạn này: Giọng thong thả, vui, trong sáng, nhấn giọng ở những từ ngữ miêu tả hoạt động, trạng thái của các con vật:

Những bầy voi thong thả đi về phía bến nước.// Nghe động bước chân,/ từng đàn chim để và cun cút bay vụt lên từ những hàng sậy.// Những con cá sấu nhỏ bò từ dòng nước lạnh lên phơi mình trên bãi cát,/ thấy bầy voi rậm rịch đi tới/ liền theo nhau toài nhanh xuống sông,/ để lại trên đường những vết trườn.// Đàn trâu rừng/ với con trâu mộng đầu đàn mang đôi sừng nhọn hoắt/ đang ăn gần bến nước/ đủng đỉnh bỏ đi xa,/ nhường chỗ cho những bầy voi.// Tắm xong,/ những bầy voi lững thững rời bến nước.// Cun cút và chim dẽ bay về những lùm sậy/ nơi chúng làm tổ.// Bọn cá sấu nhỏ/ lại trườn lên bãi cát phơi mình/ và đàn trâu thong thả trở về chỗ cũ. //

- GV tổ chức cho HS luyện đọc nhóm, trước lớp đoạn 3.

- GV mời 1 – 2 HS khá, giỏi đọc cả bài

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của lớp.

C. VẬN DỤNG

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu của hoạt động: Nói 2 – 3 câu về cảnh bình minh, trong đó có sử dụng biện pháp nhân hóa.

- GV tổ chức cho HS thực hiện bài tập trong nhóm nhỏ, có thể kết hợp quan sát hình ảnh, video clip về mặt trời vào lúc bình minh.

- GV mời 1 – 2 nhóm HS chia sẻ trước lớp, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động và tổng kết bài học.

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- GV nhắc nhở HS:

+ Đọc lại bài Trong ánh bình minh, hiểu nội dung, ý nghĩa bài đọc.

+ Chia sẻ với người thân về bài đọc.

+ Đọc trước Tiết 2: Luyện tập chủ ngữ.

- HS hoạt động nhóm.

- HS thực hiện theo yêu cầu của  GV.

- HS đọc tên, phán đoán nội dung.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS chuẩn bị vào bài mới.

- HS nghe GV đọc mẫu.

- HS đọc và luyện đọc theo hướng dẫn của GV.

- HS đọc bài.

- HS đọc từ khó.

- HS đọc bài.

- HS chia sẻ đáp án.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS nhắc lại bài.

- HS nghe GV đọc bài.

- HS hoạt động nhóm.

- HS đọc ài.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS xác định yêu cầu của hoạt động.

- HS hoạt động nhóm.

- HS chia sẻ kết quả.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, thực hiện.

TIẾT 2: LUYỆN TẬP VỀ CHỦ NGỮ

Hoạt động 1: Nhận diện chủ ngữ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- HS nắm được khái niệm về chủ ngữ.

- HS vận dụng kiến thức vào bài tập cũng như những câu hỏi có liên quan đến bài học.

b. Tổ chức thực hiện: